Burg Allmuèt

Burg Allmut
Alternativnäme:	Ruinè Allmuèt
Entstehigsziit:	um 1300 ummè
Burgetyp:	Höèburg
Erhaltigszuestand:	minimi Räscht
Ständischi Stellig:	Freihèrrè, Bürger, Kloschter St. Bläsy
Ort:	Dǜèngè-Aichè
Geografischi Lag:	47° 41′ 18,3″ N, 8° 16′ 38,3″ OKoordinate: 47° 41′ 18,3″ N, 8° 16′ 38,3″ O
Höchi:	501 m ü. NN
	Burg Allmut (Baden-Württemberg) Burg Allmut
	Burg Allmut (Baden-Württemberg) Burg Allmut

D Burg Allmuèt isch d Ruinè von èrè Höèburg nördlich vom Dǜèngemer Stadtdeil Aichè im Chrais Waldshuèt. D Ruinè lyt obberhalb vo dè Mettma-Mündung i d Schlüècht uff ènèm gäch abbè keiendè Porphǜrgrõt, è Felsnõdlè a dè linkè Schlüèchthaaldè. Uugfäär 2,5 km abbè zuès lyt dè Wyler Witznau a dè Schwarzamündung i d Schlüècht. Schräg gegèübber a dè rächtè Schlüèchthaaldè un uff dè Bèrauer Sitè stòt dè bi Kletterer bekannti Schwedefelsè. D Burg hèt è Längi vo öppè 25 Meter un è Breiti von è baar Meter ghaa.

Gschichtè

D Burg isch chly gsi, hèt abber durch s nòche Dorf guèti Iikümpft ghaa, un isch vo dè Hèrrè vo Allmuèt baut worrè, sèlli sin vomuètlich Freibuèrè gsi. Nõch èm Erlöschè vo sèllèrè Familliè isch si 1352 i d Händ vo dè Lupfener Grõfè cho, è Urkundè us èm Johr 1245 vom Domhèrr vo Stròßburg isch übberliferèt als für dè Grõf Heinrich vo Lupfen uusgschtellt für s castro meo Almout.^[1] Si blybt im Bsitz vo dè Lupfener bis dè Junker Èbberhard vo Lupfè si a dè Dièthelm vo Mundelfingè für 420 Mark Silber vopfändet hèt. Zum Bsitz vo dè Burg ghört s Dorf Aichè. Hèrr Dièthelm hèt vo dört uff dè Burg gwoont un si als rächtes Eigè uff sin Sohn Heinrich vo Mundelfingè voèrbt, desèll isch vohǜrõtet gsi mit dè Agnes vo Heudorf. Dè Heinrich hèt peu à peu schiiblewys diè chlyne Hèrrschaft a d Schaffhuuser un Waldshuèter Bürger vosetzt un vopfändet. Nõchdèm dè Burghèrr gschtorbè isch, hèt er nu è Èrbdöchter hinterlõ, sèlli isch vohǜrõtet gsi mit èm Göz am Stad us ènèm Schaffhuuser Patrizièrgschlecht. Sebbi hèn sofort d Èrbschaft aadrèttè, doch au dè Schwòger vom Burghèrr, dè Hans vo Heudorf, hèt Aaschpruch erhobbè un d Burg rasch bsetzt. Sèll hèt dezuè gfüürt, dass Göz dè Hans gfangè gnõ hèt. Bis i d Mitti vum 15. Johrhundert hèt mò nüt mee ghört, bis dè Junker Wilhelm vo Heudorf un dè Ritter Pilgrim vo Heudorf d Burg übbernõ hèn. D Heudorfer sin è Rittergschlecht us èm Hegau gsi, 3 Aaghörigi uss dè Familliè sin i dè Schlacht vo Sèmpach gfallè, si sin uff dè Sitè vp Öschterrych gegè d Eidgnossè im Fäld gsi. Diè ständigè Händel un Feedè hèn nadürlich Schuldè mit sich brocht, un s Volk isch arg gschröpft worrè. So isch übberliferèt, dass èn Buèr uss Aichè so lang im Blogg odder Stogg gfangè ghaaltè worrè isch, bis er gschtorbè isch. (luèg au bim Buèrèchrièg).

S hèt abber alles nüt gholfè, d Hǜpotheek un d Schuldè sin asè vozettlèt gsi, dass kei Ornig mee hèrgschtellt wörrè hèt chönnè. Bsitzer sin nu näbbè dè gnenntè Bürger dè Hèrr Lukas vo Reischach, dè Landvogt vo Rümlang, dè Hèrr Heinrich vo Wülflingè un d Frau Veronika vo Landèbärg, also vyr odder sechs Pfandbegünschtigte. Diè denõch folgendè Deilungè un Strittereiè hèn dezuè gfüürt, dass d Burg völlig volotterèt un zämmè keit isch.

Meefachi Abgaabè

I dè Johr 1487 un 1488 isch es zuè nèm Voglych cho, um è Exekution z vohindèrè, i dèm dè Heinrich vo Reischach uff Vorbehalt alles chriègè hèt söllè, wenn diè andrè nit zahlungsfähig gsi wärèd. D Untertanè hèttèt abber witterhy jeddem Pfandbegünschtigtè gegèübber abgaabèpflichtig sy söllè, un im Hèrr vo Reischach für alles zämmè; d Aichener hèn sèll nadürlich nit wellè iisää. Letschtlich hèt abber s Kloschter St. Bläsy 1498 d Schuldè uffkauft, un sin Bsitzer vo dè chlynè Hèrrschaft Allmuèt worrè. Èn chlynè Räscht un zwei Meierhööf hèt dè Èrnscht vo Reischach vo Schlatt im Hegau im Johr 1587 ebbèfalls a St. Bläsy vokauft.^[2]

Literadur

Joseph Bader: Geschichte der kleinen Herrschaft Allmut. In: Badenia
Rudolf Metz: Geologische Landeskunde des Hotzenwaldes. Schauèburg, Lahr/Schwarzwald 1980, ISBN 3-7946-0174-2.
Franz Xaver Kraus: Kunstdenkmäler des Kreises Waldshut. Mohr, Fryburg i. Br. 1892, DNB 992310709.