Wikipedia:Houptsyte (Badisch)

Guete Dag un willkumme uf dr alemannische Wikipedia! Di frej Enzyklopedi, wu alli kenne mitschaffe.

Artikel finde

Artikel no Kategorie:
Alli Kategorie • Brüüchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatür • Müsik • Natür • Person • Bolitik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Schwiiz Schwoba
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Wisseschaft

Sunschtigs: Artikelindex vu A bis Z • Bsundersch glungeni Artikel • Läsigi Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vu Artikel • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Diernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannisch Wikipedia

Di alemannisch Wikipedia isch e Enzyklopedi in dr Dialäkt vum alemannische Sprochrüüm, also vu dr Ditschschwiz, vum Elsiss, vu Liechtestei, vu Oberbade, vum Schwobeland un vu Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dur di frejwillig Hilf vu allne, wu eppis in ihrem Dialäkt wän bitrage. Alli Iiträg kenne vu allne Bsuecher gschribe un gänderet wäre. Alli sin härzlig iiglade mitzmache. Bringe Ejer Wisse ii un hälfe eso mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte un z erhalte. Di erschte Schritt sin ganz eifach!

Wär mir vu dr Alemannische Wikipedia sin un was mer wänn, findsch in unserem Brofil.

D Inhalt vu dr Wikipedia derfe frej kopiert un verbreitet wäre.

Bis jetz het s bi dr alemannische Wikipedia 24.404 Artikel.

Artikel vu dr Wuche: Traditionelle Obrigkeit auf em Land

S Omfeld vo de Leit aufm Land war kloi. S hot viele gä, die waret nia meh als a baar Kilometer vo ihrem Geburtsort weg. Ond en dem Omkrois waret d Obrigkeita a wichtigr wenn au teilweis oagnehmr Teil.

Dr Hauptartikl ibr Obrikoita isch Obrigkeit. Do werrat d rechtliche ond gschichtliche Seita ond Veränderonga dargschtellt. En dem Artikl goht s drom wia d Leit des erlebt ond g'lebt hend, en dr guata alta Zeit.

D Obrigkeit hot da Rahma firs Leba geba. D Herrschaft selbr hent d Leit aufm Land selta z' seha kriagt. Au heit no, isch es a bsondrs Eroignis, wenn d Regierong kommt.

Im Zsammaläba en ara örtlicha Gmeinschaft hot se lang d iberliefert Rangfolg aus friehere obrgkeitliche Zeita ghalta. Drbei isch natierle neba de Ämtr au es Sach, des oiner hot wesentlich gwea (ond isch es no heit).

Durch Kriag, Technik (Verkehr, Kommunikation, Information) und Politik send viele vo dene Schtruktura aufglöst worra. En de Köpf send se abr no oft. Weil d Leut se nach Geborgehoit sehnat, ignorieret se viel Neus. Drübernaus werdat alte Bräuch ond Feschtla vrschtärkt pflegt oder neu b'lebt. (…dr ganz Artikel läse)

Friäjeri Artikel vu dr Wuche:

Hesch gwisst ...

de Muota bi Fellers

... dass me uf em Hügel Muota bi Fellers d Räschte vomene chlyne Dorf us dr Bronzezyt und dr Ysezyt gfunde het?
... dass d Carla Juri drüsprochig im Kanton Tessin ufgwachse isch?
... dass em Dani Arnold 2015 di schnäuschti Solobegehig vu de Matterhorn-Nordwand glungä isch?
... dass s Collegium Carolinum wärend Joorhunderte d Funkzioon vo der philosophisch-theoloogische Hochschuel vo Züri gha het?
... dass d Christine Ferber mìt ìhra Kumfitüra un àndra Gniaßwàra waltberiahmt worra ìsch?
... dass de Otto von Greyerz d Mundart als Grundlag für de Düütschunderricht empfole het?

Alemannischi Nochrichte:

Lahrer Murre 2018, Yysändeschluss 15.07.2018
Sebastian-Blau-Preis 2018, Yysändeschluss 30.04.2018

20. April 2018:
Ds Rächt uf diä äiget Sprach! (Nidwaldner Zeitung)
Ein würdiger Abschied für Polo: Mundartszene organisiert denkwürdige Konzertreihe (Aargauer Zeitung)
19. April 2018:
Dorfchronik Embrach – Oral History aus dem Zürcher Unterland (SRF Schnabelweid)

Meh Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

22. April

1418: S Konzil vu Konschtanz, wu dr Jan Hus verbrännt woren isch, goht z Änd.
1724: Dr dytsch Philosoph Immanuel Kant chunnt uf d Wält.
1915: Dytschland setzt in dr Zwoote Flandernschlacht vum Erschte Wältchrieg bi Ypern z Belgie as erschts Land in dr Gschicht Giftgas yy. 5.000 franzesischi Soldate stärbe sofort, dopplet so vil wäre schwär verletzt.
1944: Dr Schwyzer Bolitiker un Bundesrot Edmund Schulthess (Bild) stirbt.