Die Alti Eidgnosseschaft

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Die Alti Eidgnosseschaft isch e Staatebund im Gebiet vo dr hütige Schwiz gsi, wo im 13./14. Johrhundert vo de Ort Uri, Schwyz und Unterwalde gründet worden isch und 1798 mit em Iimarsch vo de Franzose undergange und vo dr Helvetik abglöst worden isch. As Joor vom Ursprung nimmt mä vilmol 1291 aa, s Joor vom erste bekannte Bundesbrief.

D Mitgliider vo dr Alte Eidgnosseschaft[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Vo 1513 a het si us drizäh Ort bestande, fümf Landort und acht Stadtort mit ihrne Unterdanegebiet und de Gmeine Herrschafte. Mit dr Alte Eidgnosseschaft si die zuegwandte Ort verdraglig verbunde gsi.

Die souveräne Kantön[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Die 13 Alten Ort und d Gebiet, wo si im 18. Johrhundert diräkt beherrscht hai.

D Reihefolg undenoch isch draditionell. S Johr vom Biidritt isch in Chlammere.

VIII Ort

X Ort

  • Wappen Freiburg matt.svg Stadt Freiburg (1481), sit 1454 Zuegewandte Ort
  • Wappen Solothurn matt.svg Stadt Solodurn (1481), sit 1353 Zuegewandte Ort

XII Ort

XIII Ort

  • Wappen Appenzell Innerrhoden matt.svg Land Appezäll (1513), sit 1411 Zuegwandte Ort

Die zuegewandten Ort[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Die Zuegwandten Ort vo dr Alten Eidgnosseschaft im 18. Johrhundert

Noch der Johreszahl vom Bündniss si d Näme vo de eidgenössische Ort, wo s Bündniss mit däm Ort abgschlosse hai.

Die «ängere Zuegwandte»

Die «Ewige Mitverbündete»

  • Valais-coat of arms old.svg Republik Wallis (1416/17); Luzärn, Uri, Unterwalden; 1475 Bärn; 1529 Schwyz, Zug, Freiburg; 1533 Solodurn.
  • Davos wappen.svgWappen Gotteshausbund.svgWappen Grauer Bund1.svg Freistaat vo de Drei Bünd (mit Untertanegebiet Veltlin im Süde) (1497/99); Züri, Luzärn, Uri, Schwyz, Unterwalde, Zug, Glarus; 1600 Wallis; 1602 Bärn; nach 1618 eigentlig nume no Bärn und Züri.

Die evangelische Zuegwandte

  • Wappen Muelhausen.svg Stadt Mülhuuse (1515/86); XII Orte; 1586 nume no Züri, Bärn, Glarus, Schaffhuuse, Basel.
  • Wappen Genf matt.svg Stadt Gämf (1519/36); Bärn, Freiburg; 1558 nume no Bärn; 1584 Züri, Bärn.

Anderi Verbündeti

  • Wappen Neuenburg.svg Grafschaft Neueburg (1406/1529); Bärn, Solodurn; 1495 Freiburg; 1501 Luzärn.
  • Wappen Urseren.svg Talschaft Ursere (1317–1410); Uri; 1410 zu Uri
  • CHE Weggis COA.png Weggis (1332–1380); Uri, Schwyz, Unterwalde, Luzärn; 1480 zu Luzärn
  • Murten-coat of arms.png Stadt Murte (1353–1475); Bärn; 1475 Gmeini Herrschaft
  • CHE Payerne VD COA.svg Stadt Payerne (1353–1536); Bärn; 1536 zu Bärn
  • Talschaften Saane und Château-d’Œx (1403–1555) (Hochgreyerz, Deil vo der Grafschaft Greyerz); Bärn; 1555 zu Bärn
  • Bellinzona (1407–1419); Uri, Obwalde; 1419–22 Gmeini Herrschaft
  • Wappen Grafschaft Sargans.svg Grafschaft Sargans (1437–1483); Schwyz, Glarus; 1483 Gmeini Herrschaft
  • Wappen Sax.svg Freiherrschaft Sax-Forstegg (1458–1615); Züri; 1615 zu Züri
  • Stein am Rhein-coat of arms.svg Stadt Schdei am Rhii (1459–1484) Züri, Schaffhuuse; 1484 zu Züri
  • Greyerzbezirk-Wappen.png Grafschaft Greyerz (Niidergreyerz) (1475–1555); 1555 zu Freiburg
  • Wappen Werdenberger1.svg Grafschaft Werdeberg (1493–1517); Luzärn; 1517 zu Glarus
  • Wappen Rottweil.svg Stadt Rottwiil (1519–1689); XIII Orte; nach 1632 nume no Luzärn, Uri, Schwyz, Unterwalde, Zug, Solodurn, Freiburg
  • Wappen Bistum Basel.svgFürstbistum Basel (1579–1735); Luzärn, Uri, Schwyz, Unterwalde, Zug, Solodurn, Freiburg

Lueg au[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Für d Gschicht vo dr Alte Eidgnosseschaft lueg im Ardikel Schwizer Gschicht.