Wikipedia:Houptsyte

Schwäbisch

Griaß Godd elle midanand ond härzlich willkomma uf dr alemannischa Wikipedia! D frei Enzyklopedi, wo elle midmacha kennad.

Artikel fenda

Artikel no Kategorie:
Alle Kategorie • Brauchtum • Essa ond Trinka • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik• Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionale Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Schweiz
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Wisseschaft

Sonschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsonders guade Artikel • Läsige Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vo Artikel • Alemannischi Ortsnama • Alemannischi Diernama • Alemannischi Pflanzanama

D Alemannischa Wikipedia

D alemannischa Wikipedia isch a Enzyklopedi en de Dialäkt vom alemannischa Sprochraum, also von dr Deitscha Schweiz, vom Elsaß, vo Liechtaschtoi, vo Oberbade, vom Schwoabaland ond aus Vorarlberg und Westtirol.

D Enzyklopedi wächst durch d freiwillig Hilf von elle, wo ebbes en erm Dialäkt beitrage welled. Elle Eiträg kenned von elle Leid gschriiba ond gändret werre. Elle send härzlich eiglade mitzmache. Bringed Eier Wisse ei, ond hälfed so mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte ond z erhalte. D erschte Schritt send ganz oifach!

Wer mir vu dr Alemannischa Wikipedia sin un was mer welled, findsch in onserem Brofil.

D Inhalt vo dr Wikipedia derf frei kopiert ond verbroidet werra.

Bis heid sends bei dr alemannischa Wikipedia 23.202 Artikel.

Artikel vo dr Woch: Crans-Montana

Crans-Montana (französischi Ussprooch: [kʀɑ̃s mɔ̃tana]) isch e Munizipalgmeind (politeschi Gmeind) im Kanton Wallis, wo am 1. Jänner 2017 us de früenere Gmeinde Chermignon, Montana, Mollens und Randogne entstande isch. Die Dörfer mid zäme öppe 10'000 Iiwooner (oni Turischte und Zweitwonigspsitzer) ligge im Bezirk Siders und a dr Sprochgränze zwüschem Dütschwallis und em französischsprochige Underwallis. Me redt dört mehrheitlich s regionale Französisch vom Wallis, wäge de vilne Turischde aber au no anderi Sproche. D Ferieregion Crans Montana (oder neu au Crans Montana Aminona), wo nöd deckigsgliich mit de Gmeind Crans-Montana isch, könnt me i dr ganze Wält wäg em Sport im Summer und im Winter.

Mid de alte Gmeindpiet vo de vier ehemolige Gmeinde zämegno hed Crans-Montana e Flechi vo fasch 60 Kwadratkilometer. Das grosse Areal am Nordhang vom middlere Roonetal goot ganz über i der Süd-Nord-Richtig über drizää Kilometer vo unde bi de Räbbärge weschtlig vo Siders bis ufe zu de Schneebärge bim grosse Wildstrubelgletscher, wo uf französisch Glacier de la Plaine morte heisst. Dä Gletscher ghört aber fasch ganz zu dr Gmeind Lengg im Kanton Bärn, wie sech nach emene länge Rächtsstryt zwüsche de Kantön Wallis und Bärn i de 1990er Johre mid emene Bundesgrichtsentscheid ändgültig usegstellt het. (…dr ganz Artikel lesa)

Friäre Artikel vu dr Woch:

Hosch gwisst ...

Seeschlacht bi Mänidorf

... dass d Seeschlacht bi Mänidorf di letscht gross Schlacht im Alte Zürichrieg gsi isch?
... dass dr Heinz G. Huber zue dr Neue alemannische Dichtung am Hochrhein ghert, drotz ass er vu Owerkirch isch?
... dass d Schwôschterè uf èm Gurtwyler Schloss è Neugründung z Amerika blaant hän, wo sich abzeichnèt hèt, dass es Kloschter zuègmacht wörd?
... dass sich bei dr Bevelkerong e-ma Lauffeier romspricht, en dr «Waage» wär a polnischer Graf abgstiiga?
... dass Marietta Kobald Land und Lüüt van iräm Taal speziell am Häärz liggend?
... dass dr Tomasee no dr Konvänzioon vo dr Geograafe als di äigetlechi Kwelle vom Vorderrhy aagluegt wird?

Alemannischa Nochrichte:

17. Augschte 2017:
Sommerlesung: «Di schöni Fanny - Teil 7» von Pedro Lenz (SRF Schnabelweid)
16. Augschte 2017:
Das Wunder von Jaun (NZZ)
11. Augschte 2017:
Dialekt ist mehr als nur eine "Sproch" (Badische Zeitung)
10. Augschte 2017:
Sommerlesung: «Di schöni Fanny - Teil 6» von Pedro Lenz (SRF Schnabelweid)
Die St. Galler verwässern die Mundart (Appenzeller Zeitung)

Mea Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

23. Augschte

1388: In dr Schlacht bi Deffenge unterlige d Seldner vum Schwäbische Städtebund dr Druppe vum Grof Eberhard II. vu Wirtteberg un em Ruprecht vu dr Pfalz. D Niderlag laitet s Änd vu dr ryychsbolitische Bedytig vu Städtebind yy.
1535: Dr Johannes Calvin volländet di erscht Uusgab vu dr Institutio Christianae Religionis, sym bis 1559 als erwyterete theologische Hauptwärch.
1754: Dr franzesisch Chenig Ludwig XVI. chunnt uf d Wält.
1849: D Niderschlagig vu dr revolutionäre Republik Venedig dur eschtryychischi Druppe markiert dr Siig vu Eschtrych iber d Märzrevolution in syyne Vasallestaate.
1955: Dr Schwyzer Bundesrot Rudolf Minger (Bild) stirbt.
1990: D DDR-Volkschammere z Berlin (Oscht) bschließt mit 294 zue 62 Stimme (bi zwoo Enthaltige) dr Byydritt vu dr DDR zue dr Bundesrepublik Dytschland no Artikel 23 vum Grundgsetz zum 3. Oktober.