Välte AG

Veltheim
	Wappe vo Veltheim
Basisdate
Staat:	Schwiiz
Kanton:	Aargau (AG)
Bezirk:	Brugg
BFS-Nr.:	4120
Poschtleitzahl:	5106
Koordinate:	653555 / 254629Koordinate: 47° 26′ 25″ N, 8° 8′ 55″ O; CH1903: 653555 / 254629
Höchi:	374 m ü. M.
Flächi:	5.24 km²
Iiwohner:	1517 (31. Dezämber 2022)
Website:	www.veltheim.ch
Charte
	Charte vo Veltheim

S AG im Lemma isch s offiziell Chürzel vom Kanton Aargau und wird bruucht, zum Verwächslige mit Yträäg vom Name Veltheim vermyde, wo öppis anders meined.

Välte (amtlich Veltheim) isch en Iiwohnergmeind im Bezirk Brugg im Kanton Aargau.

Geographii

S Dorf ligt am Übergang vom Schänkebärgertal ins Aaretal.

De Gmeindsbann het e Flächi vo 524 Hektare, dodervo sind 176 Hektare Wald und 77 Hektare überbaut. Di höchschti Stell isch uf 700 Meter, di tüfschti uf 340 Meter.

Gschicht

S erschti Mol chunt der Ortsname Veltein in ere Urkund us em Johr 1261 vor. Am Aafang vom 13. Johrhundert isch öppe anderthalb Kilometer vom Dorf wägg s Schloss Wildeschtei bauet worde. S Schloss und s Dorf hei de Herr vo Rinach ghört, wo Dienschtlüüt vo de Habsburger gsi sind.

Wo d Bärner im 1415i de Aargau eroberet hei, isch s Dorf mit de Herrschaft Wildestei in de Bsitz vo de Schtadt Bärn cho. Ab em 1460i, wo d Bärner d Herrschaft Schänkebärg eroberet hei, isch Veltheim en Grichtsbezirk im Amt Schänkebärg gsi.

Im März 1798 sin d Franzose in d Schwiiz iimarschiirt und hei di Helvetisch Republik usgruefe. Välte ghört sither zum Kanton Aargau.

A dr Aare isch en Puurehof gsi, wo sid em Ändi vom 19. Joorhundert drby dr Ortsteil, wo Au heisst, entstanden isch.