Wikipedia:Houptsyte

Elsassisch

Buschur un wìllkumma uf dr àlemànnischa Wikipedia! D frei Enzyklopedi, wo àlla känna mìtmàche.

Àrtikel fìnde

Àrtikel noh Kàtegorie:
Àlle Kàtegorie • Brüüchtum • Ernährung • Geogràfi • Gschicht • Gsellschàft • Kunscht • Literàtür • Müsik • Nàtur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verkehr • Wìrtschàft • Wìsseschàft

Themeportal: Regionàle Àrtikel Àlemànne Àlemànnisch Bade Bàde-Wirttebärg Basel Elsàss Schwiiz Schwoba
Geogràfi Gschìcht Gsellschàft Kunscht Lìteràtür Müsik Nàtür Politik Religion Sport Sproch Wìsseschàft

Sunschtigs: Àrtikelindex vu A bis Z • Bsunders güeta Àrtìkel • Lasige Àrtikel • Àrtìkel noh Dialekt • Audioufnàhme vu Àrtikel • Ufnàhme vu Dialektwerter • A Fàbel ìn verschìdne Dialekt ìwersetza • Àlemànnische Ortsnamme • Àlemànnische Diernamme • Àlemànnische Pflànzenamme

D Àlemànnischa Wikipedia

D àlemànnischa Wikipedia ìsch a Enzyklopedi ìn da Dialekta vum àlemànnischa Sprochrüüm, àlso vu dr ditscha Schwiz, vum Elsàss, vu Lìechtestei, vu Owerbàda, vum Schwowalànd un vu Vorarlberg.

D Enzyklopedi wàchst durch d frèiwìlliga Hìlf vu àlla, wo ebbis ìn ìhrem Dialekt wann bitràga. Àlla Itràga känna vu alla Bsuacher gschrìwa un gändert wara. Àlla sìn harzlig iglàda mìtz'màcha. Brìnga Èier Wìssa ii un halfa a so mìt, s Àlemànnischa z pflega, ufz'warta un z'erhàlta. D erschta Schrìtt sìn gànz eifàch!

Wer mìr vu dr Àlemànnischa Wikipedia sìn un wàs mìr wann, fìndsch ìn unserm Profil.

D Ìnhàlt vu dr Wikipedia därf frèi kopiart un verbreitet wara.

Bis jetz gìt's bi dr àlemànnischa Wikipedia 24.658 Àrtìkel.

Àrtìkel vu dr Wucha: Moritada ond Bänklsang

D Begriff Moritada ond Bänklsang (oder Bänklliad) bezeichnet Liadr, wo en greimde Strofa a handlongsreicha schaurig-scheena Gschicht vorzehlet ond vom 16. Johrhondert bis en de 30er Johr vom 20. Johrhondert vo-ra bestemmda Art vo Schausteller, genannt Moritada- oder Bänklsenger, uff effentliche Plätz vortraga worra send. Do drbei send dia Manna en dr Ofangszeit uff-em Boda ond en schbädre Zeida uff-ma kloina Bänkle gschdanda ond hend mit-ma langa Stock uf d Schaudafla zeigt, wo ihrn Gsang en naiv gmoolde, ibbich koloriirde Bilder – manchmol kunschtvoll ond noo wiidr kitschich – drasdisch illuschtriirt hend. Manchmol hot dr Vortragende au bloß gsonga ond des Zeiga uff d Bilder ema Familiamitgliid odr ema andra Ghilfa ibrlassa. Des, was dia Senger von sich gäa hend, hot mr entweder Moritat odr Bänklliad ghoißa, wobei dr Begriff Bänklliad wahrscheinlich erscht a bissle schbäder uffkomma ischt. Begleidet hend sich dia Senger meischdens mit-ra Drehorgl, seldener mit-ra Geig, ama Zupfinstrument oder ara Ziiharmonika. D Sproch ischt ganz schemadisch uffbaut gwäa ond dia wenige Melodiia, oft „entlehnt“ vo ma bekannda Volksliad odr ama Choral, hend sich vo Zeit zo Zeit wiiderholt. (…dr gànz Àrtìkel lasa)

Friahjera Àrtìkel vu dr Wucha:

Hàsch gwìsst ...

dr Adolphe Braun

... dàss d Foto vum Unternamma, wo dr Adolphe Braun z Durni grinda hàt, hìttzutàg a wartvoll Zignis vu da Làndschàfta ìm 19. Johrhundert sìn?
... dass bim Radio Rostfrei Friburg Seniore Radio mache?
... dass dr Gottlieb Jakob Kuhn vo 1804 bis 1810 dr Redakter vom Kaländer Hinkende Bot gsi isch wie scho sin Vatter im vordere Joorhundert?
... dass dè Wizämer Baanhof sit 1977 di südlich Endhalteschtell für d Museumszüüg uff dè Sauschwänzlebaan isch?
... dass d Wiltrud Pfunder allmee Dialäktgedicht gschriibe het, syt si anne 1986 as Faasnetsschryberi ufgheert het?
... dass d Lag vo de Walhalla in keinere Charte z finde isch?

Àlemànnischa Nochrìchte:

15. Juni 2018:
Das ist der Sommerhit 2018 aus der Schweiz– und wir übersetzen ihn für euch (fudder.de)
Jetzt bewerben: Wir suchen den Dialektkönig! (Augsburger Allgemeine)
14. Juni 2018:
«gredi üüfe» mit Hanspeter Müller-Drossaart (SRF Schnabelweid)
«Es isch e Useforderig!» – Dialekt soll gefördert werden (BZ Basel)
13. Juni 2018:
«Wir waren das Original»: Schöre Müller und seine Band setzten den Begriff «Bärner Rock» in die Welt (Aargauer Zeitung)
Fischkopp und Lumpeseggler: Warum wir Dialekte feiern sollten (Stern)

Meh Nochrìchte uf Dialäkt-Neuigkeite

18. Juni

1155: Dr Friedrich I. Barbarossa wird z Rom vum Papscht Hadrian IV. zum remisch-dytsche Chaiser gchrent.
1815: In dr Schlacht bi Waterloo wird dr Napoléon Bonaparte vu britische un preußische Druppe unter em Arthur W. Wellington un em Gebhard Leberecht von Blücher gschlaa.
1857: Dr Schwyzer Bundesrot Arthur Hoffmann chunnt uf d Wält.
1880: Dr Johann August Sutter (Bild), schwyzerisch-kalifornische Ländereiebsitzer un Grinder vu New-Helvetia, stirbt.