Velare Approximant

Velare Approximant
IPA-Nummere	154
IPA-Zeiche	ɰ
IPA-Bildli
Teuthonista
X-SAMPA	M\
Kirshenbaum	<vel>
Hörbiispiilⓘ

De velari Approximant isch en sältene Konsonant vo dr mänschliche Sprooch. S Zeiche im Internationale Phonetische Alphabet defür isch [ɰ]. Wyl kei Sprooch bekannt isch, wo de velare Approximant vùmene velare Frikativ ùnterscheidet, wird viilmool au eifach s Zeiche für de Frikativ für beidi bruucht. In gwüsse Sprooche chammer de Luut au als s konsonantischi Gägestùgg vùm Vokal [ɯ] aaluege.

Artikulation

• Es isch en Approximant, er wird ohni Verschlùss oder Engi im Muul bildet.
• De Artikulationsort isch velar; de hintere Zùngerùgge duet sich em Gaumesegel aanööchere.
• D Phonation isch stimmhaft; derwyylscht er produziert wird, vibriere d Stimmbänder.
• Es isch en orale Konsonant; d Lùft goot dur s Muul usse.
• Es isch en egressive Konsonant; er wird allei dur s Usstoosse vo Lùft mit de Lunge ùn em Zwerchfell erzüügt, wie die meischte mänschliche Sproochluut.

Verbreitig

Sprooch		Wort	IPA-Transkription	Bedütig	Bemerkig
Aragonesisch		caixigo	[kajˈʃiɣ̞o̞]	‚Eiche‘	Cha grùndet oder nit grùndet sy; Allophon vo /ɡ/.
Katalanisch		aigua	[ˈajɣ̞wə]	‚Wasser‘	Cha grùndet oder nit grùndet sy; Allophon vo /ɡ/.
Cherokee		ᏩᏥ wa-tsi	[ɰatsi]	‚Armbanduhr‘
Dänisch		talg	[ˈtˢalˀɰ]	‚Talg‘	Vorallem bi ältre Sprecher in formelle Situatione, hüüfiger aber [ɣ]. Entspricht bi jüngre Sprecher [ʊ], [ɪ] oder[j]
Französisch	Belgischs Französisch	ara	[aɰa]	‚Ara-Nùss‘	Allophon vo /ʀ/ zwüsche Vokal für mangi Sprecher. Wänn es aber zur Verbindig mit eme andre Wort yygsetzt wird, no isch es meischt [ʀ].
Galizisch		auga	[ˈɑwɣ̞ɑ]	‚Wasser‘	Cha grùndet oder nit grùndet sy; Allophon vo /ɡ/.
Neugriechisch	Zypriotischs Griechisch	μαγαζί	[maɰaˈzi]	‚Gschäft‘	Allophon vo /ɣ/.
Guarani		gotyo	[ɰoˈtɨo]	‚in de Nööchi vo‘	Wird vo /w/ ùnterschide
Isländisch		saga	[ˈsäɰä]	‚Saga‘
Irisch		naoi	[n̪ˠɰiː]	‚nüün‘
Koreanisch		의사/uisa	[ɰi.sä]	‚Arzt‘	Nùmme vor /i/.
Spanisch		pagar	[päˈɣ̞äɾ]	‚zaale‘	Cha grùndet oder nit grùndet sy; Allophon vo /ɡ/.
Schwedisch	mittelschwedischi Dialäkt	agronom	[äɰɾʊˈn̪oːm]	‚Agronomischt‘	Allophon vo /g/ in informeller Ussprooch.
Tagalog		igriega	[iːɡɾɪˈje̞ɰɐ]	‚y (Buechstab)‘
Tiwi		ngaga	[ˈŋaɰa]	‚mir (inklusiv)‘

Fuesnote

Konsonante	Lueg au: IPA, Vokale
Bilabial Labiodental Dental Alveolar Postalv. Retroflex Alveolopalatal Palatal Velar Uvular Pharyngal Epiglottal Glottal Nasal m ɱ n̪ n ɳ ɲ ŋ ɴ Plosive p b t̪ d̪ t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ  Schnalzluut  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ ǃ˞ Affrikat pɸ bβ p̪f b̪v tθ dð ts dz tʃ dʒ ʈʂ ɖʐ tɕ dʑ cç ɟʝ kx ɡɣ qχ ɢʁ  Implo­siv  ɓ ɗ ᶑ ʄ ɠ ʛ Frikativ ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ  Ejektiv  pʼ tʼ ʈʼ cʼ kʼ qʼ ʂʼ q͡χʼ    Approximante    ʋ ɹ ɻ j ɰ fʼ θʼ sʼ ɬ’ ʃʼ ɕʼ xʼ χ’ Vibrante ʙ r ɽr ʀ t͡θʼ t͡sʼ t͡ɬʼ t͡ʃʼ ʈ͡ʂʼ c͡ʎ̝̥ʼ k͡xʼ k͡ʟ̝̊ʼ Flap/Tap ѵ ɾ ɽ co-artikulierti Frikativ  ʍ w ɥ ɫ lat. Frikativ ɬ ɮ co-artikulierti Plosiv  k͡p ɡ͡b ŋ͡m lat. Approximante l ɭ ʎ ʟ
Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt.