Wikipedia:Houptsyte (Schwyzerdütsch)

Grüezi, grüessech und willkomme uf der alemannische Wikipedia! Di frei Enzyklopedi, wo alli chöi mitschaffe.

Artikel finde

Artikel nooch Kategorie:
Alli Kategorie • Bruuchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verchehr • Wirtschaft • Wüsseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Württebärg Basel Elsass Friburg Liechtestei Schwabe Schwiiz
Chunscht Geografi Gschicht Gsellschaft Literatur Musik Natur Politik Religion Sport Sproch Tächnik Wüsseschaft

Suschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsunders glungne Artikle • Läsige Artikle • Artikel nooch Dialäkt • Audiouffnahme vo Artikel • Ufname vu Dialäktwörter • E Fabel in verschidni Dialäkt übersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Tiernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannischi Wikipedia

Di alemannischi Wikipedia isch en Enzyklopedi i de Dialekt vom alemannische Sprachruum, also vo der Dütschschwyz, vom Elsass, vo Liechtestei, vo Oberbade, vom Schwabeland und vo Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dür di freiwilligi Hilf vo allne, wo öppis in irer Mundard wöi bytrage. Yträg chöi vo allne Bsuecher gschribe und gänderet werde. Alli si härzlich yglade mitzmache. Bringet eues Wüsse y und helfet eso mit, ds Alemannische z pflege, ufzwerte und z erhalte. Di erschte Schritt si ganz eifach!

Wer mir vo der Alemanische Wikipedia si und was mir wei, findsch i üsem Profil.

D Inhält vor Wikipedia dörfe frei kopiert und verbreitet werde.

Bis jetz häts bi der alemannische Wikipedia 27.889 Artikle.

Artikel vor Wuche: Schlacht bi Friiburg im Brisgau

Derwyylscht em Drissigjährige Chrieg isch es am 3., 5. un 9. August 1644 zue dr Schlacht bi Friiburg im Briisgau chumme. D Schlacht zwische dr Bayere under em Franz von Mercy un dr Franzose under dr Marschäll Condé un Turenne het drei drei Däg duurt und giltet als die verlustriichst vum ganze Chrieg.

D Schlacht het unentschide mit dr Bewahrig vum status quo gendet.

Kaiserlich-bayerischi Truppe under em Mercy hen sit Ende Juni 1644 Friiburg, gressti Stadt im domolige Vorderestriich belageret, wo vu franzesisch-schwedische Truppe ghalte worre isch. Als Verteidigungsmassnahm hen die Belagerte druf mehreri Vorstädt un Chlester zerstert, um dr Blagerer meglichst wänig Meglichkeite fer e Versorgig oder e Iquartierig z gä. Dennoch het dr Mercy schliessli am 27. Juli 1644 d Ybergab vu dr Stadt erzwunge. Die alde Besatzigstruppe hen aber freie Abzug in di franzesisch Festig Briisach erhalde. (…der ganz Artikel lese)

Früeneri Artikle vor Wuche:

Hesch gwüsst ...

ds Alroune-Manndli u ds Alroune-Froueli im Hortus sanitatis, 1491

... dass d Alroune syt der Antike als Zoubermittel bruucht wird?
... dass dr Emil Schwendemann mit em Ortenauer Wortschatz s erscht Bezaichnigswerterbuech im dytsche Sidweschte vereffetligt het?
... dàss ma dr Schtàuisee vu Bouzey nutzt, fìr d’ Wàsserversorgung vum Vogesa-Kànàl z’ schtälla?
... dass nöd ganz klar isch, wo s Chloschter Bänke gnau gstande isch?
... dass de Adolf Guyer-Zeller für d Konzession für d Jungfräubaan hät müesse bewiise, das de Ufenthalt i so grosse Höe für Mänsche medizinisch unbedänklich isch?
... dass im Schwizerische Bundesarchiv wäge der Umstellig vo de Bundesverwaltig uf di digitali Gschäftsverwaltig, zuekünftig fast nume no Underlage i digitaler Form archiviert wärded?

Alemannischi Nachrichte:

5. Augschte 2021:
Ds Maitli im rota Gwand - Alpakrimi von Hans-Peter Gansner, Nr. 4 (SRF)
29. Juli 2021:
«Wilhelmina Tellona» - Alpakrimi von Hans-Peter Gansner, Nr. 3 (SRF)
22. Juli 2021:
«Tod à la carte» - Alpakrimi von Hans-Peter Gansner, Nr. 2 (SRF)
18. Juli 2021:
Lebensnah und menschlich (Die Oberbadische)
15. Juli 2021:
«Der Fall Rappold» - Alpakrimi von Hans-Peter Gansner, Nr. 1 (SRF)
Für die Lahrer Kulturamtsleiterin Cornelia Lanz ist Mundart "eine Form der Kultur" (Badische Zeitung)
Neue Mundart-Datenbank: Bairisch, fränkisch und schwäbisch (RTL)

Meh Nachrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

4. Augschte

1782: Z Wien hyrotet dr Wolfgang Amadeus Mozart d Constanze Weber.
1870: In dr erschte Schlacht vum Dytsch-Franzesische Chrieg bi Wisseburi im Elsàss sige di preußische Druppe iber di franzesische.
1883: Dr elsässisch Schriftsteller René Schickele chunnt uf d Wält.
1901: Dr US-amerikanisch Jazzmusiker Louis Armstrong (Bild) chunnt uf d Wält.
1936: Dr Schwyzer Liedermacher Mani Matter chunnt uf d Wält.