Wikipedia:Houptsyte/31

Grüezi, grüessech und willkomme uf der alemannische Wikipedia! Di frei Enzyklopedi, wo alli chöi mitschaffe.

Artikel finde

Artikel nooch Kategorie:
Alli Kategorie • Bruuchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verchehr • Wirtschaft • Wüsseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Württebärg Basel Elsass Schwiiz Schwoba
Chunscht Geografi Gschicht Gsellschaft Literatur Musik Natur Politik Religion Sport Sproch Wüsseschaft

Portal

Suschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsunders glungne Artikle • Läsige Artikle • Artikel nooch Dialäkt • Audiouffnahme vo Artikel • Ufname vu Dialäktwörter • E Fabel in verschidni Dialäkt übersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Tiernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannischi Wikipedia

Di alemannischi Wikipedia isch en Enzyklopedi i de Dialekt vom alemannische Sprachruum, also vo der Dütschschwyz, vom Elsass, vo Liechtestei, vo Oberbade, vom Schwabeland und vo Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dür di freiwilligi Hilf vo allne, wo öppis in irer Mundard wöi bytrage. Yträg chöi vo allne Bsuecher gschribe und gänderet werde. Alli si härzlich yglade mitzmache. Bringet eues Wüsse y und helfet eso mit, ds Alemannische z pflege, ufzwerte und z erhalte. Di erschte Schritt si ganz eifach!

Wer mir vo der Alemanische Wikipedia si und was mir wei, findsch i üsem Profil.

D Inhält vor Wikipedia dörfe frei kopiert und verbreitet werde.

Bis jetz häts bi der alemannische Wikipedia 26.205 Artikle.

Artikel vor Wuche: Vintschgau

Dr Vintschgau (italienisch Val Venosta, im Vallader: Vnuost^?/i) isch es Taal i de Ostalpe und e politische Bezirk i dr iteliänische autonome Provinz Booze-Südtirol.

Der dütsch Name Vintschgau het sech vom Name vom antike Volch vo de Venoste us entwiklet. Zur Zyt vom Riich vo de Franke im früene Middelalter isch das Taal e Region gsi, won e Graf verwaltet het, und däne het me Gau gseit. So isch d Namensverbindig Vintsch-Gau entstande.

Ane 1077 het dr Chönig Heinrich IV. em Bischof Altwin vo Brixe Land i däm Taal obe gschänkt; i dr latynische Urkunde stoot in pago Finsgowe, das heisst uf dütsch im Biet Vintschgau.

Dr Vintschgau isch der oberscht Deil vom Etschtaal. Er isch öpe 70 Kilometer lang und het mit allne Sytetääler e Flechi vo 1.441 Kwadratkilometer.

S Houpttaal foot am Reschepass (1507 Meter über Meer) i dr Bärgchetti, wo s Inntaal z Öschtriich vom Yzugsgebiet vo dr Etsch trennt, a. Die Bärge sind en Abschnidd vom Hauptkamm vo de Alpe. Im Südoschte goot s Taal bis zu dr Töll, em ene steile Hang bim Dorf Partschins. Unden a dr Töll chunt dr nögscht Taalabschnitt, s Burggrafenamt bi Meran. Me deilt de Vintschgauer Abschnidd vom Etschtaal y in obere Vintschgau vo Resche bis uf Laas und dr under Vintschgau vo Schlanders bis uf Staabe bi Naturns. (…der ganz Artikel lese)

Früeneri Artikle vor Wuche:

Hesch gwüsst ...

Margarethe Stockhausen

... dàss d elsassischa Soprano-Sangera Margarethe Stockhausen bsunderscht ìn Anglànd vììl Erfolg ghàà hàt?
... dass mè mit dè Bregtalbahn a dè Unterè Bräg übber d Hochflächi vo dè weschtlichè Baar, ab Wolterdingè im Brägdal fahrè cha?
... dass Pro Natura die eltischti Organisazioon i der Schwiiz isch, wo sech füre Naturschutz im Land tuet ysetze?
... dass s Schwarzwaldmuseum Triberg verschidene Handwerk zoigt, aagfanga vom Flößer, em Harzer, d Bürschdabendr odr s Strohflechta?
... dass d Leerstugg för d Gitarre vom Matteo Carcassi no hüt underrichtet wered?
... dass dr Sanggaller Chlooschterplan us Schoofshuut zämegnäit isch?

Alemannischi Nachrichte:

19. Augschte 2019:
Buchpräsentation in Azmoos - «Dialekt vermittelt Heimatgefühl» (Tagblatt)
18. Augschte 2019:
Ohremugerli, Müliblüemli oder Haseguetnacht (SRF)
Interview mit Lo & Leduc am H2U Openair (zueriost.ch)
17. Augschte 2019:
«Mit Musik machst du keine Millionen» (1815.ch)
"Der Nationalismus kann kein Rezept sein", sagt der Schweizer Botschafter Paul R. Seger (Badische Zeitung)
Identität im Dreiländereck. Die Sowohl-als- auch-Menschen (Badische Zeitung)

Meh Nachrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

25. Augschte

1609: Dr Galileo Galilei bresäntiert z Venedig zem erschte Mol syy Färnrohr, wun er noch eme holländische Vorbild konschtruiert het.
1767: Dr franzesisch Revolutionär Antoine de Saint-Just chunnt uf d Wält.
1900: Dr dytsch Philosoph Friedrich Nietzsche stirbt.
1981: D US-amerikanisch Ruumsonde Voyager 2 fliegt am Saturn verby un liferet e Huffe Foto vum Saturn, syne Ring un Mond (Bild).
1989: D US-amerikanisch Ruumsonde Voyager 2 fliegt am Neptun verby un liferet e Huffe Foto vum Neptun un syne Mond.
1987: Di schottisch Sängeri Amy Macdonald chunnt uf d Wält.