D Baasler Zumft zu Husgnosse

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
E. E. Zumft zu Husgnosse
Zwäck: Zumft
Vorsitz: Peter E. Burckhardt (Mäister)
Gründigsdatum: vor 1289
Mitgliiderzaal: ~200
Sitz: Baasel
Website: http://www.hausgenossen.ch/
Dialäkt: Baseldütsch
D Fassaade vo dr Bärezumft

D E. E. Zumft zu Husgnosse, au Bäärezumft noch em Naame vo iirem Zumfthuus, isch en öffentlig-rächtligi Korporazioon in dr Stadt Baasel und äini vo de vier Baasler Herezümft. Historisch isch si d Veräinigung vo de Wäggsler und Münzmäister gsi und het au Goldschmiid, Giesser, Gleerti wie dr Felix Platter und Künstler wie dr Urs Graf ufgnoo. Hüte isch si für alli Bruefsständ offe.

Iir Zumfthuus isch an dr Freie Strooss 34.

Gschicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Zumft isch zum erste Mol 1289 urkundlig erwäänt worde, wo dr Bischof Peter I. Reich vo Riichestäi d Statute vo dr Gsellschaft vo de «Husgnosse» bestäätigt het. Ursprünglig isch si d Zumft vo de Wäggsler gsi, wo under dr Ufsicht vom Münzmäister gstande si. Und wil dä «Huusgnoss vom Bischof» gsi isch, hai si ihrer Zumft dä Naame gee.

1377 het d Zumft s Huus „zum graue Bäär“ an dr Freije Strooss 34 kauft und vo dört isch dr Naame Bäärezumft choo. Wil d Zumft wenig Mitgliider gha het, het dr Root noch 1398 d Goldschmiid, wo no 1363 en äignigs Huus, s 'zum Riinach', uf em Petersbärg kauft häi, d Kannegiesser und d Hafegiesser dä Husgnosse zuedäilt, so dass si iiri Pflichte wie d Wach uf dr Stadtmuure und gwüssi Funkzioone vo dr Bolizei und dr Fürweer häi chönne erfülle. 1401 häi d Wäggsler iiri Wäggselbängg uf em Fischmäärt verkauft.[1]

Äini vo de Ufgoobe vo dr Zumft isch s gsi, z kontrolliere, ass d Gwicht, wo iiri Mitgliider brucht häi, gstimmt häi, ass dr Fiinghalt vom Silber richdig sig und käini Siigel und Schlüssel gmacht wurde zu betrüegerische Zwäck. Sit de 1520er Joor het dr Punzemäister as Verdräter vo dr Zumft d Arbäite vo de Baasler Goldschmiid und au fremdi Waare, wo in dr Stadt verkauft worde si, mit eme Baaselstaab abgstämplet. Im 16. Joorhundert si Reglemänt iigfüert worde, wo d Leer, d Gsellezit und wie mä Mäister wird, festgläit häi.[1]

In dr Helvetik häi d Zümft iiri politischi und wirtschaftligi Rolle verloore. Si häi Däil vo iire Funkzioone mit dr Mediazioon zrugg überchoo, bis si in dr zwäite Helfti vom 19. Joorhundert zu räine Veräin worde si.[1]

Wo die Freiji Strooss am Ändi vom 19. Joorhundert verbräiteret worde isch, het mä s alte Zumfthuus abgrisse. 1893/94 het dr Baasler Archidekt Lienert Friedrich für d Zumft e nöis Gsellschaftshuus baut. D Fassaade vom Zumfthuus mit em Gmäld vom Hans Sandreuter vo 1895 isch sit denn schon e baar Mol veränderet worde, zum letschte Mol im Joor 2006.

S Hinderhuus an dr Falknerstrooss 9 isch e Nöibau vo 1932/33 noch Blään vo dr Baasler Baugsellschaft.[2]

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Fuessnoote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. 1,0 1,1 1,2 Geschichte E. E. Zunft zu Hausgenossen
  2. Bordret bi dr Bürgergmäind Baasel. Archiviert vom Original am 19. Mai 2014; abgruefen am 1. März 2014.