Wikipedia:Houptsyte

Badisch

Guete Dag un willkumme uf dr alemannische Wikipedia! Di frej Enzyklopedi, wu alli kenne mitschaffe.

Artikel finde

Artikel no Kategorie:
Alli Kategorie • Brüüchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatür • Müsik • Natür • Person • Bolitik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Schwiiz Schwoba
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Wisseschaft

Sunschtigs: Artikelindex vu A bis Z • Bsundersch glungeni Artikel • Läsigi Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vu Artikel • Ufnahme vu Dialäktwerter • E Fabel in verschideni Dialäkt ibersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Diernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannisch Wikipedia

Di alemannisch Wikipedia isch e Enzyklopedi in dr Dialäkt vum alemannische Sprochrüüm, also vu dr Ditschschwiz, vum Elsiss, vu Liechtestei, vu Oberbade, vum Schwobeland un vu Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dur di frejwillig Hilf vu allne, wu eppis in ihrem Dialäkt wän bitrage. Alli Iiträg kenne vu allne Bsuecher gschribe un gänderet wäre. Alli sin härzlig iiglade mitzmache. Bringe Ejer Wisse ii un hälfe eso mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte un z erhalte. Di erschte Schritt sin ganz eifach!

Wär mir vu dr Alemannische Wikipedia sin un was mer wänn, findsch in unserem Brofil.

D Inhalt vu dr Wikipedia derfe frej kopiert un verbreitet wäre.

Bis jetz het s bi dr alemannische Wikipedia 25.808 Artikel.

Artikel vu dr Wuche: Wartou

Wartou isch e Gmeind vom Kanton Sanggalle. S architektonische Symbol vo dr Gmeind isch d Burg Wartou, wo drvo au dr Ortsname chunt; dr Name vo dr Burg isch anne 1342 s erschte mol im ene Dokumänt gnänt.

Im ganze Gmeindbann vo Wartou findt men en inträssanti Mischig vo Fluernääme us de drü gschichtleche Sproochschichte vom Rhintl: vom eltere Romanische und vo dr jüngere alemannische oder schwyyzerdüütsche Mundart, und denn no vom Walserdüütsch. Inträssant isch bsunders, wie vil alti romanischi Nääme no läbig sind. Dr Hans Stricker het se 1981 im ene Buech zämegstelt. Do findet me zum Bischpiil d Nääme Palfriis, Pramalans, Malans, Gatina, Gretschins, Pratalada, Labria, Matug, Cresta, Salums, Vermärsch, Rafaschanis, Lavadarsch, Gufaluns, Montjol, Selva, Capätsch, Matlinis, Pafäder, Verlüls, Murris, Valpalos, Crestalta, Plattis und Pradastrada.. Das chunt drvo, ass no am Ändi vom 14. Joorhundert im Gebiet vo Wartou deil Lüüt gsi sind, wo dr romanisch Tieläkt gredt händ.

D Gmeind lyt im Sanggaller Rhintl un im Waalchreis Werdebärg.

Es git kei Oort, wo «Wartou» heisst. D Gmeind het es bar Dörfer, nämli Azmoos, Trübbach, Wyti, Oberschan, Malans, Gretschins und Fontnas; und drzue d Wyyler Plattis, Murris und Matug. (…dr ganz Artikel läse)

Friäjeri Artikel vu dr Wuche:

Hesch gwisst ...

Margarethe Stockhausen

... dàss d elsassischa Soprano-Sangera Margarethe Stockhausen bsunderscht ìn Anglànd vììl Erfolg ghàà hàt?
... dass mè mit dè Bregtalbahn a dè Unterè Bräg übber d Hochflächi vo dè weschtlichè Baar, ab Wolterdingè im Brägdal fahrè cha?
... dass Pro Natura die eltischti Organisazioon i der Schwiiz isch, wo sech füre Naturschutz im Land tuet ysetze?
... dass s Schwarzwaldmuseum Triberg verschidene Handwerk zoigt, aagfanga vom Flößer, em Harzer, d Bürschdabendr odr s Strohflechta?
... dass d Leerstugg för d Gitarre vom Matteo Carcassi no hüt underrichtet wered?
... dass dr Sanggaller Chlooschterplan us Schoofshuut zämegnäit isch?

Alemannischi Nochrichte:

13. Juni 2019:
Joe Manser - Zelebrant der Innerrhoder Mundart (SRF Schnabelweid)
12. Juni 2019:
König Shakespeare auf Schweizerdeutsch (SRF)
7. Juni 2019:
D’ Sproch g’hört zum Läbe (Badische Zeitung)
Der Schwabe liebt warmen Leberkäs (Schwarzwälder Bote)
Dialekte in der Region: Das ist typisch für die "Niiefe(r)me(r) Schwäzede" – mit Hörbeispielen (Pforzheimer Zeitung)

Meh Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

15. Juni

0991: D Theophanu (Bild), Frau vum Chaiser Otto II. stirbt.
1892: D Schwyzer Schriftstelleri Amalie Halter-Zollinger chunnt uf d Wält.
1932: Bim Widersetze gege ne Demonstrationsverbot chunnt s bim Streik vu dr Heizigsmonteur z Züri 1932 zue dr „Zürcher Bluetnacht“.
1961: Dr Staatsrotsvorsitzende vu dr DDR, Walter Ulbricht, erklert uf ere Pressekonferenz: „Niemer het d Absicht, e Muur z böue!“.
2010: Di dytsch Schauspiileri Heidi Kabel stirbt.