Ville-Dommange
Ville-Dommange | ||
---|---|---|
Region | Grand Est | |
Département | Marne | |
Arrondissement | Reims | |
Kanton | Fismes-Montagne de Reims | |
Kommünàlverbànd | Grand Reims | |
Koordinàte | 49° 12′ N, 3° 56′ O | |
Heche | 99–252 m | |
Flech | 3,40 km2 | |
Iiwohner | 402 (1. Jänner 2020) | |
Bevelkerungsdicht | 118 Iiw./km2 | |
Code Postal | 51390 | |
INSEE-Code | 51622 | |
S’ Dorf Ville-Dommange vu dr Laetuskàpall har gsah |
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch |
Ville-Dommange [vil dɔmɑ̃ʒ](info) (maischtens schribbt m’r Villedommange) ìsch a frànzeescha Gmainda mìt 402 Iiwoohner (Schtànd: 1. Januar 2020) ìm Département Marne ìn dr Regioon Grand Est (vor 2016: Champagne-Ardenne). Sa gheert zem Arrondissement Reims un zem Kàntoon Fismes-Montagne de Reims. D’ Iiwoohner nännt m’r Villedommangeoises [vildɔmɑ̃ʒwaz](info) (fìr d’ Fràuija) un Villedommangeois [vildɔmɑ̃ʒwa](info) (fìr d’ Manner).
wu dr Nàmma har ìsch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Ìm Mìttelàlter hàt s’ Dorf uff Làtiinisch Villa Dominica ghaissa.[1]
wu ’s lììgt
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Ville-Dommange lììgt ìn dr histoorischa Prowìnz Champagne äbba niin Kilomeeter süüdwäschtlig vu Reims. Umgaa wìrd Ville-Dommange vu da Nochbergmainda Jouy-lès-Reims ìm Norda un Nordwäschta, Les Mesneux ìm Norda un Nordoschta, Sacy ìm Süüda un Oschta, Courmas ìm Süüdoschta so wia Bouilly ìm Wäschta.[2]
G’schìcht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Noh-n-em Äärschta Waltkriag ìsch s’ Dorf àm 30. Mai 1921 mìt’m Kriagskriiz üsszaichent worra.[1]
wia d’ Beväälkerung äntwìckelt hàt
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Joohr | 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2018 |
Iiwoohner | 465 | 449 | 427 | 447 | 473 | 461 | 424 | 400 |
Kwalla: Cassini un INSEE |
wàs doo z’ sah ìsch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- d’ gootischa, reemisch-kàthoolischa Laetuskìrìch (église Saint-Lié)[3] üss’m 13. Joohrhundert. Sa ìsch zitter 1919 bii da Histoorischa Dankmooler vu nàzionààler Bediitung klàssifiziart.[4] Ìn dr Kìrìch sìnn mehrera Objakta bii da Histoorischa Dankmooler vu nàzionààler Bediitung klàssifiziart: zwai Kìrchafanschter üss’m 16. Joohrhundert, wo d’ Mària Màgdaleena un dr hl. Sebàstiààn zaiga,[5] dr Hàuiptàltààr üss Màrmoor un Holz üss’m 18. Joohrhundert,[6] zwai Wàndtäppiga üss’m 16. Joohrhundert mìt’m Laawa vum hl. Laetus druff,[7] zwai Konsooltìscha üss Holz un Màrmor üss’m 18. Joohrhundert,[8] un dr Choorschrànk üss Schmììdiisa-n-üss’m 18. Joohrhundert.[9] Üsserdam sìnn mehrera Objakta bii da Histoorischa Dankmooler vu regionààler Bediitung iitrajt: d’ Kàlkschtàtüüta vum hl. Laetus üss’m 15. Joohrhundert,[10] dr Tàuifbäcka-n-üss Kàlkschtai üss’m 16. odd’r 17. Joohrhundert,[11] dr Holzààdler uff’m Pult üss’m 18. Joohrhundert,[12] zwai sìlwarna Wiikrüaga-n-üss’m 18. Joohrhundert,[13] dr Holzkrüzifix un d’ Holzschtàtüüta vu dr Jumpfra Mària un vum hl. Johànnis üss’m 17. Joohrhundert,[14] dr Biichtschtüahl üss Aichaholz üss da 1930er Joohra,[15] un d’ Kàlkschtàtüüta vum Ecce homo üss’m 16. Joohrhundert.[16] Ìn da 2010er Joohra ìsch d’ Kìrìch räschtoriart worra.[17]
- uff’ma 220 Meeter hoocha Hììgel schteht d’ romàànisch-gootischa, reemisch-kàthoolischa Laetuskàpall (chapelle Saint-Lié) üss’m 12. Joohrhundert.[18] Sa ìsch zitter 1922 zamma mìt da zwai nochberliga Blockhiiser bii da Histoorischa Dankmooler vu nàzionààler Bediitung klàssifiziart.[19] Ìn dr Kàpall sìnn mehrera Objakta bii da Histoorischa Dankmooler vu regionààler Bediitung iitrajt: zwai Schtaischtàtüüta vu dr Màdonna mìt Jesüskìnd üss’m 14.[20] un üss’m 16. Joohrhundert,[21] fìmf Schtàtüütataila üss’m 16. Joohrhundert,[22] d’ Kàlkschtàtüüta vum hl. Laetus üss’m 16. Joohrhundert,[23] a Schtairetààwel vu dr Krìschtiliida üss’m 15. Joohrhundert[24] so wia-n-a Schtaischtàtüüta vum hl. Johànnis em Taifer üss’m 15. odd’r 16. Joohrhundert.[25] Üsserdam ìsch d’ Schtaischtàtüüta vu dr Màdonna uff’m Mondsìchla-n-üss’m 16. Joohrhundert bii da Histoorischa Dankmooler vu nàzionààler Bediitung klàssifiziart — sa ìsch hìtt ìn dr Laetuskìrìch z’ fìnda.[26]
- biim Roothüüs ìsch a Kriagerdankmool ìm Schtiil Art-Déco, fìr d’ Soldààta vu da baida Waltkriaga-n-eehra. ’S ìsch vum Àrkitäckt René Vuibert zaichent un vum Kìnschtler Norbert Gaillard ghàuija worra. ’S ìsch àm 2. Àuigscht 1925 iigwäijt worra.[27][28]
- a Wàschhüüs[29]
-
d’ Laetuskìrìch
-
d’ Laetuskàpall
-
d’ Kàpall Saint-Lié
-
s’ Kriagerdankmool
-
s’ Bìrgermaischteràmt
Wìrtschàft
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D’ Gmainda Ville-Dommange lììgt ìm Wiibàuigebiat Champagne.[30] D’ Raabgebiater wìrd züa 50 Prozant mìt Pinot Meunier, 30 Prozant mìt Pinot Noir un 20 Prozant mìt Chardonnay gepflànzt. Mìt dàs schtällt m’r Premier-Cru-Schàmpàànier har.[18]
wìchtiga Litt üss’m Dorf
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- dr Politiker Philippe Feneuil ìsch ànna 1950 z’ Ville-Dommange uff d’ Walt kumma.[1]
- dr Reimser Schurnàlìscht Daniel Pellus (1922–2009), wo fìr d’ Zittung L’Union gschàfft hàt, ìsch z’ Ville-Dommage beardigt worra.[1]
Lüag àui
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Lìteràtüür zem Dorf
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Daniel Pellus: Villedommange, haut lieu de la Champagne. Éditions Dominique Fradet, 1999, ISBN 978-2-909952-05-5 (französisch, 127 S., Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
Weblìnks
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Schtàtistik züa dr Gmainda Ville-Dommange biim INSEE (frànzeesch)
- Schtàtistischa Dààta züa dr Gmainda Ville-Dommange, wo düü ufflààda kààsch bii data.gouv.fr (frànzeesch)
Ainzelnoohwiisa
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Ville-Dommange ìn dr frànzeescha Wikipedia ìwwernumma worra.
- ↑ Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Ville-Dommange ìn dr hoochdiitscha Wikipedia ìwwernumma worra.
- ↑ Yydrag zue Église de Saint-Lié, Ville-Dommange uf gcatholic.org (englisch)
- ↑ Eglise Saint-Lié ìn dr Base Mérimée vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ 2 verrières : Sainte Madeleine, Saint Sébastien ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ Autel (maître-autel) ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ 2 pièces murales : Scènes de la vie de saint Lié ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ 2 consoles ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ Clôture de choeur (grille) ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ statue : Saint Lié ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ Fonts baptismaux ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ Élément de lutrin ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ Deux tasses ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ trois statues de poutre de gloire : Christ en croix, la Vierge et Saint Jean ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ Confessionnal ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ Statue : Ecce homo ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ Jean-Claude Kociolek: L’état du clocher de l’église de Ville-Dommange est préoccupant. In: L’Union. 7. Februar 2019, abgruefen am 13. Mai 2024 (französisch).
- ↑ 18,0 18,1 Une histoire de point de vue à Villedommange sur la route du champagne. In: L’Union. 31. Juli 2023, abgruefen am 13. Mai 2024 (französisch).
- ↑ Chapelle Saint-Lié et les deux blockhaus ìn dr Base Mérimée vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ statue : Vierge à l'Enfant ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ statue : Vierge à l'Enfant ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ Fragments de statues ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ statue : Saint Lié ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ Retable de la Passion ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ statue : Saint Jean-Baptiste ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ groupe sculpté (petite nature) : Vierge glorieuse accompagnée de deux anges (La) ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
- ↑ Martin Aubry, William Santos: Monument à Ville-Dommange. In: Les monuments aux morts : France – Belgique – autres pays. Üniwärsiteet Lille, 9. November 2020, abgruefen am 13. Mai 2024 (französisch).
- ↑ Béatrice Keller: Villedommange : le monument Art-déco et la chapelle Saint-Lié. In: Front de Champagne. 1. April 2017, archiviert vom Original am 20. Dezember 2018; abgruefen am 13. Mai 2024 (französisch).
- ↑ Lavoirs de la Marne (51). In: masdelagramillere.free.fr. Archiviert vom Original am 16. Januar 2022; abgruefen am 13. Mai 2024 (französisch).
- ↑ Aire géographique Champagne blanc. In: Guide des vins et des vignes de France. Abgruefen am 9. Mai 2024 (französisch).