D Peterskiirche z Baasel
Dialäkt: Baseldütsch |
D Peterskiirche isch e Sakralbau in dr Stadt Baasel. Si isch em häilige Petrus gweiht und isch sit dr Reformazioon anne 1529 en evangelisch-reformierti Kiirche.
D Peterskiirche stoot uf dr Liste vo de Kulturgüeter im Kantoon Basel-Stadt, wo nazionaali Bedütig häi.
D Laag
[ändere | Quälltäxt bearbeite]S Gotteshuus lit in ere Ost-West-Richdig uf eme Felse in dr Groossbaasler Altstadt dört, wo d Petersgass und s Källergässli zämmechömme.
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]An dam Blatz isch scho vorhär e Kiirche gstande, woorschinlig sit em 9. Joorhundert. Bis 1233 isch si as Pfarrkiirche und Chorherestift usbaut und ernöieret worde. S Baasler Ärdbeebe vo 1356 het s Geböid so schweer beschädigt, ass mä s nöi het müesse baue. Mä het drbii dr Chor nöi gstaltet.
Dr Hauptdäil, die sogenannti «Lütkiirche», isch noch de Richtlinie für d Kiirche vo de Bättelorde blaant word. No vor em Joor 1388 isch d Kiirche fertig baut gsi. D Chorstüel si uf s Joor 1494 datiert.
D Usstattig
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Lütkiirche
[ändere | Quälltäxt bearbeite]S Hauptschiff isch grooss mit gwisste Wänd und isch vo de bäide Siteschiff dur liichti Bööge us Sandstäi drennt. D Wänd sin mit Bilderzykle und Wandmoolereie verziert. Im südlige Siteschiff befindet sich s Wärk Dr Christus wird begraabe öbbe us em Joor 1830 und in dr «Keppebachkapälle» s guet erhaltnige Wandbild D Verkündigung an d Maria (um 1400).
D Kanzle isch um 1620 entstande und wird im Franz Pergo zuegschriibe.
D Orgle
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Orgle, wo uf e Johann Andreas Silbermann zrugggoot, wird au für öffentligi Konzärt bruucht. Es isch e Schliflade-Instrumänt mit 32 Register uf drei Manual und Pedal. D Drakture sin mechanisch.[2]
|
|
|
|
- Kopple: I/II, III/II, I/P, II/P, III/P
Der Chor
[ändere | Quälltäxt bearbeite]An de Chorstüel vom Ulrich Bruder het s religiösi und wältligi Schnitzereie mit Figure. Under em Gwölb stään Daarstellige vo de zwölf Apostel mit iire Sümbol us Stäi.
D Kapälle
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Näben em Chor isch uf dr äinte Site d Mariakapälle mit dr bekannte Daarstellig vom ene Ängel, wo dr Ruman Faesch um 1470 für e Achtburger Mathys Eberler (dorum häisst si au d Eberlerkapälle) aabaut het, uf dr andere d Martins- oder Keppebachkapälle. In bäide Kapälle het s Wandmoolereie.
In dr Umgääbig
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Vor dr Weschtsite vo dr Kiirche stoot s Hebel-Dänkmool; es sich e Gedänkstele mit ere Bordretbüste us Bronse vom alemannische Dichder Johann Peter Hebel, wo z Baasel uf d Wält koo isch. Das Monumänt vom Bildhauer Max Leu füre grooss Dichter isch ane 1899 fyrlech ygweiht worde.
In Kiircheblatz kemme zwäi middelalterligi Stroosse iine, dr Noodlebärg und d Petersgass, won emol die Aadlige und Riiche vo dr Stadt gläbt häi und e baar vo iire Hüüser immer no existiere. Nit wit äwägg am Dootegässli isch s Farmazii-Historische Museum vo der Uniwersidäät.
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Reformierte Kirchgemeinde Basel West, Quartiergemeinde St. Peter
- Fotene in dr Bilder-Daatebank vom Kanton Baasel-Stadt
Fuessnoote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Peterskirche_(Basel)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |
Koordinate: 47° 33′ 34″ N, 7° 35′ 7″ O; CH1903: 611038 / 267647