Zum Inhalt springen

Chrenzach-Wyhle

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
(Witergleitet vun Wyhlen)


Wappe Dütschlandcharte
Wappe vo dr Gmei Chrenzach-Wyhle
Grenzach-Wyhlen
Dütschlandcharte, Position vo dr Gmei Chrenzach-Wyhle fürighobe
Koordinate: 47° 33′ N, 7° 41′ O
Basisdate
Dialekt: Alemannisch
Hauptvariante: Hochalemannisch
Regionalvariante: Dinkelbergisch
Bundesland: Bade-Württebärg
Regierigsbezirk: Friiburg
Landchreis: Löörech
Höchi: 277 m ü. NHN
Flächi: 17,3 km²
Iiwohner:

15.037 (31. Dez. 2022)[1]

Bevölkerigsdichti: 868 Iiwohner je km²
Poschtleitzahl: 79639
Vorwahl: 07624
Kfz-Chennzeiche:
Gmeischlüssel: 08 3 36 105
Gmeigliderig: 2 Ortsdeile
Adress vo dr
Gmeiverwaltig:
Hauptstraße 10
79639 Chrenzach-Wyhle
Webpräsenz: grenzach-wyhlen.de
Burgermeischter: Tobias Benz
Chrenzach-Wyhle im Grossruum Basel
KarteFrankreichSchweizLandkreis WaldshutLandkreis Breisgau-HochschwarzwaldFreiburg im BreisgauAiternBad BellingenBinzenBöllenEfringen-KirchenEfringen-KirchenEimeldingenFischingen (Baden)FröhndGrenzach-WyhlenZell im WiesentalHäg-EhrsbergHasel (Baden)Hausen im WiesentalInzlingenKandernKleines WiesentalLörrachMalsburg-MarzellMaulburgRheinfelden (Baden)RümmingenRümmingenSchallbachSchliengenSchönau im SchwarzwaldSchönau im SchwarzwaldSchönau im SchwarzwaldSchönau im SchwarzwaldSchönau im SchwarzwaldSchönau im SchwarzwaldSchönenberg (Schwarzwald)SchopfheimSchwörstadtSteinen (Baden)TodtnauTunauUtzenfeldWeil am RheinWembachWembachWembachWieden (Schwarzwald)WittlingenWittlingenZell im WiesentalZell im WiesentalZell im Wiesental
Karte

Chrenzach-Wyhle (hochdütsch: Grenzach-Wyhlen) isch e Gmei im Landkreis Lörrach am Hochrhy un im Dreiländereck am südliche Rand vum Dinkelbärg.

D Gmei isch e Deil vo de Trinationali Agglomeration Basel un leit 7 km öschtlich vo Basel un 8 km südlich vo Lörrach. Noochbargmei sin Inzlinge im Norde, Herte (e Ortsdeil vo Badisch-Rhyfälde) im Oschte, Prattle, Muttez un Birsfälde im Süde (alli im Baselbiert) un Rieche un Bettige im Nordweschte (Kanton Basel-Stadt). D Gmei bschtoht us de zwei Ortschafte Chrenzach un Wyhle, wo 1975 durch d Gmeindereform zämmegschlosse worre sin. Im Norde vu Wyhle leit de Ortsteil Rührberg, wo bis 1975 zu Wyhle ghört het, am Füess vum gliichnamige Bärg. Chrenzach-Wyhle het fascht 14.600 Ywohner.[2]

D Gegend um Chrenzach isch zerscht während dr Hallstattzit vo de Kelte bsiidelt worde. Dr Name vo Chrenzach goht allerdings uf d Römer zrugg, un nit wie viili Ortsname i dr Gegend uf e keltischi Sproch. Chrenzach isch vum latiinische Carantiacum (s Güet vum Carantius) abgleitet. Wyhle higäge goht uf d alemannischi Bsiidlig zrugg un chunt vo Altalemannisch ze wilon (bi de Ville).

Ergebnis vo de Landdagswahle sit 2006:[3]

Johr CDU SPD FDP Grüeni Linki1 AfD Suschtigi
2016 23,2 % 15,4 % 8,1 % 34,8 % 2,9 % 12,1 % 3,5 %
2011 29,8 % 28 % 6,1 % 29,4 % 2,6 % 4,1 %
2006 36,4 % 32,5 % 12,7 % 12,3 % 2,8 % 3,4 %

1 2006: WASG, sit 2011: Die Linke

In Chrenzach-Wyhle gits insgsamt vier Schüele: s Lise-Meitner-Gymnasium, d Realschüel, d Bärefelsschüel und d Lindeschüel. D letsche beide sin Grund- un Hauptschüele (Werkrealschüel). D Hebelschüel isch 2012 ufglöst worde, in dem Gebäude hets jetzt e Chindergarte.

D Lährgnosseschaft

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Schüelleitig am Lise-Meitner-Gymnasium (LMG) bsetzt dr Frank Schührer (Stand 2019/20).[4]

Am LMG wird vo ca. 40 Lährer un Lährerinne unterrichtet.

S werde no verschiedeni, freiwilligi AGs abote, wo mer sich in de Mittagszit demit bschäftige cha.

S Schüelgebäude un s Gländ

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S Lise-Meitner-Gymnasium teilt sich s Gebäude mit dr Realschüel. Ä Sporthalle un ä Musikpavillon sin uffem untere Schüelhof vorhande, s git abr au en Sportplatz, wo d´Sportlährer ihre Unterricht druf ustrage chönne. Dr obre Schüelhof ghört offiziell em Gymnasium un de untere de Realschüel. Vor dr Sporthall isch in de 1980er Joor ä Biotop aaglait worde.

D Schüel leit zwüsche de beide Ortschafte Chrenzach un Wyhle. Ums Schüelgländ umme sin Bäum un Häcke, des heißt, dass me s Gebäude vo dr Stroos us nit güet seh cha.

Bligg uff dr Ortsteil Wyhle vom Lieschtler Schleifebärg us (ca. 8 km Distanz)
 Commons: Chrenzach-Wyhle – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Statistisches Landesamt Baden-Württemberg – Bevölkerung nach Nationalität und Geschlecht am 31. Dezember 2022 (CSV-Datei).
  2. https://www.statistik-bw.de/BevoelkGebiet/Bevoelkerung/99025010.tab?R=GS336105
  3. Statistisches Landesamt Baden-Württemberg: Landtagswahl (Memento vom 7. Juli 2019 im Internet Archive)
  4. Lise-Meitner-Gymnasium (LMG) uff lmg.pcom.de




Des isch e Artikel oder e Absatz über e regionali Bsunderheit. Er dät no besser wirke, wänn er in dr Dialäktspiilart vu sälere Region gschriibe wär. Ich, dr erscht oder dr Hauptautor vu däm Artikel oder däm Absatz, dät mi freie, wänn eber esach in s lokal Alemannisch ibersetze dät. Schryb bitte i dr Zämmefassig dass du de Artikel i de lokale Dialäkt umänderesch.

Lueg dezue au Froge un Antworte zum Dialäkt.