Wikipedia:Houptsyte/33

Guete Dag un willkumme uf dr alemannische Wikipedia! Di frej Enzyklopedi, wu alli kenne mitschaffe.

Artikel finde

Artikel no Kategorie:
Alli Kategorie • Brüüchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatür • Müsik • Natür • Person • Bolitik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Schwiiz Schwoba
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Wisseschaft

Sunschtigs: Artikelindex vu A bis Z • Bsundersch glungeni Artikel • Läsigi Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vu Artikel • Ufnahme vu Dialäktwerter • E Fabel in verschideni Dialäkt ibersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Diernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannisch Wikipedia

Di alemannisch Wikipedia isch e Enzyklopedi in dr Dialäkt vum alemannische Sprochrüüm, also vu dr Ditschschwiz, vum Elsiss, vu Liechtestei, vu Oberbade, vum Schwobeland un vu Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dur di frejwillig Hilf vu allne, wu eppis in ihrem Dialäkt wän bitrage. Alli Iiträg kenne vu allne Bsuecher gschribe un gänderet wäre. Alli sin härzlig iiglade mitzmache. Bringe Ejer Wisse ii un hälfe eso mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte un z erhalte. Di erschte Schritt sin ganz eifach!

Wär mir vu dr Alemannische Wikipedia sin un was mer wänn, findsch in unserem Brofil.

D Inhalt vu dr Wikipedia derfe frej kopiert un verbreitet wäre.

Bis jetz het s bi dr alemannische Wikipedia 25.388 Artikel.

Artikel vu dr Wuche: Bonaduz

Bonaduz (ussgsproche [b̥ɔnɐˈd̥ʊts]^?/i, rätoromanisch Panaduz [pɐnɐˈdʊts]) isch e Gmaind i der Regioon Imbode vom Schwiizer Kanton Graubünde.

D Gschicht vo dr Gmaind Bonaduz, wo bis i die früeni Neuzyt mit em Nochberdorf Rhäzüns en einzegi Pfarrei und Gmeind bildet het, isch dervo prägt, ass s Dorf anere uffellige geografische Stell lyt. Unden a Bonaduz chöme dr Vorderhy und dr Hinderrhy zäme und bilde dr Flussabschnidd, wo Alperhy heisst. Do deile sech sid der antike Zyt d Vercheerswääg vo Norde zu de Alpepäss. Dur s Taal vom Hinderrhy het sech über Bonaduz use s Alemannische wyt in Sproochruum vom Rätoromanische usbreitet.

S Wappebild vo Bonaduz wird eso beschribe: In Silber e blaui Diechsle und drüber e roote Stärn mit sächs Straale. Me het vermuetet, das Zeiche sell alwäg druf verwyse, ass sech bi Bonaduz der Vorderrhy und der Hinderrhy träffe (uf em Wappebild vo obe) und zäme as Alperhy oder eifach as Rhy s Tal ab wyter flüsse, und dr root Stärn zeigt dr Platz, wo s Dorf isch. Nach ere andere Interpretazion chönnt s Wappe zeige, ass sech do a däre geografisch inträssante Stell d Vercheerswääg verzwyge uf d Bärgpäss ufe. Dr Stärn wird au mit em Patrozinium vo der Pfarrchilche vo Bonaduz z tue ha, wo dr Himmelfahrt gweit isch und am Fyrtig vo dr Sankt Anna, der zweite Schutzheilige, Chilchweih het. (…dr ganz Artikel läse)

Friäjeri Artikel vu dr Wuche:

Hesch gwisst ...

Mosibuebä

... dass dr Daniel Lüönd mit syne Brieder Alois un Paul vu 1976 bis 2014 unter em Name «Mosibuebä» ufgspiilt het?
... dàss d Martine Kempf ìn d Silicon Valley, ìn Kàlifornia, gànga ìsch, ìhra Firma z grìnda, wìl sì kei finànziella Hìlf vum frànzeescha Stààt bikumma hàt?
... dass dè Rymann Hugo dè Begriff Agogik für d Leeri vo dè Tempovoänderungè 1884 i d Musigschprõch ygfüürt hèt?
... dass de Christian Kracht Mitti Nünzger z Neu-Delhi aus Nachfouger vom Tiziano Terzani aus Indiä-Korrschbondänt für ä Spiegu gschaffet het?
... dass d Panera bis ane 2018 die höchschti Danne vo der Schwiiz gsi isch?
... dass über d Sprüch vom Emil Landolt vil Anekdooten im Umlauff gsy sind?

Alemannischi Nochrichte:

22. Jänner 2019:
Lozärner Usdröck: «Rompusorig» (Luzerner Zeitung)
«Ich mache keine Mundart-Musik, um Geld zu verdienen» (Radio Südostschweiz)
21. Jänner 2019:
Deutschland, deine Dialekte: Die Mundart ist schön und recht, wenn man sie nur versteht (Südkurier)
18. Jänner 2019:
Wo junge Schweizer noch Grossmamis Dialekt sprechen (Neue Zürcher Zeitung)
Ein Wettbewerb für die Mundart (Badische Zeitung)
Neues Buch über die Sprache der Herzen (Südwestpresse)

Meh Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

24. Jänner

0041: Dr remisch Chaiser Caligula (Bild) wird vu dr Prätorianergarde umbrocht, am nämlige Dag wird syy Unkel Claudius zue sym Noofolger uusgruefe.
1656: In dr erschte Schlacht vu Villmerge bsigt in dr Alte Aidgnosseschaft d Strytmacht vu dr katholische Ort d Druppe vu dr reformierte Ort.
1939: Dr Schwyzer Arzt Maximilian Oskar Bircher-Benner stirbt.
1940: Dr dytsch Bfaarer un Burgerrächtler Joachim Gauck, Bundesbresidänt syt 2012, chunnt uf d Wält.
1986: D Ruumsonde Voyager 2 passiert dr Uranus un entdeckt doderby zwee wyteri Ring vum Planet.