Vanuatu

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Ripablik Blong Vanuatu (Bislama)
République de Vanuatu (frz.)
Republic of Vanuatu (engl.)
Republik Vanuatu
{{{ARTIKEL-FLAGGE}}}
{{{ARTIKEL-FLAGGE}}}
{{{ARTIKEL-WAPPEN}}}
{{{ARTIKEL-WAPPEN}}}
Amtsspraach Bislama, Französisch und Änglisch
Hauptstadt Port Vila
Staatsoberhaupt Nikenike Vurobaravu
Regierigschef Bob Loughman
Flächi 12.190 km²
Iiwohnerzahl 243.304 (Volkszelig 2009)
Bevölkerigsdichti 19,96 Iiwohner pro km²
Bruttoinlandsprodukt nominal (2007)[1] 455 Mio. US$ (173.)
Brutto­inlands­produkt pro Iiwohner 1.989 US$ (114.)
Human Development Index 0,693 (126.)[2]
Währig 1 Vatu = 100 Centimes
Unabhängigkeit 30. Juli 1980 vo FR und UK
Nationalhimne Yumi, Yumi, Yumi
Nationalfiirtig 30. Juli
Zitzone UTC +11
Kfz-Kennzeiche VU
Internet-TLD .vu
Vorwahl +678

Vanuatu (uf Bislama: Ripablik Blong Vanuatu) isch e souveräne Inselstaat im Südpazifik.

Dr Staat bestoht us 83 Insle bzw. Inselgruppe und het bis 1980 Neui Hebride gheisse. Hüte het er über 243.000 Iiwohner.

Geographii[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S Inselgebiet vo Vanuatu isch über 1.300 km gross, lit im Südpazifik und zelt zu Melanesie. Zum Staat ghöre 83 Insle, drvo 67 bewohnti, wo fast alli zur Inselgruppe vo de Neue Hebride zele. Ihre Ursprung isch meistens vulkanisch. Au d Banks- und die Torresinsle ghöre geopolitisch zu Vanuatu.

Die meiste vo de Insle si chlii und ohni Bedütig. Die grösste si Espiritu Santo (3.626 km²) und Malakula (1.994 km²). Dr höchsti Punkt uf Vanuatu isch dr Tabwemasana mit 1.879 m uf dr InsleEspiritu Santo.

Bemerkenswärt isch dr aktivi Vulkan Mount Yasur uf dr Insle Tanna und dr Lombenben uf Ambae, wo im Novämber 2005 Aktivität zeigt het. Immer wider hai Ärdbebe d Insle erschütteret. D Ärdbebe in 2002 hai in dr Hauptstadt Port Vila erheblige Schade aagrichdet. Noch beide Ärdbebe isch e Tsunami cho.

Bevölkerig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Vanuatu het 243.304 Iiwohner (2009), öbbe 98,5 % von ene si Melanesier.

32,6 % vo dr Bevölkerig si jünger as vierzähni, 63,7 % si zwüsche 15 und 64, über 64i si nume 3,7 % vo de Iiwohner. Vanuatu het e jöhrligs Bevölkerigswachsdum vo öbbe 1,5 %, wobii d Geburteroote bi 22,72 pro 1000 Iiwohner und d Dodesroote bi 7,82 pro 1000 Iiwohner lit. D Buschistärblikeit lit bi 5,4 %. D Läbenserwartig vo dr Bevölkerig lit bi 62,85 Johr (Manne: 61,34, Fraue: 64,44 Johr). 26 % vo de über 15-jöhrige si Analphabete.

Sprooche[ändere | Quälltäxt bearbeite]

72 % vo dr Bevölkerig gäbe as Muetersprooch eini vo de 108 lokale Sproochen aa. Mit son e Hufe Sprooche het Vanuatu die höchsti Sprooche-Dichti (Sprooche pro Iiwohner) uf dr Wält. Bislama wird vo knapp eme Viertel as ersti Muetersprooch aagee, datsächlich isch es aber die dägligi Sprooch vo de Iiwohner vom Inselstaat. Näbe Bislama gälten au Änglisch und Französisch as Amtssprooche, wärden aber kuum me gschwätzt.

Iiwohner ohni e gmeinsami Sprooch hai sich früehner mit Zeichnige verständigt, wo si in Sand gmoolt hai. Die Sandzeichnige si 2003 vo dr UNESCO as Kulturerb vo dr Menschheit anerkannt worde.

Religion[ändere | Quälltäxt bearbeite]

31,1 % vo dr Bevölkerig ghöre zur presbyterianische Chille, 13,4 % zur anglikanische. 13,1 % vo de Iiwohner si römisch-katholisch, 10,8 % si Siibte-Dag-Adventiste und 13,8 % ghöre zun ere andere Glaubensrichtig. Drnäbe git es non e baar iiheimischi Religione, drunder Cargo-Kült wie d John-Frum-Bewegig und d Prinz-Philip-Bewegig. (Alli demographische Aagoobe si uf em Stand vo 2006)

Litratur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Vanuatu – Sammlig vo Multimediadateie
Wikiatlas Wikimedia-Atlas: Vanuatu – geographischi un historischi Charte

Fuessnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. International Monetary Fund, World Economic Outlook Database, April 2008
  2. Human Development Index



Koordinate: 17° S, 168° O