Schloss Schtei
| Schloss Schtei | ||
|---|---|---|
 | ||
| Alternativnäme: | Ruine Schtei | |
| Entstehigsziit: | um 1000 | |
| Erhaltigszuestand: | Ruine | |
| Ort: | Schloss Schtei, Bade | |
| Geografischi Lag: | 47° 28′ 23,4″ N, 8° 18′ 19,6″ O | |
| ||
Schloss Schtei isch es Schloss oberhalb vo de Altschadt vo Bade gsi. Hüt isch numme no e Ruine dete.
D Lag
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Schloss Schtei isch uf em Badener Schlossbärg bauet worde, oberhalb vo de Limmatklus zwüsche Bade und Ännetbade. Si ligt dodermit an ere früener schtrategisch wichtige Schtell an de Schtroos zwüsche Züri und em Wasserschloss mit de Schtadt Brugg und em zu de Römerziit wichtige Windisch.
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Öppe um s Johr 1000 isch uf em Schlossbärg di erschti Burg entschtande. Wer de Bau veraalasst het isch hüt nüm z bewiise, aber vermutlich sins d Grafe vo Nellburg gsi. Im 1077i isch d Burg in Bsitz vo de Länzburger cho. Wo d Länzburger im 1172i usgschtorbe sind, hei d Kyburger s Erbe übernoh, und wo di im 1264i usgschtorbe sind, d Habsburger. In de Habsburger Ziit isch d Burg Schtei wichtig gsi, d Habsburger hei ihrs Archiv derte gha.
Wo d Eidgnosse im 1415 de Aargau eroberet hei, het sich Bade – anderscht wi di andere Schtädt – heftig gäge d Invasore gwehrt. Ab em 25. Aprile isch d Schtadt und s Schloss belageret gsi. D Schtadt het am 3. Mai müesse ufgäh werde, uf de Burg hei sich d Verteidiger bis am 18. Mai chönne halte. Wil aber kei Verschtärkig isch cho und Bärner mit schwerem Gschütz cho sind, hei si müesse kapituliire. D Burg isch gschleift worde und d Eidgnosse hei s Habsburger Archiv uf Lozärn brocht und erscht im 1474 wieder de Habsburger zrugg gäh.
Ab em 1657 het d Schtadt Bade eigemächtig s Schloss mit Befeschtigungsaalage wider la ufbaue. Wäge de Schpannige zwüsche de Reformiirte und de Katholike isch de Bau sehr umschtritte gsi, wil er de Friedesbeschtimmige nach em erschte Villmergerchrieg widerschproche het, aber Bade het sich chönne düresetze. Im 1670i sind d Bauarbeite am Schloss un de Befeschtigungsaalage fertig gsi. Für di moderni Chriegsfüehrig hend di Verteidigungsaalage aber nüd gnüzt und wo im 1712 de zwaiti Villmergerchrieg usbroche-n-isch, het Bade und sini Burg schnell müesse kapituliire. D Zürcher hei vom Wettiger Fäld us s Schloss mit Artillerie agriffe, und bsunders durch Fählschüss isch d Altschtadt so schwer bschädiget worde, dass d Stadt Bade am 31. Mai ufgäh het. D Zürcher hei s Schloss Stei gschleift und d Schtadt Bade isch im Fridesvertrag verpflichtet worde mit Schtei vom Schloss e reformiierti Chile z baue, obwohl z Bade in dere Ziit kei Reformiirti gläbt hei.
D Ruine het me lang wie-n-en Schteibruch bruucht, aber sit em 1837i gits derte en Ussichtspunkt, im 1947i isch de Wachturm erneuerte worde und im 1998i d Ruine gsicheret und saniirt.
Guet z Wüsse
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Vom Schmotzige Dunschtig bis zum Fasnachtsziischdig wird uf em Turm vom Schloss d Schwiizerfahne von ere Fasnachtsfahne abglöst und nach em Stadtfescht vo 2012 isch uf em Turm d Badnerfahne ghisst worde, wo de Stadtamme Geri Müller nach sim Amtsaatritt wider durch d Schwiizerfahne het lah ersetze.[1]
Bilder
[ändere | Quälltäxt bearbeite]-
dr Schtei mit de Fahne vom Schtadtfescht 2012 -
dr Schtei mit ere Badenerfahne -
dr Schtei mit dr Fasnachtsfahne -
dr Schtei mit dr Schwiizerfahne
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Schloss Schtei – Sammlig vo MultimediadateieEinzelnochwiis
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Geri Müller entfernt Badener Fahne und hisst stattdessen Schweizer Flagge uf AZ-Online. Archiviert vom Original am 22. Mai 2014; abgruefen am 28. Dezember 2014.
