Malawi

	Dziko la Malaŵi (Chichewa); Republic of Malawi (engl.); Republik Malawi
{{{ARTIKEL-FLAGGE}}}	{{{ARTIKEL-WAPPEN}}}
	Wahlspruch: Unity and Freedom änglisch, „Ainigkait un Freihait“
Amtsspraach	Chichewa, Änglisch
Hauptstadt	Lilongwe
Staatsoberhaupt	Lazarus Chakwera
Regierigschef	Lazarus Chakwera
Flächi	118.480 km²
Iiwohnerzahl	17.563.749 (2018)
Bevölkerigsdichti	102 Iiwohner pro km²
Bruttoinlandsprodukt pro Iiwohner	164 US-$ (2006)
Währig	Malawi-Kwacha
Unabhängigkeit	vu Großsbritannie am 6. Juli 1964
Nationalhimne	Mlungu salitsani malawi
Zitzone	UTC+2
Kfz-Kennzeiche	MW
Internet-TLD	.mw
Vorwahl	+265

E aglüegti Version vo derre Site, wo am 15. Juni 2023 freige worre isch, basiert uff derre Version.

Malawi [maˈlaːvi] (Chichewa: Dziko la Malaŵi; ängl.: Republic of Malawi [məˈlɑːwɪ]) isch e Staat z Sidoschtafrika, wu am 6. Juli 1964 unabhängig vum Verainigte Chenigrych woren isch. S gränzt an Tansania, Mosambik un Sambia. Malawi het anne 2010 rund 14 Millione Yywohner ghaa, wu in dr Hauptsach zue verschidene Bantuvelker ghere. D Hauptstadt isch Lilongwe.

Geografi

Lag

Malawi het e Nord-Sid-Uusdehnig vu 850 km un e Wescht-Oscht-Uusdehnig vu 350 km. D Ussegränz isch 2.881 km lang, 475 km zue Tansania im Norde, 1.569 km zue Mosambik im Oschte, Side un Sidweschte un 837 km zue Sambia im Weschte.

Landesnatur

D Landesflechi umfasst rund 118.484 km², dodervu 31 % Wald un Buschland, 25 % Wasserflechi, 20 % Ackerland, 15 % Matte un Waide.

Malawi lyt fascht vollständig im Beraich vum oschtafrikanische Grabebruchsyschtem. D Landschaft wird vu Hochflechine, wu vu ainzelne Inselbärg iberragt wäre, vu wyte Ebene un em Malawisee (friejer Njassasee, njassa = „See“ uf Chichewa) bstimmt. Di nerdlig Region isch bärgig; di hegschte Gipfel gehen bis uf 3000 Meter iber em Meeresspiegel uffe. Mit ere Flechi vu rund 29.600 km², 570 Kilometer Lengi un ere Braiti bis zue 80 Kilometer isch dr Malawisee dr grescht See z Malawi un derzue s drittgrescht Binnegwässer vu Afrika; är ghert in dr Hauptsach zum Staatsbiet vu Malawi. Sidlig vum See goht dr Grabebruch wyter.

Di hegscht Hebig vum Land bildet s Mulanje-Massiv, wu us ere Ebeni mit griene Teeplantasche fiiriragt, dr hegscht Bärg isch dr Sapitwa mit 3002 m Hechi. Dr lengscht Fluss isch dr Shire mit 402 km Lengi. As sidlig Abfluss vum Malawisee goht dr Shire zerscht dur dr Malombesee, voreb er z Mosambik in dr Sambesi mindet. Im Dal vum Shire lyt au dr niderscht Punkt vu Malawi mit 37 m Hechi iber em Meeresspiegel.

Klima

Z Malawi herrscht e subtropisch Klima mit vier Johreszyte:

chieli Zyt zwische Mai un Mitti Augschte;
haißi Zyt zwische Mitti Augschte un Novämber;
Räägezyt zwische Novämber un April:
Nooräägezyt zwische April un Mai.

Im Allgmaine isch s im Hochland chieler un fiechter, derwylscht s in dr diefer gläägene Biet haißer un schwieler isch. Am Malawi-See isch s am wermschten, s waiht aber zmaischt e chiele Wind. D durschnittlige Tämperature schwanke zwische 19 °C un 32 °C vu Novämber bis April un zwische 14 °C un 24 °C vu Mai bis Oktober. Dr Juli isch dr chielscht Monet. D Nächt chenne chalt syy, bsundersch im Bärgland.

D Niiderschleg liige zwische rund 2000 mm pro Johr im Norde un rund 1000 mm im Side; d Grabesohle het wäg em Räägeschatte zum Dail unter 600 mm.

Bflanzewält

D Flora vu dr Region isch arg unterschidlig. Vegetationsformatione, wu vorherrsche, sin in dr druckene Ebene Savanne un uffigi Grasflure, derzue liechte Druckewald. Gschlosseni Wälder het s nume in Gebirgslage un uf dr waldryyche Hochplatoo. Dr Waldbstand vum Land isch friejer in dr Siidligsbiet abgholzt wore, wird aber mittlwyyli wider großflechig ufgforschtet.

Nationalpark

Z Malawi het fimf Nationalpark:

Malawisee-Nationalpark (syt 1984 UNESCO-Wältnaturerb).
Kasungu-Nationalpark
Lengwe-Nationalpark
Liwonde-Nationalpark
Nyika-Nationalpark

Mulanje-Massiv
Chiponde uf Likoma Island am Malawisee
Typische Miombo-Wald, Nord-Nyika
Kaulime-See, Nyika Platoo

Bevölkerig

Die durchschnittligi Läbenserwartig z Malawi isch in de letschde Johr uf 32,5 Johr gsunke. Jetz liide 30–55 % vo dr Bevölkerig an AIDS, wo für faschd ¾ vo alle Todesfäll verantwortlig isch. Wil vor allem jungi Mensche betroffe si, het das enormi ökonomischi Konsequenze. Verstärkt wärde die no vom starke Bevölkerigswaggsdum, und das verursacht extreme Druck uf s Land und siini Ressource, d Ernährigslag, dr Arbetsmärt und d Sozialleischdige.

D Meeheit vo der Bevölkerig läbt vo weniger as eim US-Dollar pro Dag (Schdand 2005).

D Analphabeteroote lit bi de Manne bi 24 % und bi de Fraue bi 51 % (Schdand 2005).

Velker

Di rund 14 Millione Yywohner ghere verschidene Bantuvelker aa, d Zahl vu dr Volksgruppe isch z Malawi andersch wie in vil Staate vu dr Region mit insgsamt 13 verschidene Kultur- un Sprochgruppe relativ chlai.

Mit rund 53,2 % bilde d Maravi, mitsamt dr Tonga, dr Nyanja, dr Chewa un dr Tumbuka, di grescht Volksgruppe. D Lomwe mache 16,3 % vu dr Bevelkerig uus, d Yao 13,4 % un d Ngoni 8,7 %. Anderi Volksgruppe stelle zämme 8,4 % vu dr Gsamtbevelkerig.

Sproche

Verbraitet sin Bantusproche. Amtssproche sin d Bantusproch Chichewa un Änglisch as Erb vu dr Kolonialzyt. Derzue wäre regional no d Bantusproche Lomwe, Chiyao, Tumbuka, Chinkhonde, Chisena, Chitonga, Chinyakyusa, Chimambya, Chisenga, Chisukwa, Chingoni, Chimambwe un Chinamwanga gschwätzt.^[1]

Date vum National Statistical Office of Malawi vu anne 2000 hän die Sprocheverdailig ergee:

Sproch	Gsamt	Uf em Dorf	In dr Stadt	Northern Region	Central Region	Southern Region
Gesamt	9.933.868	8.498.432	1.435.436	1.233.560	4.066.340	4.633.968
Chichewa	5.679.482	4.633.360	1.016.152	66.977	3.697.115	1.915.390
Chinyanja	1.272.205	4.633.360	94.225	10.647	34.253	1.227.305
Chiyao	999.024	921.709	77.319	9.915	112.087	877.022
Chitumbuka	939.109	812.930	126.179	793.610	120.350	25.149
Chilomwe	241.576	224.337	17.239	2.102	10.939	228.535
Chinkhonde	84.000	66.086	17.914	76.154	3.258	4.588
Chingoni	74.198	56.499	17.699	4.189	18.525	51.484
Chisena	264.172	242.646	21.526	543	5.742	257.887
Chitonga	165.654	148.352	17.302	128.296	28.739	8.619
Chinyakusa	24.824	22.956	1.868	17.260	3.867	3.697
Chilambya	44.385	39.143	5.242	39.879	2.740	1.766
Chisenga	19.959	18.554	1.405	317	17.301	2.341
Änglisch	17.479	6.314	11.165	835	7.192	9.452
Portugiesisch	2.458	1.669	789	250	699	1.509
Anderi	105.343	95.931	9.412	82.586	3.533	19.224

Gschicht

Friegschicht

Bi Karonga lyt dr Fundort vum eltschte zue dr Gattig Homo gstellte Fossil, wu bishär vu Paläoanthropologe entdeckt woren isch. Dr 2,4 Millione Johr alt, bezahnt Unterchifel isch im Ramme vum „Hominide-Korridor-Projäkt“ borge wore un het d Archivnummere UR 501 iberchuu. Är isch vu syne Entdecker, em Timothy Bromage un em Friedemann Schrenk, as Homo rudolfensis yygordnet wore. Z Karonga isch dur e Initiative vum Schrenk mit dr Unterstitzig vu dr Dytsche Gsellschaft fir Tächnischi Zämmearbet (GTZ) un dr Uraha-Stiftig e Kultur- un Museumszäntrum grindet wore, wu unter anderem Vormänschefund sol behärbärge.

Di erschte bekannte Bewohner vu dr Region us dr Art vum modärne Mänsch (Homo sapiens) sin d San gsii, wu vor rund 3500 Johr ins Biet chuu sin. Zyyge vu ihre Aawäsehait sin d Felszaichnige in dr Hehline vu Chencherere un Mphunzi im Side vu dr Stadt Lilongwe.

Wichtig sin au d Nkope-Kultur am Malawisee un d Longwe-Kultur am Mulanje un bi Nsanje. Bis 1000 n. Chr. sin Bantuvelker uf Malawi yygwanderet.

Malawi laitet syy Name vum Chenigrych vu dr Maravi ab, wu zwische 1500 un 1700 iber wyti Dail vu Malawi un vum nerdlige Mosambik gherrscht hän.

Di erschte Europäer z Malawi sin portugiesischi Händler us dr Kischtestedt vu Mosambik gsii. Mit Name bekannt isch dr Caspar Bocarro, wu Edelmetall vu dr Mine bi Zumbo am Sambesi gege europäischi Gieter duscht ghaa het. Au Jesuite sin verainzelt ins Biet chuu, hän aber kai Gmaine un Sidlige grindet. Si hän aber d Sag vun eme risige See im Norde vum Biet mitbrocht. D Portugiese hän Elfebai, Sklave, Gold un Nahrigsmittel gchauft un hän europäischi Ware un Wälschchornsome verchauft. E portugiesischi Delegation unter em F. de Lacerda het zwar dr Mwerusee gfunde, nit aber dr Malawisee. Dr Uusdruck Entre Lagos (alem.: Zwische dr See) fir s Biet vu Mangochi setzt bi dr Portugiese duruus e prezisi geografischi Vorstellig voruus, nume sin d Haupthandelswäg iber Petauke un dr Copperbelt ins Bangweulubassin verlofe, wel vu dert sin Chupfer, Gold un Elfebai chuu, vum Malawisee nume Fisch.

Wahrschyns sin d Chewa vu Siide här chuu, wu si s fruchtbar Hochland vu dr Viphya Mountains bsidlet hän. No 1500 het sich Nkhotakota um s Handelsguet Yyse, wu d Chewa verschafft hän, zum wichtigschte Handelsblatz am See entwicklet, wu Händler vu Sansibar am Änd vum 18. Johrhundert ane chuu sin un bal au d Sklavejeger. Unabhängig vu däne sin aafangs 19. Johrhundert d Yao, wu fir d Portugiese Sklave gjagt hän, vu Oschte här ins Biet vu Mangochi yygwanderet. Bal derno sin d Nguni vu Natal här ins Biet um Ntcheu un Mzimba yygwanderet. Si sin in chlaine Gruppe ins dinn bsidlet Biet chuu.

Aafäng vu dr Kolonialisierig

Dr David Livingstone isch am 16. Septämber 1859 as erschte Europäer an d Stade vum Njassasee, wu hite as Malawisee bekannt isch. Anne 1861 het e Gruppe vu Missionar unter dr Laitig vum Bischof Frederick Mackenzie versuecht, an dr Stade vum See e Missionsstation ufzböue. Si sin aber nume bis in d Gegnig vu Zomba chuu. D Malaria un Aagriff vu dr Yao hän si retuur an dr Kischte dribe. Erfolgrycher isch dergege anne 1875 e Gruppe vu schottische Missionar gsii. Si hän di hitige Stedt Blantyre un Livingstonia grindet un sin entschideni Gegner vum Sklavehandel gsii. Wel d Missionar hän mieße versorgt wäre, isch anne 1878 d African Lakes Company grindet wore. Die het e aigeni Schutzdruppe gschaffe un ihri Lyt sin vilmol mit arabische Sklavehändler anenander grote. Fir di britische Burger het Großbritannie anne 1883 zum erschte Mol e Konsul ins Biet vu dr Chenig un Haiptling vu Zäntralafrika gschickt. D Company het all mee Soldate rekrutiert. Ain vun ene isch dr Offizier Frederick Lugard gsii. Ihm un syne Lyt isch s glunge d Sklavehändler in Richtig Norde z verdrybe. E ander Brobläm sin d Portugiese gsii, wu ihri Kolonie Angola un Mosambik hän welle verbinde. Anne 1889 hän si ne Expedition unter em Alexandre Serpa Pinto ins Biet vum hitige Malawi gschickt. Gege d Portugiese hän d Brite d Erschließig vum Biet firschidribe. Am 21. Septämber 1889 hän si s Protektorat Shire River grindet un hän e britische Kommissar ernännt. Im nämlige Johr het d British South African Company di wyter Erschließig vum Biet ibernuu.

Britischi Kolonialzyt 1891–1964

Ufböu vu dr Kolonialstrukture 1891–1918

Di offiziäll britisch Verwaltig het am 15. Septämber 1891 aagfange mit dr Grindig vum Njassaland-Distrikt-Protektorat. Am 23. Februar 1893 isch s Biet in Protektorat Britisch Zäntralafrika umgnännt wore. Dr nei Verwalter, dr Henry Hamilton Johnston, wu glychzytig au Nordrhodesie (s hitig Sambia) verwaltet ghaa het, het d Sklavehändler ändgiltig mit Hilf vu Kanoneboot un indische Hilfsdruppe verdribe. Syy Noofolger Alfred Sharpe het Tee, Dubak un Böuwulle ins Land brocht. Go die Produkt aazböue isch s im Shire-Dal zue großflechige Landentaignige un Verdrybige vu Yyhaimische chuu. Die hän sich gwehrt un hän erscht anne 1904 chenne unterworfe wäre. Dr Sharpe isch mit ere churze Unterbrächig bis anne 1910 im Amt blibe. Am 1. Mai 1908 isch er dr erscht ständig Guverneer vum Protektorat Njassaland wore. Syter 1907 hän di europäische Zuewanderer mit em Yysitz in dr Exekutiv- un Legislativrot iber e begränzte bolitische Yyfluss verfiegt. Anne 1911 isch d Mitsproch vun ene uusgwytet wore. Afrikaner sin in däne Gremie nit verdrätte gsii. Vu 1903 bis 1911 hän vil Malawier s Land verloo fir e Arbet in dr Mine vu Sidafrika. Derno hän dr europäische Sidler d Lyt gfählt, sällewääg isch dr Yyhaimische d Arbet z Sidafrika verbote wore.

Am Aafang vum Erschte Wältchrieg sin vu Dytsch-Oschtafrika (hite Tansania) här chaiserligi Druppe in dr Norde vu Malawi yydrunge. Mit Zwangsrekrutierige im große Stil hän si chenne abgwehrt wäre. Insgsamt 18.920 Mann sin zue dr Kings African Rifles chuu un nomol 191.200 Männer hän as Dreger oder as Mitglid vu dr Haimwehr Dienscht glaischtet.

Anne 1915 isch zuen eme Ufstand chuu. Di rächtlose Yyhaimische sin in ere all greßere Zahl zum Chrischtetum iberdrätte un hän glychzytig e Schuelbildig iberchuu. Yyhaimischi Chrischte sin zue Wanderbrediger wore, hän aber au s Eländ vu ihre Landslyt gsääne. Drei vun ene hän dr Lyt nit nume s Evangelium bredigt, sundern hän au gsait: „Afrika ghert dr Afrikaner!“ Unter dr Laitig vum John Chilembwe, em Charles Domingo un em Elliott Kamwana, wu as Prophete aagsääne wore sin, het s e Ufstand vu dr Afrikaner gege d Europäer gee, wu vu dr Brite bluetig nidergschlaa woren isch.

Zwischechriegszyt 1918–1939

In dr Zwischechriegszyt hän d Brite Blään vun eme Zämmeschluss vu Malawi mit Kenia oder Tanganjika verfolgt. Des un d Benochdailigung vu dr Afrikaner gegeniber dr wysse Sidler het scho anne 1920 zue dr Grindig vu dr Nyasaland Native National Association unter Malawier z Sidafrika gfiert. Au im Land sälber sin lokali Zälle entstande. Ändi 1920er-Johr hän di europäische Sidler e Zämmelegig vu Malawi mit Sidrhodesie (hite Simbabwe) un Nordrhodesie verlangt. Wäge dr heftige Reaktion vu dr Afrikaner uf die Blään het d Kolonialregierig d Idee vorerscht wider ufgee.

Ändphase vu dr Kolonialzyt 1939–1964

Wu di britische Kolonialverwaltig am 18. Oktober 1944 e ängeri Zämmearbet vu Njassaland mit dr baide Rhodesie bschlosse het, het dr Levi Mumba mit glych Gsinnte dr Nyasaland African Congress (NAC) grindet. Dr Verdrätter vu däm z London isch dr Dokter Hastings Kamuzu Banda gsii. Däm isch s nyyn Johr lang glunge, dr britische Kolonialbeherde d Blään fir e Zäntralafrikanischi Federation uuszschwätze. Am 23. Novämber 1953 isch s derno aber ainewäg zue däre Federation chuu. Dr NAC unter em Henry Chipembere, Kanyama Chiume un Dunduzu Chisiza hän zämme mit sambische Kollege mit Streik un Demonschtratione gege die Federation kämpft. Bi dr Legislativwahle vum 15. Merz 1956 het dr NAC alli fimf Mandat wgunne, wu dr Afrikaner zuegstande sin. Am 6. Juli 1958 isch dr populär Banda no 43 Johr in syy Geburtsland zruckgchehrt. Churzi Zyt speter, am 1. Augschte 1958, isch er zum Barteibresidänt vum NAC uf Läbeszyt ernännt wore. Im Novämber 1958 hän noch eme Boykottufruef vum Banda nume 16 Afrikaner an dr Wahle zum Federationsrot dailgnuu. Ab em 15. Februar 1959 isch s zue massive Uurueje chuu. Bolizeistatione sin iberfalle wore, Gfängnis gstirmt un d Häftling befreit wore, Flughäfe blockiert. D Stadt Fort Hill (hite Chitipa) isch in d Händ vum NAC grote. In däre Laag het d Federationsregierig dr Notstand uusgruefe un het Döuserti vu wysse Soldate uf Njassaland ufbote. No monatelange Uurueje un 52 Dote isch s Land im Juni 1959 befridet wore. D Regierig het rund 1000 NAC-Lyt verhaftet, dodrunter di gsamt Fierig. D Bartei isch verbotte wore, aber churzi Zyt speter as Malawi Congress Party (MCP) nei grindet wore. Di provisorisch Laitig het dr Orton Chirwa ibernuu. Di uubeliebt Federation isch aber bolitisch am Änd gsii. Anne 1960 hän d Brite em Land e begränzti inneri Autonomi zuegstande. Bi dr Legislativwahle vum 15. Augschte 1961 het d MCP 22 vu dr 28 Sitz gwunne, dodrunter alli, wu dr Afrikaner zuegstande sin. Dr Banda isch am 1. Februar 1963 dr erscht afrikanisch Bremierminischter vum Protektorat wore. Am 31. Dezämber 1963 isch di Zäntralafrikanisch Federation offiziäll ufglest wore.

Am 6. Juli 1964 isch s Protektorat Njassaland schließli unter em Name Malawi unabhängig wore.

Verwalter vu dr Britische Koloni Njassaland

Nyasaland Districts Protectorate

1. Februar 1891 – 1893: Harry Hamilton Johnston, Kommissar

British Central Africa Protectorate

1893 – 16. April 1896: Harry Hamilton Johnston, Kommissar
16. April 1896 – 1. April 1907: Alfred Sharpe, Kommissar

Nyasaland

1. April 1907 – Septämber 1907: Francis Barrow Pearce, amtierende Kommissar
Oktober 1907 – 1. Mai 1908: William Henry Manning, amtierende Guverneer
1. Mai 1908 – 1. April 1910: Alfred Sharpe, Guverneer
1. April 1910 – 4. Juli 1910: Francis Barrow Pearce, amtierende Guverneer
4. Juli 1910 – 6. Februar 1911: Henry Richard Wallis, amtierende Guverneer
6. Februar 1911 – 23. Septämber 1913: William Henry Manning, amtierende Guverneer2nd Term
23. Septämber 1913 – 12. April 1923: George Smith (Nyasaland)|George Smith, GuverneerKnighted during tenure
12. April 1923 – 27. Merz 1924: Richard Sims Donkin Rankine, amtierende Guverneer
27. Merz 1924 – 30. Mai 1929: Charles Calvert Bowring, Guverneer
30. Mai 1929 – 7. Novämber 1929: Wilfred Bennett Davidson-Houston, amtierende Guverneer
7. Novämber 1929 – 22. Novämber 1932: Shenton Thomas, Guverneer
22. Novämber 1932 – 9. April 1934: Hubert Winthrop Young, Guverneer
9. April 1934 – 21. Septämber 1934: Kenneth Lambert Hall, amtierende Guverneer
21. Septämber 1934 – 20. Merz 1939: Harold Baxter Kittermaster, Guverneer
20. Merz 1939 – 8. Augschte 1942: Donald Mackenzie-Kennedy, Guverneer
8. Augschte 1942 – 27. Merz 1947: Edmund Charles Smith Richards, Guverneer
30. Merz 1947 – 31. Juli 1953: Geoffrey Francis Taylor Colby, Guverneer

Federation of Rhodesia and Nyasaland

30. Merz 1947 – 10. April 1956: Geoffrey Francis Taylor Colby, Guverneer
10. April 1956 – 10. April 1961: Robert Perceval Armitage, Guverneer
10. April 1961 – 31. Dezämber 1963: Glyn Smallwood Jones, Guverneer

Nyasaland

1. Jänner 1964 – 6. Juli 1964: Glyn Smallwood Jones, Guverneer

S unabhängig Malawi (syt 1964)

Ära Hastings Kamuzu Banda 1964–1994

Mit Uusnahm vu dr drei fir d Oberschichte reservierte Sitze het d MCP alli Mandat bi dr Barlemäntswahle vu 1964 gwunne. Am 6. Juli 1964 isch dr Hastings Kamuzu Banda dr erscht Regierigschef vum unabhängige Malawi wore. Scho churz no dr Staatsgrindig isch dr MCP in zwoo Fraktione ussenandergheit. Dr Banda isch fir e pro-weschtligi Bolitik gsii un het d Europäer in Verwaltig un Juschtiz erscht nodno welle uusdusche. Di jingere Fierigsmitglider vu dr MCP hän dergegege eso schnäll wie megli nume no Afrikaner in Fierigspositione welle. Dr Regierigschef het sich mit syre Vorstellig duregsetzt un het wäge däm am 7. September 1964 drei Minischter entloo. Wyteri Minschter, wu mit syre Sichtwys nit yyverstande gsii sin, sin zruckdrätte. Wu dr Banda am 29. Oktober 1964 no meh Verfassigsrächt zuegsproche wore sin – unter anderem richterligi Gwalt – isch er quasi zum Ellaiherrscher wore. 200 Aahänger vum entlossene Minischter Chipembere hän im Februar 1965 versuecht, e Volksufstand uuszlese, aber usser dr Eroberig vu dr Stadt Mangochi isch enen des nit glunge. Au vu dert sin si bal wider verdribe wore. D Folg sin Masseverhaftige gsii. Ainewäg sin am 29. April un 3. Mai neji Uurueje ufgflammt. Aber au die sin vu loyale Druppe bis Ändi Mai unterdruckt wore. No Yyfierig vu dr Republik isch dr Banda am 6. Juli 1966 erschte Bresidänt vu Malawi wore. Är het e Aibarteiesyschtem yygfiert. As e Zaiche vu guetem Wille het dr Banda am 20. Dezämber 1966 184 bolitischi Häftling entloo un het ruckchehrwillige Oppositionälle Amneschti versproche. Dr ehmolig Usseminischter Yatuta Chisiza isch bi syre Yyrais vu Tansania am 24. April 1967 umbrocht un syni Beglaiter inhaftiert wore. E Gricht het si am 14. Juni 1968 zum Dod verurdailt. S Urteil isch am 29. Merz 1969 vollstreckt wore, indäm di zum Dod Verurdailte ghänkt wore sin. anne 1970 het dr Bresidänt di letschte unabhängige Inschtanze glyychgschlalte. Di vier wysse Richter vum Oberschte Gricht sin wäg dr ständige Yymischige vum Staatsoberhaupt in ihri Arbet resigniert zruckdrätte. Fierer vu dr Opposition sin verhaltet wore, wel si aageblig bi Ritualmord mitgmacht hebe.

S Barlemänt het im Novämber 1970 d Verfassig gänderet un het dr Banda zum Bresidänt uf Läbzyt gmacht. Bi dr Wahle vum April 1971 sin nume Kandidate zuegloo wore, wu vum Banda sälber uusgsuecht wore sin. Die hän derno dr Banda zum Bresidänt uf Läbzyt gwehlt. Bolitisch unerwinschti wyssi Missionar un missliebigi Schurnalischte hän bis 1973 s Land verloo oder sin uusgwise wore. Au ne Hufe schwarzafrikanischi Migrante sin in ihri Haimetländer abgschobe wore. Gwaltsami Ibergriff hän au Döuserti Mitglider vu dr verbotene Religionsgmainschaft Zyyge vu Jehova zur Flucht ins benochbert Uusland zwunge. Anne 1973 isch dr Minischter Aleke Banda bim Banda in Uugnad gheit, wel er ere sambische Zytig gsait gha het, ass er as Noofolger im Bresidänteamt vorgsääne sei. Bin ere antiasiatische Kampagne wäge aageblige Uusbytig vu dr Afrikaner sin di 12.000 Asiate im Land unter Druck grote. E Dail het s Land verloo, anderi hän sich in stedtischi Ghetto gflichtet. D Wahle vu 1976 sin noch eme nämlige schema verloffe wie die vu 1971. E wytere potentiälle Noofolger vum Banda, dr MCP-Generalsekretär Albert Muwalo Nqumayo het syy Amt wäg ere aageblige Verwicklig in e Butschblan verlore. Di vorzogene Wahle vum 29. Juni 1978 sin e weng demokratischer verloffe. Nume in 33 vu dr 87 Wahlchrais het s nur ain Kandidat gee, in allne andere sin verschideni Kandidate vu dr MCP gegenenander aadrätte. S Volk het 31 bishärigi Barlemäntarier abgwehlt. E vum Banda aagordnete Mordversuech am Oppositionsbolitiker Attati Mpakati, wu z Mosambik gläbt het, isch misslunge. Anne 1982 isch dr friejer Juschtizminischter Orton Chirwa bin ere Rais an dr Landesgränze lang in d Händ vu dr malawische Regierig gheit. S Gricht het ihn un syy Frau am 5. Mai 1983 zum Dod verurdailt. Des Urdail isch aber uf Druck vu Mänscherächtsorganisatione, Chilche un weschtlige Geberländer in läbeslangi Haft umgwandlet wore. Dr Chirwa isch 1992 im Gfängnis vu Zomba gstorbe. Dr Bakili Muluzi, dr MCP-Generalsekretär un meglige Noofolger vum Banda, isch anne 1982 in Uugnad gheit un isch im Mai 1982 us dr Regierig uusdrätte. Im Johr 1983 isch e wytere Mordversuech am Mpakati z Simbabwe glunge. Bi me Öutouufall sin vier Bolitiker gstorbe, dodrunter dr MCP-Generalsekretär Dick Matenje. Är soll churz vor syym Dod heftigi Kritik an dr Bolitik vum Banda giebt ghaa haa.

Bi dr Barlemäntswahle vum 29. un 30. Juni 1983 isch s in 21 Wahlkrais zue Ainer-, in dr andere zue Mehfachbewärbige vu MCP-Mitglider chuu. S Land isch wäg syre sidafrikafryndlige Haltig un dr Unterstitzig vu dr RENAMO-Rebälle z Mosambik all meh in di bolitisch Isolation grote. No Drohige vu Mosambik het Malawi Deserteur vu dr mosambikanische Armee un RENAMO-Rebälle zruck ins Nochberland gschickt. D Barlamäntswahle vum 27. un 28. Mai 1987 sin wie die vorige verloffe. In 38 Wahlkrais het s Ainer-, in dr ibrige Mehfachkandidature vu MCP-Lyt gee. Desmol sin aber 53 bishärigi Mandatsdreger vum Volk abgwehlt wore. Noch em Dod vum ihm verhasste Bresidänt Samora Machel het dr Banda im mosambikanische Burgerchrieg d Fronte gwächslet. Zwisch em 24. un em 26. Jänner 1989 hän d Studänte vu dr Universitet vu Zomba d Vorläsige boykottiert un hän bolitischi Reforme verlangt. Bi me Benzinbumbenaaschlag z Lusaka, wu Mitglider vu dr Malawi Freedom Movement (MAFREMO) gulte ghaa het, sin in dr sambische Hauptstadt zeh Mänsche um s Läbe chuu. Im Merz 1990 isch im Exil e wyteri Oppositionsbartei grindet wore, d Malawi Socialist Labour Party (MSLP). Ihre Grinder sin dervor Mitglider vu dr League of Socialists of Malawi (LESOMA) gsii.

S Änd vu dr Ära Banda isch aafangs 1990er Johr chuu, wu weschtligi Regierige un Hilfswärch ihri Hilf un Gäldiberwysige vu dr Entlossig vu bolitische Gfangene abhängig gmacht hän. Mit dr Uusnahm vum Chirwa un em Aleke Banda sin wäge däm fascht alli bolitische Häftling frei chuu. Dr Banda het au syy Intimus un Chefberoter John Tembo, dr Unkel vu syre Mätress, mieße entloo, wel dr Tembo in finanziälli Uugryymthaite verwicklet gsii isch. Im sambische Exil hän sich MAFREMO, LESOMA un d Malawi Democratic Union zue dr United Front for Multi-party Democracy (UFMD) zämmegschlosse. Im sidafrikanische Exil isch d Malawi Democratic Party (MDP) grindet wore. Am 8. Merz 1992 het sich di Katholisch Chilche vu Malawi uffig geg dr Banda gstellt. In alle ihre Gotteshyyser isch e Brief mit dr Forderig no Wideryyfierig vu dr Mehbarteiedemokrati verläse wore, wu vu dr katholische Bischef verfasst woren isch. E ähnligi Forderig isch am 12. Merz vu Oppositionsbolitiker z Samiba publiziert wore.

Z Blantyre un z Zomba het s vum 15. bis zum 17. Merz 1992 Studänteprotescht gee. Am 23. Merz 992 isch im Untergrund d Alliance for Democracy (Aford) grindet un dr Ex-MCP-Generalsekretär Muluzi zue ihrem Vorsitzende gwehlt wore. Andersch wien dr Banda zuegsait het, het er dr Gwärkschafter un Oppositionälle Chakufwa Chihana, wu us em Exil zruckchuu isch, am 8. April z Lilongwe verhafte loo. Wäge dr desolaten wirtschaftlige Lag isch s im Mai zue Massestreik chuu. D Protescht sin nidergschlaa wore, 37 Mänsche sin doderby um s Läbe chuu. Am 2. Juni het sogar di reformiert Church of Central Africa, wu näb Banda au e baar Kabinettsmitglider aaghert hän, d Mänscherächtslag im Land kritisiert un hetr d Ruckchehr zue dr Mehbarteiendemokrati gforderet. Am 26. un 27. Juni 1992 het di negschte Barlemäntswahle gee. D Opposition het zum Boykott ufgruefe. Wel sich in 50 vu dr 141 Wahlkrais gar kai oder nume ain gaignete Kandidat vu dr MCP zur Wahl gstellt het, hän Hundertdöuserti vu Wahlbrächtigte gar nit chenne wehle. Insgsamt 62 vu dr bishärige Barlemäntarier sin vum Volk abgwehlt wore. Unter uusländischem Druck het dr Hastings Banda am 10. Juli dr inhaftiert Oppositionsbolitiker Aleke Banda entloo. Bis am 8. Oktober hän sich allmee Organisatione dr Forderig noch eme Mehbarteiesyschtem aagschlosse un hän s Public Action Committee (PAC) grindet. Dr grais Bresidänt het schließli noogee un het am 18. Oktober in ere Radioaasproch e Referändum iber d Aazahl vu Barteie (Ain- oder Mehbarteiesyschtem) versproche. Ai Dag speter isch mit Verhandlige zwische dr Regierig un dr PAC/Aford aagfange wore. E Bresidänterot isch grindet wore, wu bodi Syte glychvil Mitglider gstellt hän.

S Referändum isch am 14. Juni 1993 abghalte wore. Ai Dag vorhär isch dr Aford-Vorsitzende freigloo wore, wu im April verhaftet woren isch. Bin ere Wahlbedailigung vu 67,1 % hän d Aahänger vum Mehbarteiesyschtem dytli mit 64,69 % gwunne. Derwylscht alli Dischtrikt vu dr Nord- un Sidregion mit Meehaite vu 71 bis 94 % fir des Syschtem votiert ghaa hän, het sich d Meehait in acht vu dr nyyn Dischtrikt in dr Zäntralregion – s Bandas Haimet – fir s Ainbarteiesyschtem uusgsproche. Dr Volkswille isch no dr Abstimmig waidli umgsetzt wore. Scho am 29. Juni het s Barlemänt dr Verfassigsartikel iber s Ainbarteiesyschtem gstriche. Am 19. Augschte isch d Malawi National Democratic Party (MNDP) entstande un im Oktober d United Democratic Front (UDF). Fir dr schwär chranke Banda het vu Oktober bis Dezämber dr Vorsitzende vum Bresidänterot, dr Gwanda Chakuamba, d Staatsgschäft ibernuu. Dr Bschluss, ass dr Banda Bresidänt uf Läbzyt isch, isch vum Barlemänt am 17. Novämber 1993 ufghobe wore. Wu am 2. Dezämber drei uubewaffneti Aagherigi vu dr Jugedorganisation vu dr MCP, dr Malawische Junge Pionier umbrocht wore sin, het d Armee ohni Barlemäntsbschluss aagfange di Junge Pionier z entzwaffne. Die hän sich aber heftig gwehrt, 32 Mänsche sin um s Läbe chuu. 2000 vu dr 7000 Junge Pionier sin mit ihre Waffe vor dr iberlägene Armee uf Mosambik gflichtet. Ändi Dezämber het d Armee d ibrige Pionier entwaffnet ghaa. Bi Vorwahle vu dr UDF het sich dr Muluzi mit 47,3 % gegeniber 33,6 % fir Aleke Banda duregsetzt un dr offiziäll Bresidäntschaftskandidat vun ene wore. Dr Muluzi isch au vu wytere Oppositionsbarteie unterstitzt wore.

Zue dr Barlemäntswahle vum 17. Mai 1994 sin acht Barteiebindnis aadrätte. Bin ere Wahlbedailigung vu 80,02 % het d UDF 46,44 % vu dr Stimme un 85 Sitz iberchuu, d MCP 33,65 % un 56 Mandat un d Aford 18,94 % un 36 Sitz. Bi dr Bresidäntewahle, wu glychzytig stattgfunde hän, sin vier Kandidate aadrätte. Dr Muluzi (UDF) het mit 47,15 % vu dr Stimme gwunne. Dr Banda (MCP) het 33,44 % iberchuu, dr Chihana (Aford) 18,89 % un dr Kamlepo Kalua (MDP) 0,52 %. Doderby hän dr Muluzi un d UDF im Side gwunne, dr Banda un d MCP im Zäntrum un dr Chihana un d Aford im Norde. Scho am 25. Mai 1994 het dr Muluzi syy 25-chepfig Kabinett mit Bolitiker us UDF, MNDP un UFMD vorgstellt. Fir d Aford sin drei Kabinettsboschte freighalte wore. Dr Banda het sich im Septämber us dr Bolitik zruckzoge un het dr MCP-Vorsitz syym Stellverdrätter Chakuamba iberloo.

Ära Muluzi 1994–2004

Wäge hyfige Deerine, dr AIDS-Epidemi un dr Misswirtschaft unter em Banda het dr Muluzi e schwär Erb aadrätte. Derzue het sich d Aford gwaigeret, in d Regierig yyzdrätte, wäge däm het dr Muluzi kai Meehait im Barlemänt ghaa. Dr Hastings Kamuzu Banda, dr John Tembo un drei hochi Bolizeioffizier sin am 6. Jänner 1995 wäg em Dod vum Dick Matenje un drei andere Bolitiker anne 1983 verhaftet un aagchlagt wore. Dr Brozäss geg si het am 24. April aagfange un het us Mangel an Bewyys mit eme Freispruch am 23. Dezämber ufghert. Di nei Regierig het uf Druck vum IWF Stelle in dr Verwaltig mieße yyspare, nit rentabli Staatsbedriib zuemache, d Landeswährig abwärte un Bryys un Abgabe hecher mache. Wäge däm isch d Arbetslosigkait aagstige, d Armuet im Land isch gwagse un d Kriminlalitätsrote isch stark aagstige. Des het zuen eme massive Popularitätsverluscht vu dr Herrschaft vum Muluzi im malawische Volk gfiert. Glychzytig het d Regierig mit Korruptionsbrobläm in dr aigene Fierigsrige kämpft. Go di Korruption in Regierig un Verwaltig z bekämpfe, isch im Februar 1996 e Antikorruptionsbiro gschaffe wore.

D Aford isch im Juli 1995 in d Regierig yydrätte, si un d MCP hän aber vu Juni 1996 bis zum 3. April 1997 d Barlemäntssitzige boykottiert. Grund doderfir sin Abwärbigsversuech vu dr UDF in dr Raie vu dr MCP un dr Aford gsii go ne stabili aigeni Regierig bilde z chenne. Am 25. Novämber 1997 isch dr Banda gstorbe un isch mit ere Staatslyycht verabschidet wore. Dur neji Gsetz un Bschliss isch am 5. Juni 1998 di National Wahlkommission (MEC) gsterkt wore. D Barlemäntswahle vum 15. Juni 1999 hän bin ere seli hoche Wahlbedailigung vu 92 % zuen eme Siig vu dr UDF gfiert. Die het aber mit 47,28 % vu dr Stimme un 93 Mandat kai absoluti Meehait iberchuu. D MCP het 33,82 % un 66 Sitz iberchuu, d Aford 10,56 % un 29 Mandat. Unabhängigi Kandidate hän 7,13 % un vier Sitz iberchuu. Di andere acht Chlaibarteie sin läär uusgange. Bi dr Bresidäntewahle het dr Muluzi mit 52,38 % gwunne. Dr Chakuamba (MCP-Aford) isch uf 45,17 % vu dr Stimme chuu un het dr Muluzi bschuldigt, dää heb bi dr Wahle bedroge. Di andere drei Bewärber sin gsii: Kalua (MDP) 1,45 %, Daniel Nhumbwa (Congress for National Unity; CONU) 0,52 % un Bingu wa Mutharika (United Party; UP) 0,47 %. D MCP-Aford het bi dr MEC Wahlbschwärde in 16 Dischtrikt yyglait. Glychzytig hän ihri Aahänge Moschee aazindet – dr Muluzi isch Muslim – un hän Gschäft vu UDF-Aahänger gschlisse. In eme Abschlussurdail het s Oberscht Gricht d Wahle schließli fir rächtmäßig erklert. Im Septämber 2000 hän d Antikorruptionsbeherde un d Rächnigsbriefigskommission e gmainsame Bricht vereffetligt. In däm sin e baar Minischter bschuldigt wore, si hebe Gäld fir fiktivi Ufdreg yykassiert. Wäge däm het dr Muluzi am 2. Novämber 2000 s gsamt Kabinett entloo. Am 21. Novämber 2000 hän zum erschte Mol Lokalwahle stattgfunde. Vu dr 860 Sitz, wu vergee wore sin, het d UDF 610 iberchuu, d Aford 120 un d MCP, wu schon in zwoo Fraktione aadrätten isch, 84 Mandat. Di nider Wahlbedailigung vu 14,2 % het aber d Uuzfridehait vum Volk mit dr Bolitiker zaigt.

No dr MCP het sich 2001 au d UDF gspalte. E Dail vu dr bishärige Mitglider het d National Democratic Alliance (NDA) grindet. Dr Grindigskongräss vu dr NDA hätt z Blantyre sotte stattfinde. Dr John Chikakwiya, dr UDF-Burgermaischter vu dr Stadt, het die Versammlig aber verbotte. Är isch wäge däm aagchlagt wore un in eme Brozäss am 21. Februar 2001 vum Gricht wäge Missachtig vu demokratische Rächt zue zwoo Wuche Gfängnis verurdailt wore. Ab em 16. Jänner hän d Brozäss gege Dutzedi vu korrupte Minischter, Barlemäntarier un Beamti aagfange. Im Merz het d Bolizei segs Persone wäge me aageblige Butschversuech verhaftet. Go Abwärbige vu Barlemäntarier verhindere, het s Barlemänt im Mai e Gsetz verabschidet, wu zum automatische Sitzverluscht bi me Barteiwägsel gfiert het. Mer het dodermit e wyteri Fragmäntierig vum Barlemänt welle vermyyde. Dr John Tembo isch vun ere große Meehait vu dr MCP-Dischtriktvorsitzende an dr Stell vum Chakuamba zum neie Vorsitzende vu dr MCP gwehlt wore. Dr Verlierer het dää Vorgang aber fir illegal erklert. Wäg ere aageblige Verstrickig in dr Butschversuech vum Merz isch dr Brown Mpinganjira, dr Vorsitzende vu dr NDA, im Oktober verhaftet wore. E Gerichtsurdail het im Dezämber dää Vorgang ber revidiert un dr Mpinganjira isch frei chuu.

Wel Malawi uf Aawyysig vum IWF Läbesmittelvorret verchauft ghaa het, isch noch em Deerijohr 2001 im Johr druf e Hungersnot uusbroche, wu Millione Mänsche droffe het. Dr Minischter Leonard Manguluma, wu fir d Verdailig vu dr Hilfsliferige zueständig gsii isch, isch wäge Versage im Augschte 2002 entloo wore. Internationali Hilfe fir d Bevelkerig isch wäg dr Korruption in dr Regierig nume langsam yydroffe.

Dr Muluzi het e baar Mol versuecht, d Verfassig eso ändere z loo, dass er e dritt Mol hätt chenne kandidiere. Wun em ds musslungen isch, het er duregsetzt, dass dr Mutharika, wu vu dr UP ibergloffen isch, as UDF-Kandidat fir d Bresidäntewahl aadrätten isch. Bi dr MCP sin im Mai 2003 dr Tembo un dr Chakuamba as Bresidäntekandidate zue dr Voruusschyydig aadrätte. Dr Verlierer Chakuamba het wäg syre Niderlag im Jänner 2004 d MCP verloo un het d Republican Party (RP) grindet. Dr Aleke Banda isch wäg dr Wahl vum Mutharika zum Bresidäntschaftskandidat vu dr UDF zum nei grindete People’s Progressive Movement iberdrätte. Glychzytig mit ihm isch au dr Vizebresidänt Justin Malewezi zue dr PPM gwägslet. Dää isch derno as Unabhängige zue dr Bresidäntewahl 2004 aadrätte. S het no wyteri Abspaltige vu dr drei Großbarteie gee. zum Byschpel hän Aford-Mitglider s Movement for Genuine Democratic Change (MGODE) grindet un uuzfrideni MCP-Mitglider dr New Congress for Democracy.

D Wahle hän wäg dr Wehlerregischtrierig um zwee Däg mieße verschobe wäre. Di bolitisch Versplitterig het derzue gfiert, dass bi dr Wahle vum 20. Mai 2004 fimf Bresidäntschaftskandidate un 15 Barteie (plus Unabhängigi) aadrätte sin. Bin ere Wahlbedailigung vu 54,32 % het s bi bode Wahle kai aidytige Wahlsiger gee. S UDF-Duo Mutharika/Cassim Chilumpha het 35,89 % iberchuu, Tembo un Peter Chiwona (MCP) 27,13 %, Chakuamba/Aleke Banda (RP) 25,72 %, Mpinganjira/Clara Makungwa (NDA) 8,72 % un Malewezi/Jimmy Koreia-Mpatsa (Unabhängigi) 2,53 % vu dr Stimme. Neie Bresidänt vum Land isch dodermit dr Bingu wa Mutharika wore. In segs vu dr 193 Wahlkrais isch nit gwehlt wore, wel s kai Wehlerregischter gee het. Vu dr 187 Mandat het d MCP 58 iberchuu, d UDF 49, d Mgwirizano-Koalition 27, d NDA 8, d Aford 6 un d CONU ai Sitz. Unabhängigi Kandidature sin in 38 Fäll erfolgrych gsii. Internationali Wahlbeobachter hän di bode Wahle aber nit as frei un au nit as fair beurdailt.

Ära Mutharika 2004–2012

D Veraidigung vum neie Bresidänt het am 24. Mai 2004 z Blantyre stattgfunde. Wel d RP (15 Sitz) un MGODE (drei Sitz), wu zue dr Mgwirizano ghert hän, zämme mit em Großdail vu dr Unabhängige e Koalition mit dr UDF yygange sin, het die chenne wyterregiere. Im Oktober 2004 isch dr friejer Finanzminischter Friday Jumbe unter em Vorwurf vu gsetzwidrige Läbesmittelverchaif in Notzyte verhaftet un im eme Brozäss zue fimf Johr Gfängnis verurdailt wore. Dr Staatsbresidänt Mutharika het syy UDF bschuldigt, si diei d Antikorruptionsbeherde ACB sabotiere. Är isch wäge däm 5. Februar 2005 us dr UDF uusdrätte un het am 16. Merz 2005 d Democratic Progressive Party grindet. 83 Barlemäntsabgordneti us syre Regierigskoalition sin mit em gwägslet. Wäge däm ihre Mainig illegale Schritt hän UDF-Barlemäntsabgordneti am 24. Juni verlangt, dass e Absetzigsverfahre geg dr Mutharika ufgmacht wird. D Debatte dodriber isch schließlig am 10. Jänner 2006 dur dr Ruckzug vum Absetzigsverfahre z Änd gange.

Bi re Kabinettsumbildig het dr Chakuamba, dr Bresidänt vu dr RP, d Regierig mieße verloo. Bi dr verheerende Deeri vu 2004 im Side un Zäntrum vum Land het d Regierig wäg dr Millione vu hungernde Malawier am 15. Oktober 2005 s gsamt Staatsbiet zum Katastrofebiet erklert. D Antikorruptionsbeherde het am 18. Oktober 2005 vum Ex-Staatsbresidänt Muluzi un vu Minischter vu syre Regierig gnaui Aagabe iber ihri Yychimft in ihre Amtszyt verlangt. In Korruptionsverdacht isch au dr amtierend Vizebresidänt Chilumpha grote. Wäge däm isch er vum Mutharika am 9. Februar 2006 entloo wore. S Oberscht Gricht het dää Entschaid aber scho ai Dag speter wider ufghobe, wel no dr Verfassig nume s Barlemänt e Vizebresidänt vu syym Amt derf enthebe. D Bolizei het dr Chilumpha aber mit dr Gscheftslyt Yussuf Matumula un Rashid Nembo am 28. April 2006 wider verhaftet, desmol unter em Vorwurf vun eme Mordblan gege dr Staatsbresidänt Mutharika. Alli drei sin aber schließli vu Gricht frei gsproche wore.

Dr Mutharika isch anne 2009 mit 66,17 % vu dr giltige Stimme widergwehlt wore. Syy Bartei, d Democratic Progressive Party (DPP) het fascht 60 % vu dr Barlemäntssitz iberchuu. Im nämige Johr isch e Versuech vum Mutharika misslunge, d Verfassig eso z ändere, ass er e dritt Mol hätt chenne aadrätte. Am 5. April 2012 isch dr Mutharika eme Härzinfarkt erläge. Di bishärig Vizebresidänti Joyce Banda isch em im Amt noogfolgt un het am 7. April 2012 dr Amtsaid abglait.

Bildig

Universitete z Malawi:

Catholic University of Malawi
Malawi Adventist University
Mzuzu University
University of Livingstonia
University of Malawi

Verwaltigsgliedrig

Malawi isch in 28 Dischtrikt unterdailt, wu zue drei Regione ghere:

Central Region:

1 Dedza
2 Dowa
3 Kasungu
4 Lilongwe
5 Mchinji
6 Nkhotakota
7 Ntcheu
8 Ntchisi
9 Salima

Northern Region:

10 Chitipa
11 Karonga
12 Likoma
13 Mzimba
14 Nkhata Bay
15 Rumphi

Southern Region:

16 Balaka
17 Blantyre
18 Chikwawa
19 Chiradzulu
20 Machinga
21 Mangochi
22 Mulanje
23 Mwanza
24 Nsanje
25 Thyolo
26 Phalombe
27 Zomba
28 Neno

Fueßnote

↑ Edrinnie Lora-Kayambazinthu: Language Rights and the Role of Minority Languages in National Development in Malawi, in Current Issues in Language Planning (2003)

Literatur

Colin Baker: Revolt of the Ministers. The Malawi Cabinet Crisis 1964–1965. I.B. Tauris & Co., 2001. ISBN 1-86064-642-5
Marin Chanock: Law, Custom and Social Order: The Colonial Experiance of Malawi and Zambia. Greenwood Press, 1998. ISBN 0-325-00016-6
Harri Englund, Jack Mapanje (Hrsg.): A Democracy of Chameleons. Politics and Culture in the New Malawi. The Nordic Africa Institute, Uppsala 2003
Frank Hülsbörner, Peter Belker: Malawi. Land des Feuers. Conrad Stein Verlag, 1995. ISBN 3-89392-225-3
Owen J.M. Kalinga, Cynthia A. Crosby: Historical Dictionary of Malawi. 3rd edition. Scarecrow Press, 2001. ISBN 0-8108-3481-2
Alice Petersen: Livingstones schwarze Erben. Kolonialherrschaft und Afrikanische Eliten. Das Beispiel Malawi. Horlemann Verlag, 1990. ISBN 3-927905-13-5
Robert I. Rotberg: The Rise of Nationalism in Central Africa: The Making of Malawi and Zambia 1873–1964. Harvard University Press, 1974. ISBN 0-674-77191-5
George Shepperson, Thomas Price: Independent African: John Chilembwe and the Origins, Settings and Significance of the Nyasaland Native Rising of 1915. Edinburgh University Press, 1987. ISBN 0-85224-540-8
Harvey J. Sindima: Malawi’s First Republic: An Economic and Political Analysis. University Press of America, 2002. ISBN 0-7618-2332-8
Anthony Woods, Melvin E. Page: The Creation of Modern Malawi. Westview Press, 2004. ISBN 0-8133-1402-X

Weblink

Commons: Malawi – Sammlig vo Multimediadateie

Offiziälli Internetbresänz vu dr Regierig
Länder- un Raiseinformatione vum dytsche Uuswärtige Amt
Facts and Figures. Africa > Malawi Nation Master
The World Factbook. CIA
Welcome to Malawi. Malawi Tourism Guide

Koordinate: 9°-17° S, 33°-35° O

[1] Edrinnie Lora-Kayambazinthu: Language Rights and the Role of Minority Languages in National Development in Malawi, in Current Issues in Language Planning (2003)

[1]