Hoochschuel fir Musik un Daarstellendi Chunscht Stuegert

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy


Hochschule für Musik und Darstellende Kunst Stuttgart
Logo
Gründig 1857
Drägerschaft staatli
Ort Stuegert
Bundesland Baade-Wiirtebäärg
Land Dytschland
Räkter vakant
Studänt*ene 792 WiSe 2020/21
Mitarbeiter*ne ca. 350, doodervu ca. 315 Lehrchreft
Website www.hmdk-stuttgart.de
Dialäkt: Undermarkgreflerisch

Di Staatli Hoochschuel fir Musik un Daarstellendi Chunscht Stuegert (dt. Staatliche Hochschule für Musik und Darstellende Kunst Stuttgart, churz HMDK) isch e staatligi Musikhoochschuel un Schauspiilschuel mit Sitz z Stuegert. Si zellt mit dr Grindig 1857 zue dr eltschte Musikhoochschuele z Dytschland.

Gschiicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Hauptgebei noch em Entwurf vum James Stirling
Wilhelma-Theater

D Inschtituzioon isch 1857 as „Stuegerter Musikschuel“ (dt. „Stuttgarter Musikschule“) vum Sigmund Lebert, em Immanuel Faißt, em Wilhelm Speidel un em Ludwig Stark grindet, aber scho 1865 in „Konservatorium für Musik“ umgnännt woorre.[1] Ab 1869 het si „Königliches Konservatorium für Musik“ un ab 1921 – no dr Yyfierig vu dr Republik – „Württembergische Hochschule für Musik“ ghaiße.

Im 19. Jorhundert het si z Stuegert e aigeni Pianischteschuel bildet uf dr Grundlaag vun eme sällemool vyyl bruuchte Lehrbuech vu Stuegerter Konservatooriumslehrer (Lebert/Stark: Große praktisch-theoretische Klavierschule). In dr erschte Jorzeht vum 20. Jorhundert simn zwee naamhafti Pianischte Diräkter vu däre Inschtituzioom gsii, nämli dr Max Pauer (1907–1924) un dr Wilhelm Kempff (1924–1929). 1938, unter em Diräkteraat vum Gyyger Carl Wendling (1929–1940) isch d Hoochschuel verstaatligt un doodwerit au finanziäll uf e duurhaft sicheri Basis gstellt woore.

In dr Zyt vum Zweete Wältchrieg isch s Gebei vu dr „Staatlige Hoochschuel fir Musik“ schwäär gschlisse woore un dr Schuelbdriib isch ai Johr lang uf Drossenga uusglaageret woore, wu d Schuel mit dr Unterstitzig vu dr Fiirma Hohner bis 1946 unterchuu ich. No Johr vu dr provisoorische Unterbringig het mer anne 1955 ändli in e aagmässene Neiböu am Urbanplatz 2 chenne zie. Im Rame vum Böu vu dr sognännte „Kulturmyyle“ isch in dr 1980er Johr im Zämehang mit em Erwyterigsbäu vu dr Staatsgalery en andere Neiböu fir d Musikhoochschuel blaant woore. No dr Entwiirf vu dr britische Architäkt James Stirling un Michael Wilford isch eso ne boschtmodäärn Böuensemble vu internazionaalem Rang entstande, wu anne 2002 mit em zweete Böuabschnitt vu dr Musikhoochschuel, wu verschiideni Architäktuurbryys iiberchuu het, sy Abschluss un syyni architäktoonisch Abrundig gfunde het.

Anne 1942 isch e aigeni Schauspiilschuel grindet woore. Wäge het d Hoochschuel ab 1963 dr hitig Name „Staatliche Hochschule für Musik und Darstellende Kunst“ iiberchuu. Zum Beraich vu dr daarstellende Chinscht gheere näb dr Schauspiilschuel au ne draditzioonsryychi Oopereschuel, e Sprächchunscht, wu wyt iber d Gränze vum Land anerkänt isch un s 1983 grindet un in dr alte Bundesländer aimoolig Figuuretheater. Wel dr Hoochschuel s ufwändig reschtauriert Wilhelma Theater (böue 1837–1840) iberloo wooren isch, het si derzue syt 1987 e aige Lehrtheater.

Dr dradizionäll seli staark Beraich vu dr Chilchemusik isch unter em Diräkter Hermann Keller (1946–1952) wyter uusböue woore; mit insgsamt elf Oorgele zellt d Hoochschuel hite zue dr Musikhoochschuele z Dytschland, wu fir d Chilchemusik un s kunzertant Oorgelespiiel am beschten uusgstattet isch. D Hoochschuel, wu eender an dr klassische Musik orientiert isch, isch in dr 1960er un 1970er Johr au fir d Jazz ufgmacht woore. Dr Erwin Lehn, dr langjeerig Laiter vu dr SDR-Big Band, het au an dr Stuegerter Hoochschuel e aigeni Big Band grindet, wu aafangs nume us Studänte*ne vu dr klassische Fächer zämegsetzt gsii isch. Zeerscht 1986 isch mit em Bernd Konrad e Stuudiegang Jazz un Populaarmusik grindet woore.

Struktuur un Uusstattig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Anne 2003 het d Hoochschuel s Promozioons- un s Habilitazioonsräächt in dr Fächer Musikwisseschaft un Musikpedagoogik kriegt. Syter 2005 isch si in vier Fakulteete un elf Inschtitut gliideret. Umgstellt uf d Bachelor-Master-Struktuur het mer anne 2008.

Fir kummerziälli Ufgaabe wie s Vermittle vu Chinschtler*ne, s Abwickle vu dr Wyterbildigsaagebot un dr Ticketsverchauf het s syt 2006 e aigen GmbH as Doochterunternäme. E 2010 grindete Career Service duet d Studänte*ne un d Absolwänte*ne unterstitze bim Iibergang vum Studium in Beruef.

Syt 1989 het s au ne Elektroonisch Stuudio, wu mer experimentälli Musik usserhalb vu d dradizionälle Musikinschtrumänt cha dermit uusschaffe un pedagoogisch-didaktisch vermittle. Fir hoochschuelaigeni Produkzioone un au fir Studänte*ne git s e Toonstuudio.

In dr Bibliotheek het s fascht 130.000 Meedie (Biecher, Note un Toondreeger), si deerf au bruucht wääre vu extäärne Nutzer*ne. Uusleene deeref au nume Hoochschuelaagheerigi.

D Musikhoochschuel het drei Kunzärtseel: dr Kunzertsaal im Duurm (500 Blätz), dr Chammermusiksaal (180 Blätz) un dr Orcheschterbrooberuum (99 Blätz). Mit rund 450 Veraastaltige im Johr un rund 85.000 Bsuecher*ne isch si ne wiichtige Kultuuraabieter in dr Regioon. Nomool rund 100 Kunzäärt- un Theaterveraastaltige wääre im Wilhelma Theater zaigt.

All Johr dien si rund 2.800 Inträssierti um di rund 100 freie Stuudieblätz bewäärbe.

Fakulteete un Inschtitut[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Hoochschuel isch in vier Fakulteete mit je zwai oder drei Inschtitut gliideret.

  • Fakulteet I mit em Inschtitut fir Kumposizioon, Musiktheory un Heererzieig un em Inschtitut fir Musikwisseschaft, Musikpedagoogik un Eschteetik
  • Fakulteet II mit em Inschtitut fir Bloosinschtrumänt un Schlaagzyyg, em Inschtitut fir Stryych- un Zupfinschtrumänt un em Inschtitut fir Jazz & Pop
  • Fakulteet III mit em Inschtitut fir Klavier, em Inschtitut fir Oorgele un histoorischi Taschteinschtrumänt un em Inschtitut fir Dirigiere, Choor un Orcheschter
  • Fakulteet IV mit em Inschtitut fir Gsang, em Inschtitut fir Sprächchunscht un Kummunikazioonspedagoogik un em Inschtitut fir Darstellendi Chunscht (Schauspiilschuel, Oopereschuel, Figuuretheater, Performance)

Stuudium[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Grundständigi Stuudiegäng (1. Zyklus)[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Schuelmusik (Lehramt an Gimnaasie)

Bachelorstuudiegäng

Dr Stuudiegang Bachelor isch e grundstäbndig Stuudium, wu 8 Semeschter umfasse duet, si isch unterdailt in Grundstuudium (Semeschter 1–4) un Hauptstuudium (Semeschter 5–8). Im Beraich Musik cha mer alli Inschtrumäntaalfächer (usser Akkordeon), Gsang, Orcheschterdirigiere, Choordirigiere, Kumpesizioon, Musiktheory, Elemäntaari Musikpedagoogik, Jazz un Pop studiere. D Hoochschuel isch bundeswyt di ainzig, wu s Fach Figuuretheater aabiete duet (nume as Bachelor). S Stuudienaagebot umfasst insgsamt 17 Stuudiefächer (mit Chilchemusik B) im Beraich Musik un drei Stuudiefächer im Beraich vu dr Daarstellende Chinscht.

  • Musik
  • Sprächerzieig un Sprächchunscht
  • Figuuretheater
  • Schauspiil
  • Kirchenmusik B

Boschtgraduälli Stuudiegäng (2. Zyklus)[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Masterstuudiegäng

Dr Masterstuudiegang umfasst vier Semeschter. Im Beraich Musik wääre 25 Stuudiefächer aabote. Zue dr bsundere Stuudienaagebot in dämeBraich zelle Jazz, Oopere (Ooperschuel), Kumpesizioon fir Computermusik un Oorgeleimprovisazioon.

  • Musik
  • Meediespräche
  • Sprächchunscht
  • Retoorik
  • Chilchemusik A (Master)
  • Theory un Praxis vu dr experimäntälle Performance

Boschtgraduälli Stuudiegäng (3. Zyklus)[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Kunzäärt-/Bihnenexaame
  • Bromozioon Dr. phil. in dr Fächer Musikwisseschaft, Musikpedagoogik un Filosofy

Kooperazioone[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Iiber d Kooperazioonsbrogramm vu dr Musikhoochschuel cha mer s Stuudium wyter fasse. Dooderzue zelle vor allem d RSO Orcheschterakademy (e Kooperazioon mit em Raadiosinfonyorcheschter Stuegert vum SWR), s Ooperestuudio (e Kooperazioon mit dr Staatsoopeer Stuegert) un s Schauspiilstuudio (e Kooperazioon mit em Schauspiil vu vier Staats- un Landestheater vu Baade-Wiirtebäärg). Die Kooperazioone diene vor allem derzue, dr Studänte*ne d Braxis nooch z bringe un si uf Bewäärbige um dr chimftig Aerbetsblatz vorzberaite.

Lyt[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Diräkter*ne/Räkter*ne[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • 1857–1859: Sigmund Lebert un Immanuel Faißt
  • 1859–1894 Immanuel Faißt
  • 1900–1907: Samuel de Lange
  • 1907–1924: Max von Pauer
  • 1924–1929: Wilhelm Kempff
  • 1929–1940: Carl Wendling
  • 1940–1942 Hugo Holle
  • 1942–1945: Hermann Erpf
  • 1945–1952: Hermann Keller
  • 1952–1956 Hermann Erpf
  • 1956–1966: Hermann Reutter
  • 1966–1973 Arno Erfurth
  • 1973–1982: Wolfgang Gönnenwein
  • 1982–1986: Martin Gümbel
  • 1987–1990 Konrad Richter
  • 1990–1997: Rolf Hempel
  • 1997–2002 Rainer Wehinger
  • 2002–2012: Werner Heinrichs
  • 2012–2022: Regula Rapp

Hoochschuellehrer*ne[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Hermann Achenbach, Choorlaiter
  • Karl Adler, Kammersänger, Musikwisseschaftler un Leiter 1921–1933
  • Georg von Albrecht, Kumpenischt, stellverdrättende Diräkter vu dr Hoochschuel
  • Karl Armbrust, Organischt z Hamburg
  • Sergio Azzolini, Fagottischt
  • Wolfgang Bauer, Drumpeter
  • Margarethe Bence, Oopere- un Kunzäärtsängeri
  • Christoph Bossert, Organischt, Chilchemuusiker
  • Paul Buck, Pianischt
  • Peter Buck, Tschellischt
  • Heinz Burum, Drumpeter
  • Hans Martin Corrinth, Organischt (Oorgelimprovisazioon)
  • Johann Nepomuk David, Kumpenischt
  • Jörg Demus, Pianischt, Kumpenischt
  • Helmut Deutsch, Organischt
  • Hugo Distler, Chilchemuusiker, Kumpenischt
  • Hermann Erpf, Toonsatzlehrer
  • Immanuel Faißt, Pianischt
  • Karl Farrent, Drumpeter
  • Wolfgang Gaag, Hornischt
  • Karl Ludwig Gerok, Organischt
  • Sylvia Geszty, Sängeri
  • Kenneth Gilbert, Cembalischt
  • Percy Goetschius, Kumpesizioonslehrer
  • Peter Mario Grau, Schauspiildozänt
  • Hans Grischkat, Choorlaiter
  • Martin Gümbel, Musiktheoreetiker, Räkter
  • Natalja Gutman, Tschellischti
  • Bernhard Haas, Organischt
  • Joseph Haas, Kumpesizioonslehrer
  • Jörg Halubek, Organischt, Tschembalischt, Dirigänt
  • Julia Hamari, Sängeri
  • Grace Hoffman, Sängeri
  • Ludwig Hoelscher, Tschellischt
  • Hugo Holle, Musikgschiicht, Kumpesizioon
  • Wladimir Horbowski, Pianischt
  • Werner Jacob, Organischt
  • Tilman Jäger, Jazzklavier
  • Antonio Janigro, Tschellischt
  • Andrzej Jasiński, Pianischt
  • Joachim Kaiser, Musikgschiicht
  • Erhard Karkoschka, Neii Musik, Kumpesizioon
  • Milko Kelemen, Kumpenischt
  • Hermann Keller, Musikwisseschaftler
  • Richard Rudolf Klein, Toonsatz
  • Karl Michael Komma, Musikwisseschaftler, Musikgschiichtler, Kumpenischt
  • Bernd Konrad, Jazzmusiker, Klarinettischt, Kumpenischt un Big-Band-Laiter vu dr Hoochschuel
  • Dieter Kurz, Choorlaiter
  • Helmut Lachenmann, Kumpenischt
  • Christian Lampert, Hornischt
  • Heinrich Lang, Organischt
  • Jon Laukvik, Organischt
  • Hannes Läubin, Drumpeter
  • Sigmund Lebert, Pianischt
  • Erwin Lehn, Jazzlehrer un Big-Band-Laiter vu dr Hoochschuel
  • Günter Lenz, Jazzmusiker, Kontrabassischt
  • Carl Leonhardt, Musikwisseschaftler, Universiteetsmusikdiräkter
  • Herbert Liedecke, Chilchemuusiker
  • Ludger Lohmann, Organischt
  • Volker Lutz, Organischt
  • Oleg Maisenberg, Pianischt
  • André Marchand, Pianischt
  • Karl Marx, Kumopesizioon
  • Johannes Mayr, Organischt
  • Wilhelm Melcher, Violinischt
  • Johannes Monno, Gitarre
  • Anton Nowakowski, Organischt
  • Patrick O’Byrne, Pianischt un Prooräkter
  • Ricardo Odnoposoff, Violinischt
  • Hermann Reutter, Kumpenischt
  • Andreas Rieke, Musiker, Produzänt, Bandmitgliid vu dr Fantastische Vier
  • Johannes Ritzkowsky, Hornischt
  • Armin Rosin, Posaune
  • Thomas Pfeiffer, Sänger (Bariton)
  • Enrique Santiago, Viola
  • Wolfgang Schmid, Ehrebrofässer, Bassischt, Kumpenischt
  • Willy Schnell, Oboe
  • Franz Josef Schütky, Sänger (Bassbariton)
  • Mini Schulz, Kontrabass
  • Paul Schwarz, Jazzpianischt
  • Wolfgang Seifen, Organischt
  • Ernst Hermann Seyffardt, Kumpenischt 1897–1929
  • Mario Sicca, Gitarrischt
  • Ulrike Sonntag, Sopranischti
  • Hans-Peter Stenzl vum Klavierduo Stenzl
  • Thomas Stabenow, Kontrabassischt, Jazzmusiker, Kumpenischt
  • Ewald Sträßer, Kumpenischt
  • Marco Stroppa, Kumpenischt
  • Hildegund Treiber, Organischti, Tschembalischti
  • Ingolf Turban, Violinischt
  • Jürgen Uhde, Pianischt un Musikwisseschaftler
  • Thomas Ungar, Dirigänt
  • Radovan Vlatković, Hornischt
  • Hermann Voss, Bratschischt
  • Sylvia Wanke, Dozänti fir Figuuretheater
  • Herrad Wehrung, Sängeri (Sopran)
  • Gerd Witte, Kumpenischt, Dozänt fir Oorgele un Chilchemuusiker
  • Fritz Windgassen, Sänger (Tenor)
  • Richard Zettler, Posaunischt un Harmonylehrer

Absolwänte*ne[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Jo Ambros, Gitarrischt
  • Iveta Apkalna, Konzertorganischtin
  • Jürgen Banholzer, Countertenor un Organischt
  • Wolfgang Maria Bauer, Schauspiiler
  • Patrick Bebelaar, Jazzpianischt, Hochschuellehrer
  • Hubert Beck, Chilchemusiker, Organischt
  • Stephan Beck, Organischt
  • Tobias Becker, Jazzmusiker
  • Frieder Berlin, Jazzmusiker, Musikredakteur
  • Frieder Bernius, Choorlaiter un Dirigänt, Musikwisseschaftler
  • Hans Georg Bertram, Kumpenischt
  • Robert-Alexander Bohnke, Pianischt
  • Helmut Bornefeld, Kumpenischt, Chilchemusiker
  • Christoph Bossert, Organischt, Chilchemusiker
  • Paul Buck, Pianischt
  • Ursula Buschhorn, Schauspiileri
  • Ursula Cantieni, Schauspiileri
  • Melanie Diener, Sängeri
  • Meta Diestel, Chammersängeri
  • Ludwig Doerr, Organischt un Hochschuellehrer
  • Florian Dohrmann, Jazzmusiker, Kontrabassischt, Kumpenischt
  • Folkert Dücker, Schauspiiler
  • Gerhard Eckle, Pianischt
  • Konrad Elser, Pianischt un Hochschuellehrer
  • Martin Maria Eschenbach, Schauspiiler
  • Daniel Friedl, Schauspiiler
  • Jörg Faerber, Dirigänt un Kapällmaischter
  • Friedrich Fröschle, Chilchemusiker, Organischt
  • Holger Gehring, Organischt
  • Jürgen Grözinger, Perkussionischt
  • Uli Gutscher, Posaunischt
  • Werner Haas, Pianischt
  • Walter Hagen-Groll, Choorlaiter
  • Thomas Haller, Chilchemusiker, Organischt
  • Jörg Hartmann, Schauspiiler
  • Oliver Hasenzahl, Fagottischt
  • Cornelius Hauptmann, Ooperesänger, Bass
  • Swan Hennessy, Kumpenischt
  • Regine Hermann, Sängeri
  • Horst Karl Hessel, Kumpenischt
  • Susanne Hirzel, Tschellischti un Lehrbuechautoori
  • Karoline Höfler, Kontrabassischti un Bandleaderi
  • Michael Höltzel, Hornischt
  • Veit Hübner, Kontrabassischt
  • Tilman Jäger, Jazzpianischt, Hochschuellehrer
  • Michael Jelden, Violinischt
  • Maryja Kalesnikawa, Fletischti, Musikpedagoogi, Burgerräächtleri, bolitischi Gfangeni
  • Siegfried Kallenberg, Kumpenischt
  • Attila Kalman, Chilchemusikdiräkter, Dirigänt
  • Hans Joachim Kauffmann, Dirigänt, Kumpenischt, Hochschuellehrer
  • Axel Kühn, Jazzbassischt
  • Alexander Kuhn, Saxophonischt
  • Samuel Kummer, Organischt
  • Hanns-Friedrich Kunz, Choorlaiter un Chilchemusikdiräkter
  • Dieter Kurz, Choorlaiter
  • Rainer Kussmaul, Violinischt, Hochschuellehrer
  • Yana Robin La Baume, Schauspiileri
  • Helmut Lachenmann, Kumpenischt
  • Wolfgang Lackerschmid, Jazzmusiker, Vibrafonischt
  • Theophil Laitenberger, Kumpenischt un Chilchemusiker
  • Cornelia Lanz, Sängeri
  • Alexandra Lehmler, Saxophonischti
  • Andreas Lichtenberger, Schauspiiler un Musicaldaarsteller
  • Edward Lowinsky, Musikwisseschaftler
  • Volker Lutz, Choorlaiter, Organischt, Chilchemusiker
  • Matthias Manasi, Dirigänt
  • Andreas Martin, Lutenischt
  • Hermine May, Mezzosopran
  • Antonio Meneses, Tschellischt
  • Nadja Michael, Sängeri
  • Karl Münchinger, Dirigänt
  • Ann-Katrin Naidu, Sängeri
  • Ulrich Noethen, Schauspiiler
  • Georg Oberauer, Chilchemusiker
  • Timothy Peach, Schauspiiler
  • Marlis Petersen, Sängeri
  • Thomas Pfeiffer, Bariton, Brofässer fir Gsang
  • Michael Quast, Schauspiiler, Kabarettischt un Reschiseer
  • Siegbert Rampe, Tschembalischt, Musikwisseschaftler un Ensemblelaiter
  • Benjamin Reding, Reschiseer, Autoor un Filmproduzänt
  • Joerg Reiter, Pianischt, Hochschuellehrer
  • Helmuth Rilling, Dirigent, Bachinterpreet, Chilchemusiker
  • Paul Ernst Ruppel, Chilchemusiker un Kumpenischt
  • Anneke Kim Sarnau, Schauspiileri
  • Wolfgang Schäfer, Choorlaiter, Hochschuellehrer un Musikkabarettischt
  • Berthold Schick, Posaunischt
  • Michael Schlierf, Pianischt im Jazz- un Popberaich
  • Stefanie Schmid, Schauspiileri
  • Harald Schmidt, Schauspiiler
  • Gerhard Schnitter, Choorlaiter, Kumpenischt
  • Rupert Seidl, Schauspiiler, Intendant
  • Mitsuko Shirai, Sopranischti
  • Anke Sieloff, Sängeri
  • Martin Sörös, Jazzmusiker
  • Giovanni Sollima, Tschellischt
  • Sara Sommerfeldt, Schauspiileri
  • Mathias Spahlinger, Kumpenischt
  • Hubertus von Stackelberg, Drumpeter un Hochschuellehrer
  • Veronika Stoertzenbach, Dirigänti un Hochschuellehreri
  • Claus Stötter, Drumpeter un Jazzmusiker
  • Martin Strohhäcker, Organischt un Hochschuellehrer
  • Mike Svoboda, Posaunischt, Hochschuellehrer
  • Jasmin Tabatabai, Schauspiileri
  • Christoph Theinert, Tschellischt
  • Hildegund Treiber, Organischti
  • Olivia Trummer, Jazzmusikeri
  • Ulrich Tukur, Schauspiiler
  • Tarmo Vaask, Dirigänt
  • Dieter Weber, Pianischt
  • Wolfgang Windgassen, Tenor
  • Judy Winter, Schauspiileri
  • Gerhard Wilhelm, Dirigänt, Choorlaiter
  • Dominik Wörner, Bassbariton
  • Jens Wollenschläger, Organischt un Hochschuellehrer
  • Markus von Lingen, Schauspiiler
  • Tom Witkowski, Schauspiiler, Reschiseer, Dozänt

Literatur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Nicole Bickhoff (Bearb.): Im Takt der Zeit – 150 Jahre Musikhochschule Stuttgart: Katalog zur Ausstellung des Landesarchivs Baden-Württemberg, Hauptstaatsarchiv Stuttgart in Kooperation mit der Staatlichen Hochschule für Musik und Darstellende Kunst Stuttgart. Landesarchiv Baden-Württemberg, Stuttgart 2007, ISBN 978-3-00-021320-5.

Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Fueßnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Vgl. Eberhard Stiefel: Stuttgart. In: Friedrich Blume (Hrsg.): MGG. Band 12. Bärenreiter Verlag, 1955, Sp. 1650–1661. un Eberhard Stiefel: Lebert, Sigmund. In: Friedrich Blume (Hrsg.): MGG. Band 8. Bärenreiter Verlag, 1955, Sp. 410–411.

Koordinate: 48° 46′ 43″ N, 9° 11′ 9″ O

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Hochschule_für_Musik_und_Darstellende_Kunst_Stuttgart“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.