Wikipedia:Houptsyte (Schwyzerdütsch)

Grüezi, grüessech und willkomme uf der alemannische Wikipedia! Di frei Enzyklopedi, wo alli chöi mitschaffe.

Artikel finde

Artikel nooch Kategorie:
Alli Kategorie • Bruuchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verchehr • Wirtschaft • Wüsseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Württebärg Basel Elsass Friburg Liechtestei Schwabe Schwiiz Vorarlberg
Chunscht Geografi Gschicht Gsellschaft Literatur Musik Natur Politik Religion Sport Sproch Tächnik Wüsseschaft

Suschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsunders glungne Artikle • Läsige Artikle • Artikel nooch Dialäkt • Audiouffnahme vo Artikel • Ufname vu Dialäktwörter • E Fabel in verschidni Dialäkt übersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Tiernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannischi Wikipedia

Di alemannischi Wikipedia isch en Enzyklopedi i de Dialekt vom alemannische Sprachruum, also vo der Dütschschwyz, vom Elsass, vo Liechtestei, vo Oberbade, vom Schwabeland und vo Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dür di freiwilligi Hilf vo allne, wo öppis in irer Mundard wöi bytrage. Yträg chöi vo allne Bsuecher gschribe und gänderet werde. Alli si härzlich yglade mitzmache. Bringet eues Wüsse y und helfet eso mit, ds Alemannische z pflege, ufzwerte und z erhalte. Di erschte Schritt si ganz eifach!

Wer mir vo der Alemanische Wikipedia si und was mir wei, findsch i üsem Profil.

D Inhält vor Wikipedia dörfe frei kopiert und verbreitet werde.

Bis jetz häts bi der alemannische Wikipedia 29.134 Artikle.

Artikel vor Wuche: Le Landeron

Le Landeron (bis 1966 Landeron-Combes, frankoprovenzalisch [y lɛ̃ˈdrɔ̃], schwiizerdüütsch: Landere) isch es historischs Stedtli im Kanton Nöieburg.

Die oberi Helfti vom Wappe vo Landere isch drüteilt i Gold und i de Mitti drü silbrigi Sparre uf rotem Grund; das sind d Farbe us em vorrepublikanische Staatswappe vo Nöieburg; i der undere Helfti sind zwe silbrigi Fisch uf blauem Grund; das dütet de Bezug zu de Wirtschaft a.

Le Landeron (uf tüütsch au Landere) isch am Jurasüdfuess, am Zylkanal und am weschtlechen Ufer vom Bielersee. D Altstadt isch im früener sumpfige Seeland zwüsched d Ärm vo de Zyl, wo grossi Böge durs Land gmacht het, uf ere sandige Insle pout worde (einem rundem sandächten Boden [sur des Landes rondes] heisst s im Schweitzerischen Lexicon vom Hans Jakob Leu). Vilicht chunt de Name vom Stedtli vo deet.

D Gmeindflechi het 1031 Hektare. Do dervo sind 44 Prozänt Waldland, 42 Prozänt Puureland, 14 Prozänt sind überbout.

Landere isch e traditionsrichi Wiigmeind. D Räbbärge sind a de Häng gäge de Bielersee und gäge s Dörfli Combes. Die bekantischte Räbgüeter wärded sit Jaarhunderte vo de Familie Frochaux, Ruedin und vom Bürgerspital Solothurn (vigne de l'Hôpital de Soleure) betribe. Ursprünglich händs au mit Fische ihres Gäld verdienet, hüt meh als Gmüespuure. (…der ganz Artikel lese)

Früeneri Artikle vor Wuche:

Hesch gwüsst ...

Verwaltigsgliderig vu dr Ukraine

... dass d Ukraine in 24 Oblast (ukrain. область), ai Autonomi Republik (ukrain. Автономна Республіка) un zwoo Stedt (ukrain. місто) mit Sonderstatus glideret isch?
dass im Dal Babyn Jar (ukrain. Бабин Яр) bi Kiew d Yysatzgruppe vum SD am 29. un 30. Septämber 1941 innerhalb vu 48 Stund iber 33.000 jidische Manne, Fraue un Chinder ermordet hän?
... dass de Name Krim vom tatarisch-mongolische Wort qyrym »Festig« chunnt?
... dass d Koloniste, wo Zürichtal gründet hend, e Mischtielekt us Schwyzertütsch und Schwööbisch gredt hend?
... dass si no dr ukrainische Bresidäntschaftswahle 2004 in dr sognännte „Oraschene Revolution“ dr weschtli orientiert Bresidäntschaftskandidat Wiktor Juschtschenko gege dr vu Russland unterstitzt Wiktor Janukowytsch duregsetzet het?

Alemannischi Nachrichte:

24. Septämber 2022:
Mundartaktivistin Heidi Zöllner: „Von Herzen kommt es nur im Alemannischen“ (Badische Zeitung)
Das ganz besondere Wäärerdütsch (Badische Zeitung)
22. Septämber 2022:
Hemingway am Zürichsee (SRF)
21. Septämber 2022:
Mundart-Liedermacher Buki: Nachbarn müssen mein Buch ja nicht lesen (Badische Zeitung)
Ausstellung über Mundart: Luckeleskäs mit Übersetzung (Schwäbisches Tagblatt)
16. Septämber 2022:
«Tschau» heisst 'Sklave' (SRF)

Meh Nachrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

28. Septämber

1197: Noch em Dod vum Heinrich VI. ibernimmt d Chaiseri Konstanze d Regäntschaft fir ihre zwaijehrige Suhn Friedrich. Di staufisch Bartei wehlt derno dr Philipp vu Schwabe, di welfisch Syte dr Otto IV. vu Braunschweig zum Chenig.
1811: Dr badisch Revolutionär Friedrich Hecker (Bild) chunnt uf d Wält.
1870: Im Dytsch-Franzesische Chrieg kapituliert d Stadt Stroßburi noch eme mehwichige heftige Bschuss dur dytschi Druppe.
1921: Dr Schwyzer Bolitiker un Bundesrot Ludwig Forrer stirbt.