Johann Jacob Fechter

D Karikatur «Hauptmann und Ingenieur Fechter» us de «Imagines basilienses» vom Franz Feyerabend (1755–1800), Ändi 18. Joorhundert.

Dialäkt: Baseldütsch

Dr Johann Jacob Fechter (* 13. Juni 1717 z Baasel; † 7. Februar 1797 z Baasel) isch e Schwizer Bauääscheniöör, Baumäister und Geometer im Barock und Rokoko gsi, wo in Basel, Freiburg im Brisgau und dr Umgääbig gschafft het. Näben em Samuel Werenfels (1720–1800) und em Ulrich Büchel (1753–1792) gältet er as äine vo de bedütendste Baumäister vo dr Stadt Baasel im 18. Joorhundert.

Wärk

Uschnitt us dr barocke Fassaade vom ehemoolige «Erzbischöflige Palää» in Freiburg im Brisgau mit de Freiburger Domsinggnaabe uf em Balkon

Dr «Rollerhoof» (rächts) am Baasler Münsterblatz as Däil vom hütige «Museum vo de Kultuure»

S «Wildt’sche Huus» am Petersblatz z Baasel.

Die ehemooligi «Schuel uf Burg» am Baasler Münsterblatz (hüte s Gümnasium am Münsterblatz), vom Durm vom Münster us gsee.

Dr Fechter het e Hufe Geböid für öffentligi und brivati Ufdraaggääber in und um Baasel baut, drunder:

• 1745–1751 s Landguet «Sandgruebe» am Stadtrand vo Baasel für e Siidebandfabrikant Achilles Leissler
• 1745 Entwurf vom ene Schloss (Modärnisierig und Erwiterig vom ene Weijerschlössli) für e Freiherr Ferdinand Sebastian von Sickingen-Hohenberg (1715–1772) z Ebnet bi Freiburg im Brisgau; d Läitig vom Baue 1748–1750 het dr Simon Schratt übernoo, d Ustattig isch vom Johann Christian Wentzinger gsi.
• 1751–1771 Läitig vo dr Restaurierig vom Basler Münster
• 1755 s Pfarrhuus z Gräntzige im Elsass
• 1756 Dr Bau vom ene nöije Gsellschaftshuus vo dr vorderööstriichische Ritterschaft z Freiburg im Brisgau am Münsterblatz, im Ufdraag vo deren iirem Bresidänt Ferdinand Sebastian vo Sickinge-Hoheburg, am Blatz vom eme Vorgängerbau us em Middelalter.
• 1757–1758 d Nöigstaltig vom Baasler Stadtpalää «Gyregaarde» an dr Nöje Vostadt, hüte Hebelstrooss 7, nochdäm s dr Siidebandfabrikant Jeremias Wildt gerbt het (Baasler Dänkmolpflääg)
• 1758–1770 Umbau vom Baasler «Rollerhoof» am Münsterblatz 20 zum ene Woon- und Gschäftspalää für e Siidebandfabrikant Martin Bachofen-Heitz, 1764 het dr Fechter us de Woonstube vom Aawääse «zum Mägerlin» grad näben em «Rollerhoof» e Festsaal gmacht. Hüte sin die obere Stöck vom «Rollerhoof» Däil vom «Museum vo de Kulture» nääbedraa.
• s Baasler Stadtpalää «Andlauerhoof» am Münsterblatz 17
• 1762–1763/4 s Wildt’sche Huus am Baasler Petersblatz 13 in dr Nöije Vorstadt, baut im Ufdraag vom Siidebandfabrikant, Waiseherr und Räächnigsroot Jeremias Wildt (1705–1790), wo vor em Aawääse (in dr Hebelstrooss) si Woon- und Gschäftshuus gha het. S Stadtpalää isch hüte dr Sitz vo dr Schwizerische Akademii vo de Medizinische Wüsseschafte.
• 1763–1766 s Pfarrhuus vo Brätzbel im Kanton Basel-Landschaft
• 1764–1768 Umbau vom Reischacherhof am Münsterblatz 16
• 1767–1772 D Restaurierig vom Pfarrhuus vo Buebedorf im Kanton Basel-Landschaft
• 1768–1770 Mitgschafft an dr Barockisierig vo dr Fassaade vom Huus vo dr Baasler Herezumft vo de Duechhändler «E. E. Zunft zum Schlüssel», Freiji Strooss 25
• 1775 s Stadtpalää «Wildestäinerhoof» in dr Baasler Dalbe-Vorstadt für e Siidebandfabrikant Jakob Christoph Frey
• 1775 e Blaan für s spöötere Huus zum Kirschgarde wo aber nid usgfüert worde isch, 1777 isch s noch Blään vom Archidekt Ulrich Büchel baut worde.
• Barockisierige an dr «Schuel uf Burg» (hüte s Gümnasium am Münsterblatz), Baasel
• Barockisierig und Modärnisierig vom Schloss Munzige für e Johann Friedrich Riichsgroof vo Kageneck (1707–1783), zwäiti Helfti vom 18. Joorhundert (Zuegschriibe vo dr Doris Huggel)

E Hufe kiirchligi Geböid in dr Region, au im Markgrööflerland und am Hoochrhii (z. B. z Lörrach, Stette, Hauige und Wehr) si vom Fechter bearbäitet bzw. baut worde.

Zämme mit em Basler Chronist Daniel Bruckner (1707–1781) isch dr Fechter im Mai 1755 uf e Vermässigs-Expedizioon vom Baasler Mathematiker und Füsikers Daniel Bernoulli uf d Wanneflue (östlig vo Langebrugg) gange, wo as die eltisti barometrischi Hööchimässig in dr Baasler Landschaft gältet. Dr Geometer Fechter isch dr Vermässer gsi und het denn au e Charte vom Resultaat zäichnet.

Z Freiburg-Ebnet git s e Johann-Jakob-Fechter-Wääg, wo noch iim benennt isch. Dr Schwizer Bordretmooler Sigmund Barth (1723–1772) het 1767 e Gmäld gmacht, wo woorschinlig dr Johann Jacob Fechter zäigt (noch dr Doris Huggel, S. 26). Dr Baasler Zäichner, Aquarellmooler, Radierer und Chupferstächer Franz Feyerabend (1755–1800) het dr Fechter in sine «Imagines basilienses», won e Serii vo Karikature vo bekannte Persönligkäite in dr Stadt am Ändi vom 18. Joorhundert isch, daargstellt.

Litratuur

• Doris Huggel: Johann Jacob Fechter (1717 – 1797), Ingenieur in Basel. Lindenberg: Kunstverlag Josef Fink, 2004. ISBN 3-89870-147-6. Gliichyitig Dissertazioon an dr Uniwersidäät Baasel.

Fuessnoote

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Johann_Jacob_Fechter“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.