Wikipedia:Houptsyte (Badisch)

Guete Dag un willkumme uf dr alemannische Wikipedia! Di frej Enzyklopedi, wu alli kenne mitschaffe.

Artikel finde

Artikel no Kategorie:
Alli Kategorie • Brüüchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatür • Müsik • Natür • Person • Bolitik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Friburg Liechtestei Schwiiz Schwoba
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Tächnik Wisseschaft

Sunschtigs: Artikelindex vu A bis Z • Bsundersch glungeni Artikel • Läsigi Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vu Artikel • Ufnahme vu Dialäktwerter • E Fabel in verschideni Dialäkt ibersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Diernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannisch Wikipedia

Di alemannisch Wikipedia isch e Enzyklopedi in dr Dialäkt vum alemannische Sprochrüüm, also vu dr Ditschschwiz, vum Elsiss, vu Liechtestei, vu Oberbade, vum Schwobeland un vu Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dur di frejwillig Hilf vu allne, wu eppis in ihrem Dialäkt wän bitrage. Alli Iiträg kenne vu allne Bsuecher gschribe un gänderet wäre. Alli sin härzlig iiglade mitzmache. Bringe Ejer Wisse ii un hälfe eso mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte un z erhalte. Di erschte Schritt sin ganz eifach!

Wär mir vu dr Alemannische Wikipedia sin un was mer wänn, findsch in unserem Brofil.

D Inhalt vu dr Wikipedia derfe frej kopiert un verbreitet wäre.

Bis jetz het s bi dr alemannische Wikipedia 27.573 Artikel.

Artikel vu dr Wuche: Gäms

D Gäms, au d Gams oder s Gämschi, (Rupicapra rupicapra: alemannischi Näme) isch e Art vu dr Geißenartige, wo z Europa un z Chleiasie deheim isch. Zämme mit dr Pyrenäe-Gäms bildet si d Gattig vu dr Gämse (Rupicapra).

E Gäms wird zwische 110 un 130 Zäntimeter lang, het e bis zue acht Zäntimeter lange Wadel, isch am Widerrischt im Schnitt 75 Zäntimeter hoch un wigt 30 bis 50 Kilogramm. Si verfiegt iber e chräftige, aber drungene Lyyb. Uf em schlanke Hals isch e churze Chopf, wo zue dr Schnure hii ser vil schmeler wird. Ihri spitze Ohre hän e Lengi vu ca. ere halbe Chopflengi. D Gäms het verhältnismäßig langi, chräftigi Bei mit relativ große Huef. Im Gegesatz zum Rotwild het d Gäms kei Tränegruebe, sundern e Brunftfyge. Des Driseorgan isch hinter dr Herner in ere Hehlig. In dr Brunftzyt sundert s e schmirig Sekret ab, wu fir Mänsche wiescht schmeckt. Beidi Gschlächter trage Herner, au "Chrucke" gnännt. Die wäre bis zue 25 Zäntimeter lang un sin drairund. Si sin an dr Wurzle chreisfermig gschnattet, styge grad uf un sin am Spitz hinterschi boge. (…dr ganz Artikel läse)

Friäjeri Artikel vu dr Wuche:

Hesch gwisst ...

dr Karl Imfeld

... dass dr Karl Imfeld zwäi Jaarzäänt an siim Läbeswärch, em Obwaldner Mundart-Werterbuäch gschafft het, bis äs z erschtmaal im Jaar 2000 uisächo isch?
... dass mer bis anne 1999 2149 Aarte vu Faarnpflanze un Soomepflanze fir s Biet vu Baade-Wiirtebäärg het chenne noowyyse?
... dass s trompe-l’œil e 112 Meter langi Farbfeldmalerei a der Katastrophebucht isch?
... dass durch en Wisig vam Napoleon en Strass va Brig uber de Simplonpass agleit choo isch?
... dass d Schauspileri Doro Müggler e baar Johr lang in dr Bäärg bi Gsteig e Tipilaager fir Chinder un Juugedligi organisiert un glaitet het?
... dass d Pro Lyrica – Schwiizerische Lyrische Gsellschaft für d Vermittlig vom Wäärch vo de Lyriker us dr Schwiiz luege wott?

Alemannischi Nochrichte:

15. Jänner 2021:
Ein Online-Kurs für Schweizerdeutsch gerät als "Abofalle" in die Kritik (Badische Zeitung)
8. Jänner 2021:
Mehr Raum und Toleranz für Dialekt (Ludwigsburger Kreiszeitung)
7. Jänner 2021:
Das Elsass bekommt wieder mehr Autonomie (Tagblatt)
6. Jänner 2021:
«Männers» und «Frauene», was ist bloss mit dem Plural los? (SRF)
Soll der Baum stehen bleiben? (Schwarzwälder Bote)
Nachruf: Karl Ferdinand Pausch war „Gründungsdirektor“ des Gymnasiums (Schwäbische Zeitung)

Meh Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

16. Jänner

1082: E Heer vu dr Normanne unter em Robert Guiskard nimmt di byzantinisch Hafestadt Durazzo yy.
1160: Dr Hermann III., Markgraf vu Bade, stirbt.
1243: Dr Hermann V., Markgrof vu Bade, stirbt.
1979: Dr Schah Mohammad Reza Pahlavi (Bild) verlosst im Zug vu dr Islamische Revolution dr Iran un goht in s Exil uf Ägypte.
2001: Dr Staatsbresidänt vu dr Demokratische Republik Kongo, dr Laurent-Désiré Kabila, wird bin eme Attentat umbrocht.