Zum Inhalt springen

Bôle

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Bôle
Wappe vo Bôle
Wappe vo Bôle
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Nöieburg (NE)
Bezirk: (Dr Kanton Nöieburg kännt sit 2018 kä Bezirk me.)
Gmeind: Milvignesi2
Poschtleitzahl: 2014
Koordinate: 554571 / 202061Koordinate: 46° 58′ 5″ N, 6° 50′ 30″ O; CH1903: 554571 / 202061
Höchi: 523 m ü. M.
Flächi: 2.58 km²
Iiwohner: 1806 (31. Dezämber 2012)
Website: www.bole.ch
Charte
Charte vo BôleNeuenburgerseeKanton FreiburgKanton FreiburgKanton WaadtKanton WaadtKanton WaadtBezirk La Chaux-de-FondsBezirk Le LocleBezirk NeuenburgBezirk Val-de-RuzBezirk Val-de-TraversAuvernierBevaixBôleBoudryBrot-DessousColombier NECorcelles-CormondrècheCortaillodFresensGorgierMontalchezPeseux NERochefort NESaint-Aubin-SaugesVaumarcus
Charte vo Bôle
ww

Bôle (frankoprovenzalisch [ˈbuːlɔ]) isch e Dorf i der Gmeind Milvignes im Kanton Nöueburg.

Bis Endi 2012 isch s e bolitischi Gmai im nöieburgische Boudry gsii. Uf Aafangs 2013 hän d Gmainde Auvernier, Bôle un Colombier zur Gmaind Milvignes fusioniert.

Bôle isch e Dorf am untere Jurasidhang rund 100 m iber em Nöueburgersee. Dr Bann umfasst 27 Prozänt landwirtschaftligi Flechi, 46 Prozänt Wald, 25 Prozänt Sidligsflechi un 2 Prozänt sunschtigi Flechi.

Bôle isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1346 as Boule.

Syt 1648 isch Nöueburg Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon I. abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöueburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöueburg blibe.

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[1]

Johr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Yywohner 291 290 379 365 425 525 499 519
Johr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Yywohner 570 517 571 721 1422 1503 1699 1778

Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 12,7 Prozänt gläge.

46,6 Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 27,9 Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).

Bi dr Nationalrootswahle anne 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 2,4 Prozänt, CVP 9,2 Prozänt, FDP 32,5 Prozänt, Grüeni 7,8 Prozänt, PdA 0,4 Prozänt, SP 22,4 Prozänt, SVP 18,7 Prozänt.

Dr lescht Gmaindsbresidänt isch dr Raphaël Constantin gsii (Stand 2012).

Früener isch Bôle es Wyypuuredorf gsi; hütt woone vil Lütt dört, wo i d Agglomerazioon Nöieburg gänd go schaffe.

Sproch un Dialäkt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 1778 Yywohner 90 Prozänt Franzesisch as Hauptsproch aagee, 3,9 Prozänt Dytsch, 1,6 Prozänt Italienisch un 4,5 Prozänt anderi Sproche.

Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn[2][3]

 Commons: Bôle – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
  2. Andres Kristol: Que reste-t-il des dialectes gallo-romans de Suisse romande?. In: Jean-Michel Eloy (Hg.).: Evaluer la vitalité. Variétés d’oïl et autres langues. Université de Picardie / Centre d’Etudes Picardes, Amiens 1998, S. 101–114
  3. Pierre Knecht: Die französischsprachige Schweiz. In: Hans Bickel, Robert Schläpfer (Hg.): Die viersprachige Schweiz. Sauerländer, Aarau/Frankfurt/Salzburg 2000, S. 139–176