Sillery (Marne)

Sillery
	Sillery (Frankreich) Sillery
Region	Grand Est
Département	Marne
Arrondissement	Reims
Kanton	Reims-8
Kommünàlverbànd	Grand Reims
Koordinàte	49° 12′ N, 4° 8′ O49.1988888888894.1330555555556
Heche	83–142 m
Flech	9,20 km2
Iiwohner	1.796 (1. Jänner 2020)
Bevelkerungsdicht	195 Iiw./km2
Code Postal	51500
INSEE-Code	51536
Website	sillery.fr

Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Sillery [sil(ə)ʁi] ìsch a frànzeescha Gmainda mìt 1796 Iiwoohner (Schtànd 1. Januar 2020) ìm Département Marne ìn dr Regioon Grand Est (vor 2016 Champagne-Ardenne). Sa gheert zem Arrondissement Reims un zem Kàntoon Reims-8. D’ Iiwoohner nännt m’r Sillerotines [sil(ə)ʁɔtin] un Sillerotins [sil(ə)ʁɔtɛ̃].

wu dr Nàmma har ìsch

Ìm 12. Joohrhundert ìsch s’ Dorf uff Làtiinisch unter’m Nàmma Silleriacum gnännt worra. Mìt dr Noohsìlwa -iacum wìsst maa, àss dr Nàmma-n-a kältischa Ürschprung hàt. Schpeeter ìsch àui s’ Dorf unter da Nàmma Selleri, Sillerium un Sillirius ärwäähnt worra.

wu ’s lììgt

Dr Ort lììgt äbba zehn Kilomeeter süüdeeschtlig vu Reims. Doo kriizt dr Aisne-Marne-Kànààl dr Fluss Vesle. Nordeeschtlig granzt dr Flugplàtz Reims-Prunay unmìttelbààr àns Gmaindagebiat. Süüdwäschtlig vum Ort verlàuift d’ Autoroute A 4 ìwwers Gebiat vu dr Gmainda.

Umgaa wìrd Sillery vu da Nochbergmainda Prunay ìm Nordoschta, Verzenay ìm Oschta un Süüdoschta, Mailly-Champagne ìm Süüda un Puisieulx ìm Süüdwäschta, Wäschta un Nordoschta.

wia d’ Beväälkerung äntwìckelt hàt

Joohr	1962	1968	1975	1982	1990	1999	2009	2018
Iiwoohner	736	861	953	1532	1520	1655	1590	1795
Kwalla: Cassini un INSEE

wàs doo z’ sah ìsch

• d’ reemisch-kàthoolischa Remigiuskìrìch (Saint-Rémi), wo-n-em hl. Remigius, Bischoof vu Reims, gwìdmet ìsch. Doo ìsch ìm 12. Joohrhundert a äärscht Gotteshüüs bàuija worra; ’s ìsch ànna 1889 àbgrìssa worra un dur a näija Kìrìch ärschtällt worra. S’ Gebäi ìsch ìm Äärschta Waltkriag schwaar b’schaadigt worra. Ìn dr Kìrìch sìnn d’ Pietà üss’m 17. Joohrhundert, s’ Gmäld „Màdonna mìt Jesüskìnd“ (Eel uff Liinwànd, 17. Joohrhundert), un d’ Schtaischtàtüüta vum hl. Remigius mìt dr Hailiga-n-Àmpullia (16. Joohrhundert) àls Obajkta bii da Histoorischa Dankmooler vu nàzionààler Bediitung klàssifiziart. Üsserdam ìsch d’ Iisadììra vum Kommünioontìsch àls Histoorisch Dankmool vu regionààler Bediitung iig’schtuuft. D’ Glààsfanschter hann d’ Warkschtàtta Mesdames et Mesdemoiselles de Troeyer un Simon-Marcq harg’schtällt.

• 
  d’ Remigiuskìrìch
• 
  d’ ehamooliga Kìrìch üss’m 12. Joohrhundert

• grààd vor dr Kìrìch ìsch a Kriagerdankmool, fìr d’ Soldààta un Zwiilopfer vum Äärschta un Zwaita Waltkriag eehra. ’S hàt a Kàlkschtàtüüta vun’ra Fràui, wo vor viar Kriiza düat hììla — jeeds Kriiz zaigt d’ Nàmma vu da Kriagsopfer üss jeedem Joohr zwìscha 1914 un 1918. Uff’m Kriiz vum Joohr 1918 hàt maa-n-àui d’ Opfernàmma vum Zwaita Waltriag loo schriiwa. D’ Schtàtüüta hàt dr Bìldhàuijer Édouard Sediey harg’schtällt. ’S ìsch ànna 1925 iig’wäijt worra. Dr Histooriker Alain Choubard hàt’s bii da „500 scheenschta Kriagerdankmooler ìn Frànkrììch“ glischtet.

• 
  s’ Kriagerdankmool
• 
  Kriagerdankmool

• grààd biim Kriagerdankmool ìsch noh-n-em Zwaita Waltkriag a „Dankmool züa da Gmàrterta vum Wììderschtànd“ (uff Frànzeesch Monument aux martyrs de la Résistance) ärrìchta worra. ’S hàt dr Form vu’ma Lothrìngerkriiz mìt da G’sìchter vu dräi verschläppta-n-Opfer. Uff’m Dankmool sìnn 8 Nàmma vu Wììderschtàndskampfer z’ laasa, wo ànna 1944 ìn diitscha Konzentràzioonslààger verschläppt worra sìnn. Dia Kampfer hann zem Nätzwakr Possum g’heert, wo ìn da àlliiarta Jààgdfliager g’hulfa hann. S’ Dankmool ìsch eewafàlls vum Édouard Sedley g’hàuija worra un ìsch àm 20. Jüüni iig’wäijt worra. Noh-n-em Uffbàui vum Dankmool hàt dr Bìrgermaischter Morizet gschrììwa:

„En faisant élever ces pierres en leur mémoire, afin que les jeunes générations se souviennent, nous avons accompli un devoir sacré.“

„Wumm’r zem Gedànka àn sììe dia Schtai ärrìchta hann, fìr àss d’ junga Genràzioona sìch ärrìnera, hann m’r a hailiga Pflìcht ärfìllt.“

– Morizet: Ceux de la Résistance, Nr. 5, Dezamber 1948

• dr frànzeescha Nàzionààlfrììdhoof uff äbba 25 Häktààra, wo zwìscha 1923 un 1933 ààg’lajt worra-n-ìsch. Doo sìnn 11.259 Soldààta beardigt worra, drunter 11.228 frànzeescha un 2 tscheechischa Soldààta-n-üss’m Äärschta Waltkriag un 29 frànzeescha Soldààta-n-üss’m Zwaita Waltkriag. Dr Nàzionààlfrììdhoof ìsch ànna 1999 ärfrìscht worra. Àm Zäntrum vum Frììdhoof schteht a Schpìtzsüüla, fìr mehrera frànzeescha Diwisioona un Reschimanta vum Äärschta Waltkriag eehra. Uff’m Frììdhoof gìtt’s àui a Kàpall un Mosolee ìm Schtiil Art déco fìr d’ Litt, wo kää Grààb hann. D’ Kàpall hàt dr Àrkitäckt Adolphe Prost zaichent. Üsserdam rüahja ìngsàmt 5.548 Soldààta ìn zwai Gebainerhiiser.

• 
  dr Iigàng vum Nàzionààlfrììdhoof
• 
  dr Nàzionààlfrììdhoof mìt dr Kàpall
• 
  krìschtliga Grääwer uff’m Frììdhoof
• 
  mosläämischa Grääwer uff’m Frììdhoof
• 
  d’ Schpìtzsüüla, fìr mehrera Diwisioona un Reschimanta-n-eehra
• 
  d’ Kàpall uff’m Nàzionààlfrììdhoof
• 
  a àndra Sìcht vu dr Kàpall
• 
  uff dr Kàpall schteht dr Iischrìft „Mosolee fìr d’ Litt, wo kää Grààb hann“
• 
  d’ Lischta vu da Litt, wo z’ Sillery g’schtoorwa sìnn un ìm Gebainerhüüs rüahja

• d’ Hàltaschtälla fìr Schìffer uff’m Aisne-Marne-Kànààl mìt 19 Platz. Sa lììgt àn dr Rue Jacques-Cartier.

• 
  d’ Schìfferhàltaschtälla vu Sillery mìt dr Kìrìch ìm Hìntergrund
• 
  d’ Vesle z’ Sillery
• 
  d’ Kànààlbrucka uff dr Vesle
• 
  Sàmmelbäcka-n-uff dr Vesle

• a Zuckerfàwrìk, womm’r därft b’sìchtiga

Verkeehr

Z’ Sillery ìsch a SNCF-Bààhnhàltaschtälla uff dr Bààhnschträcka Châlons-en-Champagne–Reims.

• 
  s’ Bààhnhoofgebäi
• 
  s’ Bààhnhoofgebäi
• 
  àm Bààhnhoof

Pàrtnergmainda

D’ Pàrtnergmainda vu Sillery sìnn s’ nàmmensgliicha Sillery ìn dr kànààdischa Prowìnz Québec un d’ diitscha Schtàdt Adenau ìn Rhiilànd-Pfàlz.

Lüag àui

• Liste der Gemeinden im Département Marne

Lìteràtüür

• Bernard Langlais: Sillery, la fin d'un monde, histoire d'un village marnais de 1880 à 1930. Édition Chapitre, Reims 2017 (französisch). 

Weblìnks

 Commons: Sillery (Marne) – Sammlig vo Multimediadateie

• Offiziälla Websitta vu dr Gmaindaverwàltung (frànzeesch)
• Schtàtistik ìwwer d’ Gmainda Sillery biim INSEE (frànzeesch)
• Schtàtistischa Dààta-n-ìwwer d’ Gmainda Sillery, wo düü ufflààda kààsch bii data.gouv.fr (frànzeesch)