Wikipedia:Houptsyte Neuentwurf 2

Grüaß Gott, habedere und willkomme uf dr alemannische Wikipedia! D freie Enzyklopedi, wo alle mittua künnand.

Artikel fianda

Artikel nooch Kategorie:
Alle Kategorie • Bruuchtum • Ernährung • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musig • Natur • Persona • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Vrkehr • Würtschaft • Wüsseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Württebärg Basel Elsass Friburg Liechtestei Schwabe Schwiiz Vorarlberg
Chunscht Geografi Gschicht Gsellschaft Literatur Musik Natur Politik Religion Sport Sproch Tächnik Wüsseschaft

Suschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsunders glungne Artikel • Lässige Artikel • Artikel nooch Dialäkt • Audioufnahma vo Artikel • Ufnama vu Dialäktwörtr • A Fabel in verschidnä Dialäkt übersetza • Alemannische Ortsnäma • Alemannische Tiernäma • Alemannische Pflanzanäma

D Alemannische Wikipedia

D alemannische Wikipedia isch a Enzyklopedi i dr Dialekt vom alemannische Sprochroum, also vo der Dütschschwyz, vom Elsass, vo Liachtastua, vo Oberbade, vom Schwobaland und vo Voradlberg.

Dia Enzyklopedi wachst durch d freiwillige Hilf vo allna, wo eappas in irer Mundard beiträga wänd. Yträg künnand vo allna Bsuechar gschriba und gändrat wörra. Alle siand härzlich yglade mitzmacha. Bringand öüar Wiassa i und healfand so mit, s Alemannische z pfleaga, ufzumwearta und z erhalta. Di erschta Schritt siand ganz uafach!

Wer mir vo dr Alemanische Wikipedia siand und was mir wänd, fiandasch in üsrem Profil.

D Inhalt vo dr Wikipedia dürfand frei kopiert und verbreitet wörra.

Bis jetz git s bi dr alemannische Wikipedia 30.680 Artikel.

Artikel vo dr Wocha: Ignaz Heinrich Karl, Freiherr vo Wessebärg-Ampringe

Dr Ignaz Heinrich Karl, Freiherr vo Wessebärg-Ampringe (* 4. Novämber 1774 z Dresden; † 9. Augschte 1860 z Konstanz) isch e römisch-katolische Theoloog un Schriftsteller gsi. I der Zyt vo dr spoote Uufklärig het är e bedütendi Rolle im Kulturläbe und i der Chilepolitik vom düütsche Südweschte gspiilt.

Dr Freiherr vo Wessebärg, us dr alte adelige Familie vo de Wessebärg im Aargau, isch as Soon vom Philipp Karl vo Wessebärg, wo Minischter vo dr Kurfürschtin vo Sachse gsi isch, z Dresden uf d Wält cho. Ufgwachsen isch er z Fäldkirch im Brysgau. Är het z Augschbrg, z Dillinge, z Würzburg un z Wien d Theology, d Filosofy un d Rächtswüsseschaft studiert. Ane 1797 isch är i d Domkapitel z Konstanz und z Augschbrg ufgnoo worde, und anne 1802 isch är Generalvikar fürs Bischtum Konstanz worde und bischöfliche Verträtter bi den Äiggnosse i dr nöie helvetische Republik. Dr Wessebärg het im Sinn vo dr Uufklärig d Liturgy ernöieret und modärnisiert, sogar mit meh Elimänt vo dr dütsche Volkssprooch. Ihm verdankt me Reforme vom Chileläbe un vo dr Chilemusig im Piet vom Konstanzer Bischtum; är wird au as Lieddichter ufgfüert, öppe mit em Lied «Geist vom Vater und vom Sohn!», wo au im refermierte wirtebärgische Chilegsangsbuech vo ane 1846 stoot. (…dr ganz Artikel leasa)

Früenere Artikel vo dr Wocha:

Häasch gwiasst ...

... dass ma für d Arbata vo da Rhiregulirig a uagene Isabahn mit baut hot?
... dàss sitter 2017 ìn dräi Kìndergàrta vun ABCM-Zweisprachigkeit numma-n-Elsassisch un Hoochdiitsch grädd wìrd?
... dass europäischi Kartografè un Seefahrer bis is 19. Johrhundert nò drum gschtrittè hèn, ob Sachalin è Inslè sig?
... dass d Jella Lepman ibrzeigt gwea ischt, dass mr guade Kender- ond Jugendbiacher braucht zom d Kender zo Weltoffaheit ond Toleranz z erziaga?
... ass d Schwaarzwälder Guckucksuur in dr hitige Foorm us dr Uurmacherschuel Furtwange stammt?
... dass dr Luzi Jenny ubr schiini Umwält im Bündner Bärgdorf und di ganz Spannwiiti vo ünschna menschlicha Nööt und Fräuda uf Tschappiinertütsch gschriba het?

Alemannische Nochrichta:

31. Oktober 2024:
Pedro Lenz: «Das Repetitive ist sehr menschlich und wertvoll» (SRF)
30. Oktober 2024:
Schwäbischer Dialekt-Krimi mit Verspätung bald im TV? (Staatsanzeiger Baden-Württemberg)
Förderpreis für Mundart-Band Rhinwaldsounds aus Kappel-Grafenhausen (Badische Zeitung)
Halloween ist Kürbiszeit: Aber was heißt "Kürbis" eigentlich auf Schwäbisch? (Schwäbische Zeitung)
29. Oktober 2024:
„Wie‘s frühner g‘si isch“ – in der Grundschule in Birkendorf lernen die Kinder Mundart (Südkurier)
28. Oktober 2024:
Sprachjuwelen aus Schwaben: Weißenhornerin veröffentlicht ihr erstes Buch im Dialekt (Neu-Ulmer Zeitung)
27. Oktober 2024:
Wie bitte? Wer versteht diesen schwäbischen Satz auf Anhieb? (Schwäbische Zeitung)
26. Oktober 2024:
Social-Media-Star „Cossu“ aus Haslach räumt Dialektpreis ab (Schwarzwälder Bote)
25. Oktober 2024:
Wie gut kennen Sie Schweizer Dialekte? Finden Sie es heraus im DialektGuessr (SRF)

Mea Nochrichta uf Dialäkt-Nöüigkeita

4. Novämber

1797: Noch em Fride vu Campo Formio glideret Frankrych s iberloo Rychsbiet am linke Rhystade verwaltigsmäßig yy. Dr Fride vu Lunéville bstetigt speter d Annexion.
1847: Dr dytsch Komponischt Felix Mendelssohn Bartholdy (Bild) stirbt.
1899: Em Sigmund Freud syy frie Hauptwärch Die Traumdeutung erschynt – vum Autor uf s Johr 1900 vordatiert.
1922: Dr Howard Carter entdeckt im Dal vu dr Chenig s Grab vum Pharao Tutanchamun.
2008: Dr Barack Obama wird zum erschte schwarze Bresidänt vu dr USA gwehlt.