Wikipedia:Houptsyte/11

Grüezi, grüessech und willkomme uf der alemannische Wikipedia!
Di frei Enzyklopedi, wo alli chöi mitschaffe.

Artikel finde

Artikel nooch Kategorie:
Alli Kategorie • Bruuchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verchehr • Wirtschaft • Wüsseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Württebärg Basel Elsass Friburg Liechtestei Schwabe Schwiiz Vorarlberg
Chunscht Geografi Gschicht Gsellschaft Literatur Musik Natur Politik Religion Sport Sproch Tächnik Wüsseschaft

Suschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsunders glungne Artikle • Läsige Artikle • Artikel nooch Dialäkt • Audiouffnahme vo Artikel • Ufname vu Dialäktwörter • E Fabel in verschidni Dialäkt übersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Tiernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannischi Wikipedia

Di alemannischi Wikipedia isch en Enzyklopedi i de Dialekt vom alemannische Sprachruum, also vo der Dütschschwyz, vom Elsass, vo Liechtestei, vo Oberbade, vom Schwabeland und vo Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dür di freiwilligi Hilf vo allne, wo öppis in irer Mundard wöi bytrage. Yträg chöi vo allne Bsuecher gschribe und gänderet wärde. Alli si härzlich yglade mitzmache. Bringet eues Wüsse y und hälfet eso mit, ds Alemannische z pflege, ufzwerte und z erhalte. Di erschte Schritt si ganz eifach!

Wer mir vo der Alemanische Wikipedia si und was mir wei, findsch i üsem Profil.

D Inhält vor Wikipedia dörfe frei kopiert und verbreitet wärde.

Bis jetz häts bi der alemannische Wikipedia 31.073 Artikle.

Artikel vor Wuche: Albrecht III. vo Öschtriich

Albrecht III. (* 1349/1350 ds Wien; † 29. August 1395 uf em Schloss Laxenburg, Nideröstriich), gnennt Albrecht mit em Zopf, Graf vo Habsburg (Albrecht VII.), isch Herzog vo Östriich (1365–95) gsi. Sis Sinnbild isch en Globus mit em Wahlspruch "Ni adspicit non adspicitur" gsi.

Dr Albrecht III. isch am 9. September 1349 oder 1350 uf d Welt cho, as Sohn vom Herzog Albrecht II. und dem sinere Gmahlin Johanna vo Pfirt, Tochter vom Graf Ulrich III. Die Ehe isch 15 Jahre chinderlos blibe, aber schliesslich häi si doch vier Söhn und zwei Töchtere becho.

Dr Albrecht II. het scho 1355 e habsburgischi Huusordnig erlo, noch dere d Söhn gmeinsam und gliichberechtigt d Regierigsgschäft hend füere müese. Wo er am 20. Juli 1358 gstorbe isch, het dr Ältischt, dr Rudolf IV., allei d Regierig übernoh, wil die drüü jüngere Söhn minderjöörig gsi si. 1364 het er sich entschlosse, di Rudolfinischi Huusordnig z erlo, wonach di habsburgische Länder gmeinsame Bsitz vo allne Brüeder gsi sind. Es Dokument, wo d Underschrifte vo allne drü Brüdere zeigt (dr zweitältischti, dr Friedrich III., isch scho 1362 gstorbe), isch dr berühemti Gründigsbrief vo dr Wiener Universität 1365. (…der ganz Artikel lese)

Früeneri Artikle vor Wuche:

Hesch gwüsst ...

... dàss s Elsàss, àls Nochber, a Üsstellung-Pavillon uf dr Landesgartenschau Nèiburg àm Rhii 2022 ghàà hàt?
... dass der Buure-Tabak syt em Drissgjährige Chrieg z Euroba about wird?
... ass d Irène Schweizer zue dr Grinder*ne vum europäische Free Jazz zellt?
... dass Elegtromotorè hüt großflächig in Maschinnè, Automatè, Roboter, Spillzüüg, Huushaltsgrät, Elegtronikgrät, Fahrzüüg, Rasèmaajer, Krän usw. ygsetzt wörrèd?
... dàss dr Joseph Fritsch mìt 7 Joohra ìm Verain AS Fauteuil z’ Mìlhüüsa ààfànga hàt Handbike fààhra?
... dass de Zwäck vo der Associazione Augusta am Aafang hauptsächli dèè gsy isch, das mer hät wele s Walsertüütsch vo Issime, d Éischemtöitschu, am Läbe bhalte?

Alemannischi Nachrichte:

15. April 2025:
Lobby für den Dialekt (Weiler Zeitung)
14. April 2025:
„Schwäbisch klingt oifach netter“ – ist das so? Warum sich am Dialekt die Geister scheiden (Südkurier)
Was die Gsiberger:innen sprachlich anders machen (Der Standard)
13. April 2025:
Das Stapflehus in Weil am Rhein war Treffpunkt für alle Mundart-Fans (Badische Zeitung)
9. April 2025:
Dialekt soll an Schulen nun wertgeschätzt werden (Staatsanzeiger Baden-Württemberg)

Meh Nachrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

20. April

1499: D Aidgnosse siige unter em Heinrich Wohlleb im Schwobechrieg in dr Schlacht bi Frastanz iber chaiserlig-habsburgischi Druppe un die vum Schwebische Bund.
1848: Dr radikaldemokratisch Heckerzug wird vu badische Druppe unter em Friedrich von Gagern gstellt un im Gfächt uf dr Scheideck im Schwarzwald ufgribe. Dr Friedrich Hecker flichtet ins Exil in d Schwyz.
1889: Dr dytsch Diktator Adolf Hitler chunnt uf d Wält.
1985: Dr Schwyzer Bolitiker un Bundesrot Rudolf Gnägi (Bild) stirbt.