Wikipedia:Houptsyte (Vorarlbergisch)

Grüaß Gott, habedere und willkomme uf dr alemannische Wikipedia! D freie Enzyklopedi, wo alle mittua künnand.

Artikel fianda

Artikel nooch Kategorie:
Alle Kategorie • Bruuchtum • Ernährung • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musig • Natur • Persona • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Vrkehr • Würtschaft • Wüsseschaft

Themaportal: Regionale Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Württebärg Basel Elsass Schwiiz Schwoba
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Politik Religion Sport Sproch Wüsseschaft

Suschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsunders glungne Artikel • Lässige Artikel • Artikel nooch Dialäkt • Audioufnahma vo Artikel • Ufnama vu Dialäktwörtr • A Fabel in verschidnä Dialäkt übersetza • Alemannische Ortsnäma • Alemannische Tiernäma • Alemannische Pflanzanäma

D Alemannische Wikipedia

D alemannische Wikipedia isch a Enzyklopedi i dr Dialekt vom alemannische Sprochroum, also vo der Dütschschwyz, vom Elsass, vo Liachtastua, vo Oberbade, vom Schwobaland und vo Voradlberg.

Dia Enzyklopedi wachst durch d freiwillige Hilf vo allna, wo eappas in irer Mundard beiträga wänd. Yträg künnand vo allna Bsuechar gschriba und gändrat wörra. Alle siand härzlich yglade mitzmacha. Bringand öüar Wiassa i und healfand so mit, s Alemannische z pfleaga, ufzumwearta und z erhalta. Di erschta Schritt siand ganz uafach!

Wer mir vo dr Alemanische Wikipedia siand und was mir wänd, fiandasch in üsrem Profil.

D Inhalt vo dr Wikipedia dürfand frei kopiert und verbreitet wörra.

Bis jetz git s bi dr alemannische Wikipedia 26.159 Artikel.

Artikel vo dr Wocha: Wappeschiibe im Chrüzgang vom Chloschter Wettige

D Wappeschiibe im Chrüzgang vom Chloschter Wettige sind e Sammlig vo 137 Kabinettschiibe, wo im Chloschter Wettige im Aargau z gseh sind.

Di eltischte sind im Nordarm vom Chrüüzgang z gseh und stammet us de Johr um 1280/1290. Si ghöred zu de älteschte Glasmoolereie i de Schwiiz. Uf de Wappeschibe, wo vo befründete Chlöschter, de 13 alte Ort vo de Eidgnosseschaft, vo Nochbarstedt und de Könige vo Frankriich und Schpanie im Chloschter gschänkt worde sind, findet sich Heiligelegende, Schlachtebilder, Wappe und Familiennäme vo de Spender.

Die Wappeschiibe sind e ganz e bsunderi Wärkgruppe, will si sid dr Entstehigszyt und bis hüt immer no im Chloschter Wettige sind. Me cha an ihne di stilistischi, typologischi und technischi Entwicklig vo de Schwiizer Glasmoolerei im 16. und 17. Johrhundert nocheverfolge. S letschti Mol renoviirt worde sind di Schiibe im Johr 2006 für insgsamt 1'900'000 Franke.

Vermuetlich het's im Chloschter, wo ane 1227 gründet worde-n-isch, i de Faischter scho en Zyklus vo romanische oder früegotische Glasschiibe gäh, wo bim Chloschterbrand vo 1507 zerschtört worde-n-isch. Hüt git's numme no ei grossi Wappeschiibe us de Zit vor em Brand. Si isch im Nordarm z finde und isch vom Abt Rudolf Wülflinger (1433-1445). Im Nordarm sind im Masswerk im obere Teil von es par Faischter no wenig chlyneri Spickelschiibe, wo elter sind: es sind geometrischi Abbildige und es schöns farbigs Glasmedaillon vo dr Muettergottes mit emene Mönch zu irne Füesse, vilecht em Chloschtergründer. Das Bild isch öpe 1280 zeichnet worde. (…dr ganz Artikel leasa)

Früenere Artikel vo dr Wocha:

Häasch gwiasst ...

Margarethe Stockhausen

... dàss d elsassischa Soprano-Sangera Margarethe Stockhausen bsunderscht ìn Anglànd vììl Erfolg ghàà hàt?
... dass mè mit dè Bregtalbahn a dè Unterè Bräg übber d Hochflächi vo dè weschtlichè Baar, ab Wolterdingè im Brägdal fahrè cha?
... dass Pro Natura die eltischti Organisazioon i der Schwiiz isch, wo sech füre Naturschutz im Land tuet ysetze?
... dass s Schwarzwaldmuseum Triberg verschidene Handwerk zoigt, aagfanga vom Flößer, em Harzer, d Bürschdabendr odr s Strohflechta?
... dass d Leerstugg för d Gitarre vom Matteo Carcassi no hüt underrichtet wered?
... dass dr Sanggaller Chlooschterplan us Schoofshuut zämegnäit isch?

Alemannische Nochrichta:

15. Augschte 2019:
«Hingerhang» von Stef Stauffer, Teil 6 (SRF Schnabelweid)
13. Augschte 2019:
Les Knaschtbrüeder, compositeurs et chanteurs en alémanique (France Bleu)
12. Augschte 2019:
Klaus Wolf zeigt vollen Einsatz für den Heimatdialekt (Augsburger Allgemeine)
Gibt es auch in 100 Jahren noch den Lechrainer Dialekt? (Augsburger Allgemeine)
Lieder einer jungen Frau (St. Galler Tagblatt)
10. Augschte 2019:
Küa und Goassa uf da Hoschtig (St. Galler Tagblatt)

Mea Nochrichta uf Dialäkt-Nöüigkeita

17. Augschte

1000: Dr Stephan I. wird z Gran vun eme päpschtlige Gsandte zum erschte Chenig vu Ungarn gchrent.
1805: In dr Nechi vu dr Burg Unspunne bi Interlache findet s erscht Unspunnefäscht statt. S Alphirtefäscht drait zue dr Widerbeläbig vu dr Schwyzer Sportarte Schwinge un Staistosse by.
1835: In dr Schwyz wird s «Konkordat yber e gmainsami schwyzerischi Maß- un Gwichtsornig» bschlosse; dodrmit blybt me zwor bi de traditionelle Mäß, definiert si aber metrisch (lueg alti Maßainhaite).
1960: Dr Schwyzer Sänger Stephan Eicher chunnt uf d Wält.
1960: D Republik Gabun (Bild: Fahne) wird unabhängig vu Frankrych.
1977: Dr franzesisch Fueßballspiler Thierry Henry chunnt uf d Wält.