Wikipedia:Houptsyte

Schwyzerdütsch

Grüezi, grüessech und willkomme uf der alemannische Wikipedia!
Di frei Enzyklopedi, wo alli chöi mitschaffe.

Artikel finde

Artikel nooch Kategorie:
Alli Kategorie • Bruuchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verchehr • Wirtschaft • Wüsseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Württebärg Basel Elsass Friburg Liechtestei Schwabe Schwiiz Vorarlberg
Chunscht Geografi Gschicht Gsellschaft Literatur Musik Natur Politik Religion Sport Sproch Tächnik Wüsseschaft

Suschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsunders glungne Artikle • Läsige Artikle • Artikel nooch Dialäkt • Audiouffnahme vo Artikel • Ufname vu Dialäktwörter • E Fabel in verschidni Dialäkt übersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Tiernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannischi Wikipedia

Di alemannischi Wikipedia isch en Enzyklopedi i de Dialekt vom alemannische Sprachruum, also vo der Dütschschwyz, vom Elsass, vo Liechtestei, vo Oberbade, vom Schwabeland und vo Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dür di freiwilligi Hilf vo allne, wo öppis in irer Mundard wöi bytrage. Yträg chöi vo allne Bsuecher gschribe und gänderet wärde. Alli si härzlich yglade mitzmache. Bringet eues Wüsse y und hälfet eso mit, ds Alemannische z pflege, ufzwerte und z erhalte. Di erschte Schritt si ganz eifach!

Wer mir vo der Alemanische Wikipedia si und was mir wei, findsch i üsem Profil.

D Inhält vor Wikipedia dörfe frei kopiert und verbreitet wärde.

Bis jetz häts bi der alemannische Wikipedia 31.092 Artikle.

Artikel vor Wuche: Marco Bauen

De Marco Bauen (* 1. Mäie 1925 z Längnou bi Biel; † 15. Juni 1993 z Muri-Gümlige; Bürger vo Rüschegg) isch en Schwyzer Gërmanischt, Romanischt und Leerer gsy. Er hät mit synere Dissertazioon en wichtige Bytraag zur Känntnis vom Süüdwalsertüütsch, im Bsundere vom Tialäkt vo Rimella, gläischtet.

De Bauen, Soo vomene refermierte Pfarer, hät nu churz a sym Giburtsoort zwüsched Biel und Soleturn gwont. Won er sächsi gsy isch, isch d Familie i s Tessyn uf Lugano züglet, wil de Vatter deet e Pfarstell übernaa hät. Z Lugano isch er dreispraachig uufgwachse: Dihäime hät me Bëërntüütsch gredt, a de Schuel Italienisch und mit de Gspööndli Tessynertialäkt. Nach de Matuur a de Tessyner Kantonsschuel (Liceo Cantonale) hät er si 1944 a der Uniwërsitëët Bëërn immatrikuliert, zum Theology studiere.

Das Stuudium hät er aber nöd chönen abschlüüsse. 1944 isch s Pfarhuus z Lugano, wo ganz us Holz gsy isch, abprune, und d Familie hät ales verloore; nachane isch na de Vatter schwëër chrank woorde, hät nüme chöne schaffe und isch 1947 gstoorbe. De Soo hät drum s Stuudium abproche – es hett vil z lang tuuret, bis er dän emaal e Stell ghaa hett – und hät mit Italienischstunde, Uushülffsaarbeten und Stellverträttige d Mueter und di beede jüngere Schwöschteren understützt. Sebald s mügli gsy isch, hät er si dänn wider a der Uni ygschribe, zum s Sekundaarleererbadänt z mache. (…der ganz Artikel lese)

Früeneri Artikle vor Wuche:

Hesch gwüsst ...

... dàss s Elsàss, àls Nochber, a Üsstellung-Pavillon uf dr Landesgartenschau Nèiburg àm Rhii 2022 ghàà hàt?
... dass der Buure-Tabak syt em Drissgjährige Chrieg z Euroba about wird?
... ass d Irène Schweizer zue dr Grinder*ne vum europäische Free Jazz zellt?
... dass Elegtromotorè hüt großflächig in Maschinnè, Automatè, Roboter, Spillzüüg, Huushaltsgrät, Elegtronikgrät, Fahrzüüg, Rasèmaajer, Krän usw. ygsetzt wörrèd?
... dàss dr Joseph Fritsch mìt 7 Joohra ìm Verain AS Fauteuil z’ Mìlhüüsa ààfànga hàt Handbike fààhra?
... dass de Zwäck vo der Associazione Augusta am Aafang hauptsächli dèè gsy isch, das mer hät wele s Walsertüütsch vo Issime, d Éischemtöitschu, am Läbe bhalte?

Alemannischi Nachrichte:

15. April 2025:
Lobby für den Dialekt (Weiler Zeitung)
14. April 2025:
„Schwäbisch klingt oifach netter“ – ist das so? Warum sich am Dialekt die Geister scheiden (Südkurier)
Was die Gsiberger:innen sprachlich anders machen (Der Standard)
13. April 2025:
Das Stapflehus in Weil am Rhein war Treffpunkt für alle Mundart-Fans (Badische Zeitung)
9. April 2025:
Dialekt soll an Schulen nun wertgeschätzt werden (Staatsanzeiger Baden-Württemberg)

Meh Nachrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

28. April

Sächsilüüte

1885: Z Ceylon wird zum erschte Mol dr Vesakh-Dag as Fyyrdig gfyyrt, was as Aafang vu dr Renaissance vum Buddhismus giltet.
1926: Dr Schwyzer Sprochwisseschaftler Peter Dalcher (Bild) chunnt uf d Wält.
1945: Augschburg wird dr US-amerikanische Druppe im Zweete Wältchrieg kampflos ibergee.
1958: D USA fange mit dr Operation Hardattack aa, ere Serie vu Chärnwaffetescht uf em Eniwetok-Atoll un em Bikini-Atoll vu dr Marshallinsle.