Zum Inhalt springen

Cernier

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Cernier
S Wappe vo Cernier
S Wappe vo Cernier
Basisdatä
Staat: Schwiiz
Kanton: Nöieburg (NE)
Bezirk: w
Gmeind Val-de-Ruz
PLZ 2053
Koordinate: 559187 / 212372Koordinate: 47° 3′ 40″ N, 6° 54′ 5″ O; CH1903: 559187 / 212372
Höchi: 820 m ü. M.
Flächi: 9,11 km²
Iiwohner: 2285 (31. Dezämber 2012)[1]
Website www.cernier.ch
Charte
BEMERKUNG_KARTE=www
d Laag vo Cernier im ehemolige Bezirk Val-de-Ruz

Cernier (frankoprovenzalisch [sɛrnːiə / sɛrniː]) isch es Dorf, und es isch früener e bolitischi Gmai vom Kanton Nöueburg gsii.

Zum 1. Jänner 2013 het si mit dr Gmaine Boudevilliers, Chézard-Saint-Martin, Coffrane, Dombresson, Engollon, Fenin-Vilars-Saules, Fontainemelon, Fontaines, Les Geneveys-sur-Coffrane, Les Hauts-Geneveys, Montmollin, Le Pâquier, Savagnier un Villiers zue dr neie Gmai Val-de-Ruz fusioniert.

Cernier umfasst näb em glychnamige Dorf au no dr Wyler Montagne de Cernier (1'190 m ü. M.) am Sidhang vum Mont d'Amin. Dr Gmeindbann umfasst 54 % landwirtschaftligi Flechi, 39 Prozänt Wald un 7 % Sidligsflechi.

D Nochbergmaine vu Cernier sin früner gsii: Chézard-Saint-Martin, Engollon, Fontaines (NE) un Fontainemelon im Kanton Nöueburg un Renan im Kanton Bärn.

Cernier isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1324 as Cernies.

Der Ortsname chunt vom alte französiche Wort cernil, wo es yghagets Areal bedüütet.

Syt 1648 isch Nöueburg Firschtetum un ab 1707 dur Personalunion mit em Chenigrych Preuße verbunde gsii. Anne 1806 isch s Biet an Frankrych unter em Napoleon I. abdrätte wore. Im Zug vum Wiener Kongress isch s anne 1815 an d Schwyz chuu, doderby sin d Chenig vu Preuße aber bis zum Nöueburgerhandel 1857 au Firschte vu Nöueburg blibe.

Anne 1877 isch Cernier der Hauptort vom Bezirk worde.

1886 isch bim Dorf die nöieburgischi Landwirtschaftsschuel gründet worde.

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[2]

Johr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Yywohner 633 859 913 1121 1149 1361 1513 1563
Johr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Yywohner 1426 1293 1440 1545 1717 1901 1866 1921

Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 18,5 Prozänt gläge.

39,6 Prozänt vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 31,2 Prozänt sin römisch-katholisch (Stand 2000).

Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee: BDP 3,2 %, CVP 4,1 %, FDP 30,1 %, Grüeni 10,8 %, PdA 4,0 %, SP 24,8 %, SVP 21,2 %.

Cernier isch früener es Puuredorf gsi. I der jüngere Zyt sin es baar Betriib vo der Uhremacherei is Dorf cho.

Sproch un Dialäkt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 1921 Yywohner 86,9 Prozänt Franzesisch as Hauptsproch aagee, 3,9 Prozänt Dytsch, 2,8 Prozänt Italienisch un 6,4 Prozänt anderi Sproche.

Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns Ändi 19./Aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn[3][4]

 Commons: Cernier – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Bilanz der ständigen Wohnbevölkerung nach Bezirken und Gemeinden uf bfs.admin.ch (Bundesamt för Statistik)
  2. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
  3. Andres Kristol: Que reste-t-il des dialectes gallo-romans de Suisse romande?. In: Jean-Michel Eloy (Hg.).: Evaluer la vitalité. Variétés d’oïl et autres langues. Université de Picardie / Centre d’Etudes Picardes, Amiens 1998, S. 101–114
  4. Pierre Knecht: Die französischsprachige Schweiz. In: Hans Bickel, Robert Schläpfer (Hg.): Die viersprachige Schweiz. Sauerländer, Aarau/Frankfurt/Salzburg 2000, S. 139–176