Zum Inhalt springen

Thun

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Thun
Wappe vo Thun
Wappe vo Thun
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Bärn (BE)
Verwautigschreis: Thunw
BFS-Nr.: 0942i1f3f4
Poschtleitzahl: 3600–3609 Thun
3624 Goldiwil
3645 Gwatt
UN/LOCODE: CH THU (Thun)

CH GWT (Gwatt)

Koordinate: 614620 / 178664Koordinate: 46° 45′ 32″ N, 7° 37′ 48″ O; CH1903: 614620 / 178664
Höchi: 560 m ü. M.
Flächi: 21,7 km²
Iiwohner: i43'670 (31. Dezämber 2022)[1]
Website: www.thun.ch
Tuun
Tuun

Tuun

Charte
Charte vo ThunAmsoldingerseeBrienzerseeDittligseeUebeschiseeThunerseeKanton LuzernVerwaltungskreis Bern-MittellandVerwaltungskreis EmmentalVerwaltungskreis Frutigen-NiedersimmentalVerwaltungskreis Interlaken-OberhasliVerwaltungskreis Obersimmental-SaanenAmsoldingenBlumenstein BEBuchholterbergBurgisteinErizFahrniForst-LängenbühlGurzelenHeiligenschwendiHeimberg BEHilterfingenHöfen bei ThunHomberg BEHorrenbach-BuchenHorrenbach-BuchenKienersrütiNiederstockenOberhofen am ThunerseeOberlangeneggOberstockenPohlernReutigenSeftigenSigriswilStäffisbuurgTeuffenthalThierachernThunUebeschiUetendorfUnterlangeneggUttigenWachseldornWattenwilZwieselberg BE
Charte vo Thun
ww

Thun (frz. Thoune, ital. verautet Thuno) esch e Iiwohnergmeind ond de Hauptort vom Verwaltigschreis Thun vom Kanton Bärn. Bis zum 31. Dezämber 2009 het d Gmeind zum Bezirk Thun ghört.

D Stadt liit dört, wo d Aare us em Thunersee usefliesst. Der Fluss isch i zwöi Kanäl deilt und zwüschedrinn lyt der Bälliz. Es het drü Schlöise zum s Wasser i der Aare z reguliere. Am Fluss isch au e Baadi und es Chraftwärch.

S Schloss Thun isch uf emene Hoger oben a der Altstadt.

Thun het e Bahnhof a der Lötschbärglinie, und vo do goot au e Linie uf Münsigen und is Ämmetaal.

D Gmeindsgebiet het 45,6 Prozänt Sidligsflechi, 32,1 Prozänt landwirtschaftlechi Flechi, 19,7 Prozänt Waud u 2,5 Prozänt süschtigi Flechine.

Quäuue: Bundesamt für Statistik 2005[2]

Jahr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Ywohner 6019 6148 7290 8015 8286 10213 12173 14162
Jahr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Ywohner 16524 20239 24157 29034 36523 36891 38211 40377

Dr Uusländeraateil isch 2010 bi 11,9 Prozänt gläge.[3]

69,6 Prozänt vo de Ywohner si evangelisch-reformiert, 14,5 Prozänt si römisch-katholisch (Stang 2000).[3]

Bi de Nationauraatswahle 2011 het s das Ergebnis ggää:[3] BDP 16,1 %, CVP 2,3 %, EVP 5,3 %, FDP 8,5 %, GLP 6,3 %, GP 8,9 %, SP 19,6 %, SVP 25,5 %, Suschtigi 7,5 %.

E bekanti Politikerin, wo vo Thun chunt, isch d Regula Rytz.

Näb em Tourismus send Maschene- ond Apparatebou, Nahrigsmettelindustrii, Verlagswäse ond s Militär vo wirtschaftlicher Bedüütig. Thun esch di gröschti Garnisonsstadt vo de Schwiizer Armee. D Arbetslosigkeit isch im Jahr 2011 bi 2,4 % gläge.[3]

Vo Thun uus fahre d Schiff uf e Thunersee.

I der Stadt isch e grossi Gasärne vor Schwiizer Armee.

Jewiils vom letschtä Sunntig vom Septämber bis am Zischtig isch dr Usschiessät. Am Uschiessät geits vorauem um d Kadettä wo düe Armbruschtschiässä und umä Fulehung, e Gstalt wo an der Hofnarr vom Karl em Küehne erinneret.

Thun het es Kunschtmuseum.

Sprach u Dialäkt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bir Voukszellig 2000 hei vo de 40'377 Ywohner 90,5 % Dütsch aus Houptsprach aaggää, 1 % Französisch u 1,8 % Italienisch.[3]

Dr Dialäkt vo Thun ghört zum Hochalemannisch.

 Commons: Thun – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023
  2. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch Date im Aahang)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Bundesamt für Statistik: Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden uf bfs.admin.ch vom Mai 2012