11. Jahrhundert
Erscheinungsbild
◄ |
9. Jh. |
10. Jh. |
11. Jahrhundert
| 12. Jh.
| 13. Jh.
| ►
1000er |
1010er |
1020er |
1030er |
1040er |
1050er |
1060er |
1070er |
1080er |
1090er
S 11. Jahrhundert hät am 1. Januar 1001 aagfange und am 31. Dezember 1100 uufghört.
Die erscht Jahrhunderthälfti isch d Übergangsphase vom Früehmiddelalter zum Hochmiddelalter in Europa gsii.
Ereigniss / Entwicklige
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- D Wikinger, gfüert vom Leif Erikson, händ ums Jahr 1000 einigi chliini Siedlige in Nordamerika errichtet, wo kei 50 Jahr überlebt händ.
- Ane 1006 übergit dr König Ruedolf vo Burgund d Stadt Basel em dütsche Köönig Heinrich II.
- Um 1008 laat sich de Olof Skötkonung, dr schwedisch König, taufe und hilft s Bistum vo Skara yrichte. Aafang vo dr langwiirige Chrischtianisierig vo Schwede.
- Dr Kalif Al-Hakim laat 1009 d Grabeschile z Jerusalem zerschtöre.
- Gründig vom Kamaldulenser-Orde um 1012.
- Undergang vom jüdische Chasareriich um 1016.
- Dr Knut de Gross, König über Dänemark, wird 1016 König vo England.
- Um 1022: Synode vo Pavia. Verbot vo dr Prieschterehe, Amtsenthebig vo verhüratete Prieschter und Bschluss über d Erbunfähigkeit vo Prieschterchinder.
- Aafang vo dr Salierherrschaft im Häilige Römische Riich dur d Wahl vom Konrad II. zum düütsche König im September vom Jahr 1024.
- Um 1031 fangt in Schpanie d Reconquista aa.
- Ane 1033 fallt s Königriich Burgund as Häilige Römische Riich.
- Dr Konrad II. leit 1037 d Erblichkeit vo Läche per Gsetz fescht.
- Um 1051 erobered d Seldschuke d Stadt Isfahan.
- Am 16. Juli 1054 chunnts zum Morgeländische Schisma, dr Spaltig vom Chrischtetum i di orthodoxi und di katoleschi Chile.
- D Normanne erobered 1066 Ängland.
- I dr Schlacht vo Manzikert im weschtliche Armenie siiged 1071 d Seldschuke über s Heer vom Byzantinische Riich und gründed s Sultanat Ikonion.
- Mit der Gründig vom Chloschter Sakyapa ("Graui Erde") im Jahr 1073 dur de Khön Könchog Gyalpo fangt d Sakya-Schueltradition vom tibetische Buddhismus aa.
- Dr Papst Gregor VII. verfasst 1075 s Dictatus Papae womit dr Inveschtiturschtriit aafangt.
- Dr Hermann I. gründet d Linie vo de Markgrofe vo Bade.
- Ane 1079 wird dr Staufer Friedrich I. Herzog vo Schwoobe.
- Am 25. Mai 1085 eroberet de Alfons VI. Toledo in Schpanie vo de Maure zrugg.
- Schaffig vom Domesday Book im Jahr 1086. Es erfasst d Grundbsitzverhältniss in England.
- S Königreich Kroatie fallt 1091 a Ungarn.
- Dr El Cid eroberet 1094 d Stadt Valencia.
- Dr Papst Urban II. rüeft 1096 zum erschte Chrüzzug uuf.
- Dr erscht Chrüzzug füert derzue, ass d Chrüüzridder ane 1099 Jerusalem erobere.
- Vom Marpa und sim Schüeler Milarepa gaat d Kagyü-Schuel vom tibetische Buddhismus us.
- In Mitteleuropa gits chuum Hüüser us Schtei. Dr Adel läbt in Burge us Holz, so gnänti Motte. Um 1050 ume fangt dr Burgebau uf Höherugge aa.
- Ab ungefähr em Jahr 1000 werded neui Chile als Schteibaute errichtet.
- D Wartburg wird 1067 uf Gebiet baut, wo s Chloschter Hersfeld für sich beansprucht hät.
Persönlichkeite
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Wilhelm der Eroberer, änglische König
- Macbeth, König vo Schottland
- Alp Arslan, seldschukische Herrscher
- Heinrich IV., düütsche Kaiser
- Papst Gregor VII. (Hildebrand)
- Khön Könchog Gyalpo, Gründer vo dr Sakya-Schuel vom tibetische Buddhismus
- Marpa, buddhistische Meischter und Vorvater vo dr Kagyü-Schuel vom tibetische Buddhismus
- Milarepa, buddhistische Meischter und Vorvater vo dr Kagyü-Schuel vom tibetische Buddhismus
Erfindige und Entdeckige
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Erfindig vo dr Rageete in China
- Dr Buechdruck, wo me z China sit em achte Joorhundert kännt het, wird wyterentwiklet und schafft jetz au mit bewegleche Stämpfel us Holz.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „11._Jahrhundert“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |