Zumft zu Gärber

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
E. E. Zunft zu Gerbern
Zwäck: Zumft
Vorsitz: Christoph Streib (Mäister)
Gründigsdatum: vor 1291
Sitz: Baasel
Website: http://www.gerbernzunft.ch/
Dialäkt: Baseldütsch
S Huus zum Löiezorn am Gämsbärg, wo d Gärberzumft sit 1951 im erste Stogg iiri Zumftstuube het.

E. E. Zumft zu Gärber isch en öffentlig-rächtligi Korporazion in dr Stadt Baasel und äini vo de Handwärkerzümft. Historisch isch si d Veräinigung vo de Gärber gsi, hüte isch si aber für Baasler Bürger us alle Bruefsständ offe. E langi Zit isch si mit dr Zumft zu Schuemacher e sogenannti Dobbelzumft gsi. Sit 1951 isch d Zumftstuube im «Löiezorn».

Gschicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Gärber häi sich im Middelalter vor allem uf dr lingge Site vom Birsig niidergloo, wo si s Wasser von em für iiri Aarbet häi chönne nütze, und scho im Joor 1291 wird d Gerwerstraze erwäänt, 1294 e «Gärberlaube» am Gärberbärg bim Richtbrunne uf em Richtblatz und 1333 au e Huus «under den obern Gerwern».[1]

Im Joor 1575 häi d Gärber e Loostampfi und Lääderwalke am Rümelibach dusse vor em Stäinedoor kauft. 1664 het d Zumft e Gärbaastalt iigrichdet, wo jede Gärbermäister het chönne miete. D Zite für d Baasler Gärber si guet gsi. Iir Lääder isch beliebt gsi und vil exportiert worde. Denn isch aber die wirtschaftligi Katastroofe cho. Vo de 1680er Joor aa het Bärn d Baasler Lääderimport immer mee iigschränggt und au Frankriich und Vorderööstriich häi Brobleem gmacht und immer mee Gärbereie in dr Stadt häi zuedoo, bis im Joor 1800 nume no zwanzig übrig gsi si und Zumft nodinoo iiri Bsitz het müesse verchaufe: 1867 d Liigeschafte vor em Stäinedoor und 1874 s Zumfhuus an dr Gärbergass.[2]

In dr Middi vom 17. Joorhundert häi sich d Gärber au im Chläibaasel niidergloo, an dr Ochsegass, dr Utegasse und dr Rhiigass. D Hüt häi si im middlere Däil vom Riechedäich gwässeret und s dräggige Wasser häi si in Rhii lo fliesse. Die letschti Baasler Gärberei isch die Raillard'schi an dr Rhiigass gsi, wo im Joor 1910 zudoo het.[1]

S Zumfthuus[ändere | Quälltäxt bearbeite]

1358 häi d Gärber eso vil Schulde gha, ass si iir Zumfthuus für 110 Pfund Stäbler an dr Wäggsler Heinrich Sevogel häi müesse verchaufe, wo s denn dr Zumft für 4 Pfund gwöönligi Basler Pfennig und 5 Schilling zu Eerschatz wider vermietet het.[1]

Won 1874 e Korrekzioon vo dr änge Gärbergass blaant gsi isch, het dr Staat de Gärber iir Zumfthuus abkauft und zämme mit de Zumfthüüser vo de Gartner und vo de Schniider lo abrisse. Bis 1951 het d Zumft denn kä Häimet me ghaa, sidder het si e Zumftstuube im erste Stogg vom Restorant «Löiezorn» am Gämsbärg 2 nid wit vo dr Gärbergass.[1]

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Fuessnoote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Zunft zu Gerbern (Memento vom 25. Jänner 2015 im Internet Archive) uf zuenfte-basel.ch, abgrüeft am 8. Novämber 2014
  2. Zunft zu Gerbern uf altbasel.ch, abgrüeft am 8. Novämber 2014


Koordinate: 47° 33′ 24,3″ N, 7° 35′ 10,3″ O; CH1903: 611107 / 267348