Wikipedia:Houptsyte

Badisch

Guete Dag un willkumme uf dr alemannische Wikipedia! Di frej Enzyklopedi, wu alli kenne mitschaffe.

Artikel finde

Artikel nooch Kategorie:
Alli Kategorie • Bruuchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verchehr • Wirtschaft • Wüsseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Friburg Liechtestei Schwiiz Schwoba Vorarlberg
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Tächnik Wisseschaft

Sunschtigs: Artikelindex vu A bis Z • Bsundersch glungeni Artikel • Läsigi Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vu Artikel • Ufnahme vu Dialäktwerter • E Fabel in verschideni Dialäkt ibersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Diernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannisch Wikipedia

Di alemannisch Wikipedia isch e Enzyklopedi in dr Dialäkt vum alemannische Sprochrüüm, also vu dr Ditschschwiz, vum Elsiss, vu Liechtestei, vu Oberbade, vum Schwobeland un vu Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dur di frejwillig Hilf vu allne, wu eppis in ihrem Dialäkt wän bitrage. Alli Iiträg kenne vu allne Bsuecher gschribe un gänderet wäre. Alli sin härzlig iiglade mitzmache. Bringe Ejer Wisse ii un hälfe eso mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte un z erhalte. Di erschte Schritt sin ganz eifach!

Wär mir vu dr Alemannische Wikipedia sin un was mer wänn, findsch in unserem Brofil.

D Inhalt vu dr Wikipedia derfe frej kopiert un verbreitet wäre.

Bis jetz het s bi dr alemannische Wikipedia 29.138 Artikel.

Artikel vu dr Wuche: Le Landeron

Le Landeron (bis 1966 Landeron-Combes, frankoprovenzalisch [y lɛ̃ˈdrɔ̃], schwiizerdüütsch: Landere) isch es historischs Stedtli im Kanton Nöieburg.

Die oberi Helfti vom Wappe vo Landere isch drüteilt i Gold und i de Mitti drü silbrigi Sparre uf rotem Grund; das sind d Farbe us em vorrepublikanische Staatswappe vo Nöieburg; i der undere Helfti sind zwe silbrigi Fisch uf blauem Grund; das dütet de Bezug zu de Wirtschaft a.

Le Landeron (uf tüütsch au Landere) isch am Jurasüdfuess, am Zylkanal und am weschtlechen Ufer vom Bielersee. D Altstadt isch im früener sumpfige Seeland zwüsched d Ärm vo de Zyl, wo grossi Böge durs Land gmacht het, uf ere sandige Insle pout worde (einem rundem sandächten Boden [sur des Landes rondes] heisst s im Schweitzerischen Lexicon vom Hans Jakob Leu). Vilicht chunt de Name vom Stedtli vo deet.

D Gmeindflechi het 1031 Hektare. Do dervo sind 44 Prozänt Waldland, 42 Prozänt Puureland, 14 Prozänt sind überbout.

Landere isch e traditionsrichi Wiigmeind. D Räbbärge sind a de Häng gäge de Bielersee und gäge s Dörfli Combes. Die bekantischte Räbgüeter wärded sit Jaarhunderte vo de Familie Frochaux, Ruedin und vom Bürgerspital Solothurn (vigne de l'Hôpital de Soleure) betribe. Ursprünglich händs au mit Fische ihres Gäld verdienet, hüt meh als Gmüespuure. (…dr ganz Artikel läse)

Friäjeri Artikel vu dr Wuche:

Hesch gwisst ...

Verwaltigsgliderig vu dr Ukraine

... dass d Ukraine in 24 Oblast (ukrain. область), ai Autonomi Republik (ukrain. Автономна Республіка) un zwoo Stedt (ukrain. місто) mit Sonderstatus glideret isch?
dass im Dal Babyn Jar (ukrain. Бабин Яр) bi Kiew d Yysatzgruppe vum SD am 29. un 30. Septämber 1941 innerhalb vu 48 Stund iber 33.000 jidische Manne, Fraue un Chinder ermordet hän?
... dass de Name Krim vom tatarisch-mongolische Wort qyrym »Festig« chunnt?
... dass d Koloniste, wo Zürichtal gründet hend, e Mischtielekt us Schwyzertütsch und Schwööbisch gredt hend?
... dass si no dr ukrainische Bresidäntschaftswahle 2004 in dr sognännte „Oraschene Revolution“ dr weschtli orientiert Bresidäntschaftskandidat Wiktor Juschtschenko gege dr vu Russland unterstitzt Wiktor Janukowytsch duregsetzet het?

Alemannischi Nochrichte:

24. Septämber 2022:
Mundartaktivistin Heidi Zöllner: „Von Herzen kommt es nur im Alemannischen“ (Badische Zeitung)
Das ganz besondere Wäärerdütsch (Badische Zeitung)
22. Septämber 2022:
Hemingway am Zürichsee (SRF)
21. Septämber 2022:
Mundart-Liedermacher Buki: Nachbarn müssen mein Buch ja nicht lesen (Badische Zeitung)
Ausstellung über Mundart: Luckeleskäs mit Übersetzung (Schwäbisches Tagblatt)
16. Septämber 2022:
«Tschau» heisst 'Sklave' (SRF)

Meh Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

28. Septämber

1197: Noch em Dod vum Heinrich VI. ibernimmt d Chaiseri Konstanze d Regäntschaft fir ihre zwaijehrige Suhn Friedrich. Di staufisch Bartei wehlt derno dr Philipp vu Schwabe, di welfisch Syte dr Otto IV. vu Braunschweig zum Chenig.
1811: Dr badisch Revolutionär Friedrich Hecker (Bild) chunnt uf d Wält.
1870: Im Dytsch-Franzesische Chrieg kapituliert d Stadt Stroßburi noch eme mehwichige heftige Bschuss dur dytschi Druppe.
1921: Dr Schwyzer Bolitiker un Bundesrot Ludwig Forrer stirbt.