Wikipedia:Houptsyte (Elsassisch)

Buschur un wìllkumma uf dr àlemànnischa Wikipedia! D frei Enzyklopedi, wo àlla känna mìtmàche.

Àrtikel fìnde

Àrtikel noh Kàtegorie:
Àlle Kàtegorie • Brüüchtum • Ernährung • Geogràfi • Gschicht • Gsellschàft • Kunscht • Literàtür • Müsik • Nàtur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verkehr • Wìrtschàft • Wìsseschàft

Themeportal: Regionàle Àrtikel Àlemànne Àlemànnisch Bade Bàde-Wirttebärg Basel Elsàss Friburg Liachtastei Schwiiz Schwoba Vorarlberg
Geogràfi Gschìcht Gsellschàft Kunscht Lìteràtür Müsik Nàtür Politik Religion Sport Sproch Technik Wìsseschàft

Sunschtigs: Àrtikelindex vu A bis Z • Bsunders güeta Àrtìkel • Lasige Àrtikel • Àrtìkel noh Dialekt • Audioufnàhme vu Àrtikel • Ufnàhme vu Dialektwerter • A Fàbel ìn verschìdne Dialekt ìwersetza • Àlemànnische Ortsnamme • Àlemànnische Diernamme • Àlemànnische Pflànzenamme

D Àlemànnischa Wikipedia

D àlemànnischa Wikipedia ìsch a Enzyklopedi ìn da Dialekta vum àlemànnischa Sprochrüüm, àlso vu dr ditscha Schwiz, vum Elsàss, vu Lìechtestei, vu Owerbàda, vum Schwowalànd un vu Vorarlberg.

D Enzyklopedi wàchst durch d frèiwìlliga Hìlf vu àlla, wo ebbis ìn ìhrem Dialekt wann bitràga. Àlla Itràga känna vu alla Bsuacher gschrìwa un gändert wara. Àlla sìn harzlig iglàda mìtz'màcha. Brìnga Èier Wìssa ii un halfa a so mìt, s Àlemànnischa z pflega, ufz'warta un z'erhàlta. D erschta Schrìtt sìn gànz eifàch!

Wer mìr vu dr Àlemànnischa Wikipedia sìn un wàs mìr wann, fìndsch ìn unserm Profil.

D Ìnhàlt vu dr Wikipedia därf frèi kopiart un verbreitet wara.

Bis jetz gìt's bi dr àlemànnischa Wikipedia 27.973 Àrtìkel.

Àrtìkel vu dr Wucha: Albrecht Ludwig Berblinger

Dr Albrecht Ludwig Berblinger (* 24. Juni 1770 z Ulm, wo-nr am 28. Januar 1829 au gschdorba ischt) ischt a deitscher Erfender ond Flugpioniir gwäa. Besser bekannt bei de Leit ischt seller Moo ondr dr Bezeichnong Schneider von Ulm.

Dr Albrecht Ludwig Berblinger kommt am 24. Juni 1770 en dr Freia Reichsstadt Ulm an dr Donau uff d Welt. Seine Eltra geabet-em da gleicha Nama, wia-nr scho dr Vadder hot. Dr sell schafft em städtischa Zeighaus ond nemmt oft sein Jonga an sein Arbeitsplatz mit. Uff dui Weis kommt dr Albrecht junior scho en friher Jugend en Kondakt mit ällerloi technische Modell ond Gerätschafda, was uff dean Bua an graußa Eidruck macht. Dr alde Berblinger stirbt, wia sei Soh grad amol 13 Johr alt ischt. Vo jetzt oo muaß’r da Rescht vo seira Jugend em Woisahaus vorbrenga. Deet entscheidet au seine Erziher, welchan Beruaf er gefelligscht zo lerna hot: Schneider soll’r werra! Dr Berblinger lernt fleißich ond därf sich em Alder vo 21 Johr mit-em Moischdr-Titl schmicka.

Dr Berblinger ischt so tichdich, dass’r bald an oigena Schneiderbetriib uffmacha koo. Weil sei Gschäft so guad lauft, stellt’r au mehrere Gsella ei, manchmol bis zo viir. Bis 1794 hot’r so viil vordäanet, dass’r sich em Ulmer Fischer-Virdl fir sich ond sei Frau Anna, wo-nr zwoi Johr drvor gheiradet hot, a oiges Haus erwerba koo. (…dr gànz Àrtìkel lasa)

Friahjera Àrtìkel vu dr Wucha:

Hàsch gwìsst ...

Friburger Buppebihni

... dass s Handbuppespil vu de Friburger Buppebihni in eme traditionelle Guckkaschte stattfindet?
... dass koi anderer remisch-deitscher Herrscher vom Middlalter deradige Heana ond Diafana hat erleaba miasa wia dr Heinrich IV. (HRR)?
... dass dr Ararat ds Nationalsymbol vo de Armene isch un im Wappe vo Armenie abbildet isch, ou we der Ararat hüt i der Türkei lyt?
... dass dr Göri Klainguti zäme mit sinere Tochter Sidonia Klainguti Redakter vom Chalender Ladin gsi isch?
... dass d Christina Bauer ìm Dezamber 2020 àls medizinischer Joker ìm ASPTT Mulhouse z’ruckkumma ìsch?
... dass dr Armin Diem i viela luschtiga Gedichtr s'Leaba vo da Dorobirar Bura und Holzar beschriaba-n-und zoagat heat?

Àlemànnischa Nochrìchte:

23. Septämber 2021:
Computer lernen Schweizerdeutsch (SRF)
17. Septämber 2021:
Sebastian-Blau-Tage mit drei Mundart-Veranstaltungen (RTF1)
16. Septämber 2021:
Welthits auf Schweizerdeutsch (SRF)
15. Septämber 2021:
Wenn die Meertrübeli-Torte schlichten muss (Der Bund)

Meh Nochrìchte uf Dialäkt-Neuigkeite

27. Septämber

Sukkot: Hoschana Rabba

1540: Dr Jesuiteorde wird dur d Bulle Regimini militantis ecclesiae vum Papscht Paul III. anerkannt.
1822: Dr franzesisch Glehrt Jean Francois Champollion git bekannt, dass er mit Hilf vum Stai vu Rosetta (Bild) s Ghaimnis vu dr altägyptische Hieroglyphe gliftet heeb.
1872: Dr Schwyzer Bolitiker un Bundesrot Karl Scheurer chunnt uf d Wält.
2001: Bin eme Aaschlag im Kantonsbarlemänt vu Zug (Schwyz) bringt e Atteteter 14 Bolitiker um.
2009: D Angela Merkel gwinnt di 17. Bundesdagswahl gege dr Frank-Walter Steinmeier un wird Bundeskanzleri vun ere schwarz-geele Regierig.