Savagnier

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Savagnier
S Wappe vo Savagnier
S Wappe vo Savagnier
Basisdatä
Staat: Schwiiz
Kanton: Nöieburg (NE)
Bezirk: w
Gmeind Val-de-Ruz
PLZ 2065
Koordinate: 563400 / 211110Koordinate: 47° 3′ 0″ N, 6° 57′ 25″ O; CH1903: 563400 / 211110
Höchi: 750 m ü. M.
Flächi: 8,53 km²
Iiwohner: 1220 (31. Dezämber 2012)[1]
Charte
BEMERKUNG_KARTE=www
d Laag vo der alte Gmeind Savagnier im früenere Bezirk Val-de-Ruz

Savagnier (frankoprovenzalisch [savaˈɲi / savaˈɲiː]) isch es Dorf im Kanton Nöieburg.

Früener isch Savagnier an eigeni Gmeind gsi. Si het zum ehemolige Bezirk Val-de-Ruz ghört. Zum 1. Jänner 2013 het si mit dr Gmaine Boudevilliers, Cernier, Chézard-Saint-Martin, Coffrane, Dombresson, Engollon, Fenin-Vilars-Saules, Fontainemelon, Fontaines, Les Geneveys-sur-Coffrane, Les Hauts-Geneveys, Montmollin, Le Pâquier un Villiers zue dr neie Gmai Val-de-Ruz fusioniert.

Geografi[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Savagnier lyt am Fluss Seyon und uf der Nordsyte vom Bärg Chaumont (1270 m).

Savagnier bstoht us dr baide Derfer Petit Savagnier (737 m ü. M.) un Grand Savagnier (769 m ü. M.). Dr Bann umfasst 50 Prozänt landwirtschaftligi Flechi, 44 Prozänt Wald un 6 Prozänt Sidligsflechi.

D Nochbergmaine vu Savagnier sin Chézard-Saint-Martin, Engollon, Fenin-Vilars-Saules, Neueburg, Enges, Villiers un Dombresson gsii.

Gschicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Savagnier isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1143 as Savaigner.

S Gmeindwappe zeigt en Löi, wo en Schilt mit em Nöieburger Wappe het.

Syt 1648 isch Nöueburg Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon I. abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöueburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöueburg blibe.

Bevelkerig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[2]

Johr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Yywohner 624 691 739 759 701 599 608 547
Johr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Yywohner 533 484 517 463 451 568 703 903

Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 22 Prozänt gläge.

Religion[ändere | Quälltäxt bearbeite]

44 Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 27 Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).

Bolitik[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 1,1 %, CVP 3,3 %, FDP 29,7 %, Grüeni 13,9 %, PdA 0,3 %, SP 23,0 %, SVP 21,3 %.

Wirtschaft[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Savagnier isch tradizionell es Puuredorf gsi. Im 20. Joorhundert isch es als wie meh es Wohndorf worde für Lüüt, wo usswärts schaffe.

Sproch un Dialäkt[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 903 Yywohner 87 Prozänt Franzesisch as Hauptsproch aagee, 3,5 Prozänt Dytsch, 2,5 Prozänt Italienisch un 7 % anderi Sproche.

Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn.[3][4].

Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Savagnier – Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Bilanz der ständigen Wohnbevölkerung nach Bezirken und Gemeinden uf bfs.admin.ch (Bundesamt för Statistik)
  2. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
  3. Andres Kristol: Que reste-t-il des dialectes gallo-romans de Suisse romande?. In: Jean-Michel Eloy (Hg.).: Evaluer la vitalité. Variétés d’oïl et autres langues. Université de Picardie / Centre d’Etudes Picardes, Amiens 1998, S. 101–114
  4. Pierre Knecht: Die französischsprachige Schweiz. In: Hans Bickel, Robert Schläpfer (Hg.): Die viersprachige Schweiz. Sauerländer, Aarau/Frankfurt/Salzburg 2000, S. 139–176