Troge AR
S AR im Lemma isch s offiziell Chürzel vom Kanton Appezäll-Usserrhode und wird bruucht, zum Verwächslige mit Yträäg vom Name Trogen vermyde, wo öppis anders meined. |
Trogen | |
---|---|
Basisdate | |
Staat: | Schwiiz |
Kanton: | Appezell Usserrhode (AR) |
Bezirk: | (de Kanton kännt sit 1995 ke Bezirk me) |
BFS-Nr.: | 3025 |
Poschtleitzahl: | 9043 |
Koordinate: | 752910 / 252747 |
Höchi: | 903 m ü. M. |
Flächi: | 10,01 km² |
Iiwohner: | 1845 (31. Dezämber 2022)[1] |
Website: | www.trogen.ch |
Charte | |
Dialäkt: Ostschwizerisch |
Troge isch e politischi Gmäänd i de Region Mittelland vom Kanton Appezäll-Usserrhode i de Schwiiz.
Geografii
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Troge liit uf eme Hügelrugge im Appezäller Vorderland mit Blick öber de Bodesee. D Gmäänd grenzt a Wald (AR), Oberegg (AI), Altstetta (SG), Gääs (AR), Büeler, Spiicher und Rechtobel. Im Dorf isch de Chopfbahof vom Trogenerbähnli, wo vo Sanggalle une ufe chunnt und sit 2006 vo de Appezäller Bahne betrebe werd.
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Troge werd 1168 als Trugin s erstmol erwähnt. Bi de Landstäälig vom dozmolige Kanton Appezäll im Johr 1597 isch Troge de Hoptort vom Kanton Usserrhode worde.
Ab em 16. Johrhundert bis zu de industrielle Revolution isch Troge, wia en grosse Tääl vom Appezällerland, dur de Betriib vo Wäbereie und Stickereie zu Wohlstand cho. De Handel mit Liiwand, wo vo de Familie Zellweger betrebe wore isch, hät Gäld und Vermöge brocht. Us däre Zyt stammid au dia vile Baute und Paläst uf em Landsgmäändsplatz und im Dorf. Vil vo däne Zellweger Paläst send uf de Liste vo de Kulturgüeter vo nationale Bedütig. (lueg au bi de Bilder uf de Allmänd)
D Landsgmäänd isch bis zu erer Abschaffig im Johr 1997 abwägsligswiis z Troge und z Hondwil abghalte worde. Wil Herisau grösser als Troge isch und döt hüt au d Kantonsregierig und de ander Tail vo de Verwaltig isch, gilt maisten Herisau als Kantonshoptort vo Usserrhode.
Bevölkerig
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[2]
Joor | 1850 | 1860 | 1870 | 1880 | 1888 | 1900 | 1910 | 1920 |
Iiwohner | 2611 | 2932 | 2906 | 2623 | 2582 | 2496 | 2350 | 2264 |
Joor | 1930 | 1941 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 |
Iiwohner | 1967 | 1669 | 2142 | 2101 | 2045 | 1853 | 2042 | 1867 |
Dr Uusländeraatääl isch 2010 bi 9,3 % gläge.
Religion
[ändere | Quälltäxt bearbeite]28,8 % vo de Iiwooner sönd em Joor 2000 römisch-katholisch gsii, 49,5 % evangelisch-reformiert.
Politik
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Gmäändspresidäntin vo Tròge isch d Dorothea Altherr (Stand November 2017).
D Kantonspolizei, s Kantonal Obergricht, s Kantonsgricht, s Verwaltigs- und s Jugendgricht händ eren Sitz z Troge. Obwohl de Kanton Appezäll Usserrhode lut Kantonsverfassig känn Kantonshoptort hät, tailed sich de Titel Herisau (Sitz vo de Legislative und de Exekutive) und Troge (Sitz vo de Judikative und em Polizeiwese). Z Troge isch au d Kantonsbibliothek vom Kanton Appezäll Usserrhode.
Wertschaft
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Arbetslosigkäät isch em Joor 2011 bi 1,1 % gläge.
Sprooch ond Dialekt
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Bi de Volkszellig 2000 hend vo de 1867 Iiwoner 92,9 % Düütsch als Hòuptsprooch aagèè, 0,3 % Franzöösisch, 0,9 % Italienisch ond 5,9 % anderi Sprooche.
De hochalemannisch Dialäkt vo Tròge ghöört zue de Oschtschwiizer Dialekt.
Schuele
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Z Troge chame nöd nu alli Stufe vo de obligatorische Schuelzit bsueche, es git au s Aagebot vom freiwillige Zääte Schueljohr.[3] Au d Matura chame i de Usserrhoder Kantonsschuel, a de Kanti Troge mache.
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Offizielli Websiite vo de Gmäänd Troge
- Thomas Fuchs: Trogen. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Fuessnoote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023
- ↑ Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) , Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) )
- ↑ Internet-Site vo de Kanti Troge (Memento vom 26. Novämber 2011 im Internet Archive) Zehntes Schuljahr, abgruefe am 28. Februar 2012