Sarre

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Sarre (Aostatal)
Wappe
Sarre (Aostatal) (Italien)
Sarre (Aostatal) (Italien)
Sarre (Aostatal)
Sarre (Aostatal)

Lag vu dr Gmai Sarre im Augschtdal

Lag vu dr Gmai Sarre im Augschtdal
Lag vu dr Gmai Sarre im Augschtdal
Staat: Italie
Region: Aostatal
Koordinate: 45° 43′ N, 7° 15′ OKoordinate: 45° 43′ 4″ N, 7° 15′ 0″ O
Hechi: 631 m s.l.m.
Yywohner: 4755 (31. Dez. 2022)[1]
ISTAT-Nummer: 007066

Sarre (frankoprov. Saro, töitschu Soaru) isch e Gmai in dr autonome Provinz Augschtdal z Italie.

Sarre ghert zue dr Gmainschaft Unité de communes Grand-Paradis.

Geografi[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Sarre lyt im Augschtdal uf dr linke Syte vu dr Dora Baltea.

Zue dr Gmai ghere d Wyyler Zona di Sarre: Arensod, Bellair, Bellun, Blassinod, Charbonnière, Clut, Crou-Pernet, Fachet, Fochat, Grand-Cré, Janin, La Fontaine, La Gorettaz, Lalex, Maillod, Moulin, Pertusat, Petit-Cré, Rovine, Sainte-Hélène, Saint-Maurice, Thouraz, Tissoret, Vareille, Vert; Villaggi di Chesallet: Angelin, Baravod, Bétende, Beuvé, Challançon, Champlan, Clou, Conclonaz, Condemine, Creutzet, Fareur, La Grenade, Lalaz, La Remise, Mondache, Montan, Oveillan, Palue, Péravère, Piolet, Pléod, Poinsod, Pont d'Avisod, Rigollet, Ronc, Rovarey, Salée, Tissière; Villaggi di Ville-sur-Sarre: Caillod, La Cort, Lein, Moulin, Remondet. Nochbergmaine sin Aosta, Aymavilles, Gignod, Gressan, Jovençan un Saint-Pierre

Gschicht[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Grinder vum Huus Savoyen, dr Humbert I mit dr wysse Händ, het anne 1025 s Augschtdal as Leeche griegt. Mid Uusnahme vun e baar Johr (1691, 1704–1706, 1798–1814 zue Frankrych) het s Augschtdal derno zem Huus Savoyen gheert bis anne 1946, d. h. bis dr letscht italienisch Chenig abdankt ghaa het. Wu s italienisch Chenigrych anne 1861 grindet woren isch, isch s Augschtdal zue dr Provinz Turin chuu. Anne 1927 isch s derno ne aigestädnigi Provinz wore. Im Faschismus isch di franzesisch Sproch verbote wore un s het e starki Italienisierigsbolitik gee. Vu 1939 bis 1945 het Sarre dr italienisiert Name Sarra drait. Noch em Zweede Wältchrieg het s Augschtdal anne 1948 e autonome Sonderstatus griegt.

Bevelkerig[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Johr 1861 1871 1881 1901 1911 1921 1931
Yywohner 1322 1301 1275 1257 1301 1334 1213
Johr 1936 1951 1961 1971 1981 1991 2001
Yywohner 1301 1573 1731 2450 3071 3702 4179

Politik[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr Burgermaischter vu Sarre isch dr Roberto Vallet.

Sproch und Dialäkt[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dr frankoprovenzalisch Dialäkt vu Sarre ghert zum Valdostanisch (Valdôtèn).

Anne 2001 het d Fondation Émile Chanoux in Zämmenarbet mit em Centre d'Études Linguistiques pour l'Europe un dr Università degli Studi di Trento di soziolinguistisch Situation vu allne Gmaine im Augschtdal untersuecht. Doderzue isch im Septämber un Oktober 2002 e Froogebooge verschickt woore. Vu Sarre sin 103 Froogebeege wider retuurchuu[2].

Froog 0301: Was isch Ihri Muetersprooch?
Italienisch Patois Piemontesisch anderi kai Andwoord Total
81 (78,6 %) 14 (13,6 %) 1 (1 %) 3 (2,9 %) 4 (3,9 %) 103
Froog 1403a: Wie guet verstehn si Frankoprovenzalisch (Patois)?
guet mittelguet e weng gar nit kai Andwoord Total
33 (32 %) 31 (30,1 %) 6 (5,8 %) 30 (29,1 %) 3 (2,9 %) 103
Froog 1403b: Wie guet chenne si Frankoprovenzalisch (Patois) schwätze?
guet mittelguet e weng gar nit kai Andwoord Total
21 (20,4 %) 10 (9,7 %) 21 (20,4 %) 48 (46,6 %) 3 (2,9 %) 103

Weblink[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Sarre (Italy) – Sammlig vo Multimediadateie

Fueßnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Demographic Balance and resident population by sex on 31st december 2022. Italian National Institute of Statistics, abgruefen am 14. Mai 2023.
  2. Fondation Émile Chanoux: ‘‘Sondage linguistique’’. Archiviert vom Original am 5. Juli 2017; abgruefen am 15. November 2012.