Wikipedia:Houptsyte/04

Buschur un wìllkumma uf dr àlemànnischa Wikipedia! D frei Enzyklopedi, wo àlla känna mìtmàche.

Àrtikel fìnde

Àrtikel noh Kàtegorie:
Àlle Kàtegorie • Brüüchtum • Ernährung • Geogràfi • Gschicht • Gsellschàft • Kunscht • Literàtür • Müsik • Nàtur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verkehr • Wìrtschàft • Wìsseschàft

Themeportal: Regionàle Àrtikel Àlemànne Àlemànnisch Bade Bàde-Wirttebärg Basel Elsàss Schwiiz Schwoba
Geogràfi Gschìcht Gsellschàft Kunscht Lìteràtür Müsik Nàtür Politik Religion Sport Sproch Wìsseschàft

Sunschtigs: Àrtikelindex vu A bis Z • Bsunders güeta Àrtìkel • Lasige Àrtikel • Àrtìkel noh Dialekt • Audioufnàhme vu Àrtikel • Ufnàhme vu Dialektwerter • A Fàbel ìn verschìdne Dialekt ìwersetza • Àlemànnische Ortsnamme • Àlemànnische Diernamme • Àlemànnische Pflànzenamme

D Àlemànnischa Wikipedia

D àlemànnischa Wikipedia ìsch a Enzyklopedi ìn da Dialekta vum àlemànnischa Sprochrüüm, àlso vu dr ditscha Schwiz, vum Elsàss, vu Lìechtestei, vu Owerbàda, vum Schwowalànd un vu Vorarlberg.

D Enzyklopedi wàchst durch d frèiwìlliga Hìlf vu àlla, wo ebbis ìn ìhrem Dialekt wann bitràga. Àlla Itràga känna vu alla Bsuacher gschrìwa un gändert wara. Àlla sìn harzlig iglàda mìtzmàcha. Brìnga Èier Wìssa ii un halfa a so mìt, s Àlemànnischa z pflaga, ufzwarta un z erhàlta. D erschta Schrìtt sìn gànz eifàch!

Wer mìr vu dr Àlemànnischa Wikipedia sìn un wàs mìr wann, fìndsch ìn unserm Profil.

D Ìnhàlt vu dr Wikipedia därf frèi kopiart un verbreitet wara.

Bis jetz gìt's bi dr àlemànnischa Wikipedia 25.369 Àrtìkel.

Àrtìkel vu dr Wucha: Oskar Bandle

Der Oskar Bandle, schwyzertüütsch äigetli Bantli uusgsproche (* 11. Jäner 1926 z Frauefäld; † 17. Jäner 2009 am glychen Oort) isch en Schwyzer Spraach- und Literatuurwüsseschafter gsy, wo hauptsächli as Profässer für Nordischtik (Skandinawischtik) a den Uniwërsitëëte Züri und Basel gleert hät. Er isch aber au i de Schwyzer Nameforschig presänt gsy, und e paar Jaar hät er as Redakter am Schwyzerischen Idiotikon gschaffet. Er hät as de birüemtischt Nordischt usserhalb vo Skandinaavie ggulte. Au wän er mee über Literatuur gschribe hät, so gaats i syne wichtigschte Wëërch aber glych um Spraachgschicht und Tialäktology.

De Bandle isch im Hauptoort vom Tuurgi as Soo vomene Chauffmen und ere Primaarleereri uf d Wält choo. A de Kantonsschuel im Stettli hät er 1944 d Matuur gmachet und na im glyche Jaar z Züri Gërmanischtik und Anglischtik afa studiere, dezue hät er na Spraachkürs i Schwedisch und Isländisch gnaa. Usslanduufenthält händ en uf London, uf Reykjavik, uf Kopehage und uf Uppsala gfüert.

Z Züri hät de Bandle dänn 1954 bim Ruedolf Hotzenköcherle und bim Eugen Dieth mit eren Aarbet über d Spraach vo der eltischten isländische Bibelübersetzig, de Guðbrandsbiblía vo 1584, promowiert. Nachane, vo 1958 bis 1962, hät er as Redakter am Schwyzerischen Idiotikon gschaffet. 1961 isch er as Läktoor a d Universitëët Fryburg im Brysgau ggange. I de Jaar drufabe isch er vil z Norwäge, uf Island und uf de Fëërööer gsy und hät deet Materiaal für syni Habilitazioonsschrift über die weschtnordisch Huustiertërminology gsamlet. (…dr gànz Àrtìkel lasa)

Friahjera Àrtìkel vu dr Wucha:

Hàsch gwìsst ...

Mosibuebä

... dass dr Daniel Lüönd mit syne Brieder Alois un Paul vu 1976 bis 2014 unter em Name «Mosibuebä» ufgspiilt het?
... dàss d Martine Kempf ìn d Silicon Valley, ìn Kàlifornia, gànga ìsch, ìhra Firma z grìnda, wìl sì kei finànziella Hìlf vum frànzeescha Stààt bikumma hàt?
... dass dè Rymann Hugo dè Begriff Agogik für d Leeri vo dè Tempovoänderungè 1884 i d Musigschprõch ygfüürt hèt?
... dass de Christian Kracht Mitti Nünzger z Neu-Delhi aus Nachfouger vom Tiziano Terzani aus Indiä-Korrschbondänt für ä Spiegu gschaffet het?
... dass d Panera bis ane 2018 die höchschti Danne vo der Schwiiz gsi isch?
... dass über d Sprüch vom Emil Landolt vil Anekdooten im Umlauff gsy sind?

Àlemànnischa Nochrìchte:

14. Jänner 2019:
Sina erhält Swiss Music Award für Lebenswerk: «Wir Frauen müssen uns überall mehr beweisen» (Aargauer Zeitung)
10. Jänner 2019:
Wo sind die Dorforiginale geblieben? (SRF Schnabelweid)
Dialekte sind Überlebenskünstler (Schwarzwälder Bote)
Lozärner Usdröck: «Baabi, Bääbi» (Luzerner Zeitung)

Meh Nochrìchte uf Dialäkt-Neuigkeite

16. Jänner

1082: E Heer vu dr Normanne unter em Robert Guiskard nimmt di byzantinisch Hafestadt Durazzo yy.
1160: Dr Hermann III., Markgraf vu Bade, stirbt.
1243: Dr Hermann V., Markgrof vu Bade, stirbt.
1979: Dr Schah Mohammad Reza Pahlavi (Bild) verlosst im Zug vu dr Islamische Revolution dr Iran un goht in s Exil uf Ägypte.
2001: Dr Staatsbresidänt vu dr Demokratische Republik Kongo, dr Laurent-Désiré Kabila, wird bin eme Attentat umbrocht.