Wikipedia:Houptsyte

Schwäbisch

Griaß Godd älle midanand ond härzlich willkomma uf dr alemannischa Wikipedia! D freia Enzyklopedi, wo älle midmacha kenned.

Artikel fenda

Artikel no Kategorie:
Alle Kategorie • Brauchtum • Essa ond Trinka • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik• Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionale Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Freiburg Liachtastoi Schweiz Schwoba Vorarlberg
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Technik Wisseschaft

Sonschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsonders guade Artikel • Läsige Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vo Artikel • Ufnahme vo Dialektwerter • A Fabel en verschidne Dialekt ibersetza • Alemannischi Ortsnama • Alemannischi Diernama • Alemannischi Pflanzanama

D Alemannischa Wikipedia

D alemannischa Wikipedia isch a Enzyklopedi en de Dialäkt vom alemannischa Sprochraum, also vo dr Deitscha Schweiz, vom Elsaß, vo Liechtaschtoi, vo Oberbade, vom Schwobaland ond aus Vorarlberg ond Weschttirol.

D Enzyklopedi wächst durch d freiwillig Hilf vo älle, wo ebbes en erm Dialäkt beitrage welled. Älle Eiträg kenned von älle Leid gschriiba ond gändret werre. Älle send härzlich eiglade mitzmache. Brenged Eier Wisse ei, ond hälfed so mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte ond z erhalte. D erschte Schritt send ganz oifach!

Wer mir vu dr Alemannischa Wikipedia send ond was mer welled, fendeschd in onserem Brofil.

D Inhalt vo dr Wikipedia derf frei kopiert ond verbroidet werra.

Bis heid sends bei dr alemannischa Wikipedia 29.680 Artikel.

Artikel vo dr Woch: Lapidar vo Sauk

De Lapidar vo Sauk isch en Monumänt uss de Zyt vo de kommunistische Diktatur in de Nööchi vo de albanische Hauptstadt Tirana. Er isch im Joor 1968 als Denkmool für en Ereigniss uss em zweite Wältchrieg errichtet worde ùn isch hüt wäge de schööne Ussicht ùff Tirana e beliebts Ussflug- ùn Wanderzyyl.

Des Monumänt het verschiidni Name. Am hüüfigschte findet mer ùff Albanisch de Name Lapidari i Saukut (‚de Lapidar vo Sauk‘), aber mangmool au Lapidari i Artilerisë në Sauk (‚de Lapidar vo de Artilleri z Sauk‘), wo schynts ursprüngli de offizielle Name gsi isch.

Mit eme Lapidar meint mer z Albanie en abschtrakts Monumänt im Stil vùm sozialistische Realismus uss de Zyt vo de Volchsrepublik Albanie. Meischt sin es sänkrächti Bauwerch uss Stai oder Beton, wo aa e Person oder en Ereigniss uss de Gschichtsschryybig vo de albanische kommunistische Partei vùm Enver Hoxha errinre sölle, bsùnderscht uss de Zyt vùm Partisanekampf im Zweite Wältchrieg. Dodemit het s Regime vùm Enver Hoxha welle ihri Gschichtsschryybig feschtige ùn ihri Macht legitimiere.

(…dr ganz Artikel lesa)

Friäre Artikel vu dr Woch:

Hosch gwisst ...

Auèwaald a dè Sèldèhaaldè

... dass dr Auèwaald a dè Sèldèhaaldè un i dè Sèldèwyys sit 1977 vo dè ETH Züri dokumentyrt un kontrollyrt wörd?
... dàss d Rue de la Justice z Mìlhüüsa noch em Schìnder vu dr Schtàdt haisst?
... dass d Maria Concetta Di Paolo iri Forschig langi Jaar uf de tüütsch-italiänisch reschp. alemanisch-piemonteesisch Spraachkontakt im Walserdoorff Rimella konzäntriert hät?
... ass d Katalog fir d „WehraTeppiche“ dr Schillinger Druckerei speter ghulfe hän bim Drucke vu Bildbänd?
... dass d Anneliese Graes s Gäld, wo ere abotte worden isch, lachend abgleihnt het?
... as d Priesterine vo de Perasia barfuess öber Gluete laufid, ooni ass die sich d Füess verbrennid?

Alemannischa Nochrichte:

16. Merz 2023:
Magazin: Wörter von und mit Kindern (SRF)
10. Merz 2023:
Huere schwär (Süddeutsche Zeitung)
«Das isch s Zähni!» – Darum ist unsere Sprache voller Zahlen (SRF)
9. Merz 2023:
Vom Nutzen und Ärger der Füllwörter (SRF)
7. Merz 2023:
Hochdeutsch oder Dialekt? Was Politiker aus der Region sprechen (Reutlinger Generalanzeiger)

Mea Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

22. März

Wältwasserdag

1459: Dr Maximilian I., Herzog vu Burgund, dytsche Chenig, Erzherzog vu Eschtrych un Chaiser vum Hailige Remische Rych, chunnt uf d Wält.
1499: Im Schwobechrieg chunnt s zum erschte greßere Gfächt: Im Gfächt am Bruederholz (Bild) bi Basel erlyde Druppe vum Schwebische Bund e Niderlag gege d Aidgnosse.
1599: Uf Ghaiß vum Friedrich I. Herzog vu Wirttebärg wird d Ideal- un Blanstadt Freidestadt grindet.
1832: Dr dytsch Dichter Johann Wolfgang von Goethe stirbt.
1923: Dr franzesisch Pantomim Marcel Marceau chunnt uf d Wält.