Wikipedia:Houptsyte/31

Grüezi, grüessech und willkomme uf der alemannische Wikipedia! Di frei Enzyklopedi, wo alli chöi mitschaffe.

Artikel finde

Artikel nooch Kategorie:
Alli Kategorie • Bruuchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verchehr • Wirtschaft • Wüsseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Württebärg Basel Elsass Friburg Liechtestei Schwabe Schwiiz
Chunscht Geografi Gschicht Gsellschaft Literatur Musik Natur Politik Religion Sport Sproch Tächnik Wüsseschaft

Suschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsunders glungne Artikle • Läsige Artikle • Artikel nooch Dialäkt • Audiouffnahme vo Artikel • Ufname vu Dialäktwörter • E Fabel in verschidni Dialäkt übersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Tiernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannischi Wikipedia

Di alemannischi Wikipedia isch en Enzyklopedi i de Dialekt vom alemannische Sprachruum, also vo der Dütschschwyz, vom Elsass, vo Liechtestei, vo Oberbade, vom Schwabeland und vo Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dür di freiwilligi Hilf vo allne, wo öppis in irer Mundard wöi bytrage. Yträg chöi vo allne Bsuecher gschribe und gänderet werde. Alli si härzlich yglade mitzmache. Bringet eues Wüsse y und helfet eso mit, ds Alemannische z pflege, ufzwerte und z erhalte. Di erschte Schritt si ganz eifach!

Wer mir vo der Alemanische Wikipedia si und was mir wei, findsch i üsem Profil.

D Inhält vor Wikipedia dörfe frei kopiert und verbreitet werde.

Bis jetz häts bi der alemannische Wikipedia 27.590 Artikle.

Artikel vor Wuche: Chems

Chems (frz. Kembs, dt. Kembs) ìsch a frànzeescha Gmein ìm Arrondissement Arrondissement Milhüüse (Kanton Brunstàtt) ìm Owerelsàss (Haut-Rhin).

D Gmein Chems lìgt zwìschem Rhii àm Oschta un dr Hàrdt àm Weschta. S Nàtürschutzgebìet „Petite Camargue Alsacienne“ befìndet sìch uf em Boda vu mehrera Gmeina, bi dana gheert Chems.

Z Chems fàngt dr Chems-Niffer-Kànàl àà, dàs ìsch d letschta Strecka vum Hiniger Kànal wo d Schìff noch känna fàhra. Àm 15. Àwrìl 1962 ìsch d Schliaßa vu Chems-Niffer igwèiht worra. Sa ìsch vum beriahmta Àrchitekt Le Corbusier bàuia worra, sa verbìndet dr Hiniger Kànàl un dr großa Kànal vum Rhii ìm Elsàss.

D Neecha vu dr Schwitz màcht Chems àttràktiv z wohna fer d Granzìwerganger, ìn dr letschta Zitt hàt sìch d Gmein zìmlig verbàuia.

Dr hìttiga Nàmma „Chems“ ìsch zum erschta Mol ànna 757 gnannt worra. (…der ganz Artikel lese)

Früeneri Artikle vor Wuche:

Hesch gwüsst ...

s Titelblatt vom Stalder sym «Idiotikon» vo 1806/1812

... dass de Franz Joseph Stalder mit sim Wöörterbuech hät wele naawyse, das s Schwyzertüütsch e würdigi Spraach isch, wo s Rächt hät, näbet em Hoochtüütsch tèrffe z staa?
... dass d Friedel Bohny-Reiter vyl Internierti us em Camp de Rivesaltes vor dr Deportation in s KZ Auschwitz het chenne rette?
... dàss mìt dr Europäischa Gebiatskärwerschàft Elsàss a Nohfolger vu dr ehmàliga Région Alsace entstànda ìsch?
... dass i de Allianz Arena alli Plätz überdacht sy, dass es wäge em Windsog aber cha passiere, das es uf Teile vo de Räng rägnet?
... dass d Adele 2011 mit ire beide Singles Someone Like You und Rolling in the Deep glychzytig ganz vore i de britische Charts gsi isch, was syt de Beatles niemerem meh glungen isch?
... dàss dr Samuel B. Cooper a Gsätz gschrìewa hàt, fìr jedem konféderiarta Kriagsveteràn 1.280 Acres Lànd z' gaa?

Alemannischi Nachrichte:

22. Jänner 2021:
«Berner tönen entspannt, Zürcher aggressiv» (SRF)
21. Jänner 2021:
«Männers» und «Frauene»! Was ist bloss mit dem Plural los? (SRF Dyni Mundart)
Die Stadt bleibt im Mundart-Rap am Drücker: Milli54 meldet sich zurück (Limattaler Zeitung)

Meh Nachrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

25. Jänner

1442: Dr Ludwig I. un syy Brueder Ulrich V. schließe dr Nirtenger Verdrag zur Dailig vum Land Wirttebärg in e Stuegerter Linie un e Uracher Linie. D Dailig goht bis 1482.
1554: Am Feschtdag Pauli Bekehrig grindet dr Jesuitepater José de Anchieta São Paulo go ne Jesuitechloschter z Brasilie z böue.
1759: Dr schottisch Dichter Robert Burns (Bild) chunnt uf d Wält.
1942: Di Aidgnessisch Volksinitiative «für die Wahl des Bundesrates durch das Volk und die Erhöhung der Mitgliederzahl», wu d Vergreßerig vum Bundesrot un d Wahl vun em dur s Volk verlangt, wird vum Volk abglähnt.
1959: Dr Papscht Johannes XXIII. git im Kapitelsaal vu dr Patriarchalbasilika St. Paul vor dr Muure vor 17 Kardinäl bekannt, dass er unter em Laitmotiv vum Aggiornamento e Konzil fir d Wältchilche wett yyberuefe.