Zum Inhalt springen

Stimmlosi velari Affrikchate

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
(Witergleitet vun Stimmloser velarer Affrikat)
Stimmlosi velari Affrikchate
IPA-Nummere 109+140
IPA-Zeiche kx
IPA-Bildli [[Image:|20x20px]]
Teuthonista ?
X-SAMPA ?
Kirshenbaum ?
Hörbiispiil/?

Di stimmlosi velari Affrikchate isch e Kchonsonant, wo in de Sprooche vo dr Wält sehr sälte vorchùnt. Im grööschte Deil vùm Hochalemannische git es de Luut. Es Byspil isch s Wort „hocke“.

Usser im Hochalemannische isch de Kchonsonant vorallem uss e paar Sprooche z Afrikcha bekannt.

S Zeiche im internationale phonetische Alphabet für de Luut isch [kx] oder [k͡x].

Artikchulation

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Sprooch Wort IPA-Transkchription Bedütig Bemerkig
Hochalemannisch Dinkelbergisch Anke [ˈɑŋkxə] ‚Anke‘
Solothurnisch Späck Gsw-solothurnisch-wasseramt-Späck.ogg [ʃpækx͡] ‚Späck‘
Züritütsch Dräck [drækx] ‚Dräck‘ Im Alemannische in freier Variation mit dr uvulare Affrikchat [kχ].
Bairisch Tirolerisch Kchind [ˈk͡xind̥] ‚Chind‘
Sesotho kgale [kxʰɑle] ‚vor langer Zyt‘ behuucht; befindet sich im Wandel zu [x].
Lakota lakhóta [laˈk͡xota] ‚Lakota‘ Allophon vo /kʰ/ vor /a/, /ã/, /o/, /ĩ/ ùn /ũ/.
Navajo ashkii [aʃk͡xiː] ‚Bueb‘

Literatur/Quelle

[ändere | Quälltäxt bearbeite]


  Konsonante Lueg au: IPA, Vokale  
Bilabial Labiodental Dental Alveolar Postalv. Retroflex Alveolopalatal Palatal Velar Uvular Pharyngal Epiglottal Glottal
Nasal m ɱ n ɳ ɲ ŋ ɴ
Plosive p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ  Schnalzluut  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ ǃ˞
Affrikat p̪f b̪v ts dz ʈʂ ɖʐ ɟʝ kx ɡɣ ɢʁ  Implo­siv  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Frikativ ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ  Ejektiv  ʈʼ ʂʼ q͡χʼ
   Approximante    ʋ ɹ ɻ j ɰ θʼ ɬ’ ʃʼ ɕʼ χ’
Vibrante ʙ r ɽr ʀ t͡θʼ t͡sʼ t͡ɬʼ t͡ʃʼ ʈ͡ʂʼ c͡ʎ̝̥ʼ k͡xʼ k͡ʟ̝̊ʼ
Flap/Tap ѵ ɾ ɽ co-artikulierti Frikativ  ʍ w ɥ ɫ
lat. Frikativ ɬ ɮ co-artikulierti Plosiv  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
lat. Approximante l ɭ ʎ ʟ
Bi de Spalte wo grau sin, goot mer devo uss, dass si nit artikuliert werde chönne; wysi Spalte, ùn Zeiche, wo nit verlinkt sin, hen kei offiziels IPA-Zeiche un/oder sin uss keinere Sprooch bekannt.