Zum Inhalt springen

Irland

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
(Witergleitet vun Republik Irland)
Dä Artikel behandlet d Republik Irland, d Insle isch unter Irland (Insel) z finde, für d Provinz Nordirland muess dort go luege.


Éire (irisch)

Ireland (engl.)

Irland
{{{ARTIKEL-FLAGGE}}}
{{{ARTIKEL-FLAGGE}}}
{{{ARTIKEL-WAPPEN}}}
{{{ARTIKEL-WAPPEN}}}
Amtsspraach Irisch, Englisch
Hauptstadt Dublin (ir. Baile Átha Cliath)
Staatsoberhaupt Michael D. Higgins
Regierigschef Simon Harris
Flächi 70.182 km²
Iiwohnerzahl 5.149.139 (2022)
Bevölkerigsdichti 73 Iiwohner pro km²
Bruttoinlandsprodukt
  • Total (nominal)
  • Total (KKP)
  • BIP/Einw. (nominal)
  • BIP/Einw. (KKP)
2011[1]
  • $ 217,6 Milliarde
  • $ 181,5 Milliarde
  • $ 47.513
  • $ 39.639
Human Development Index 0,916(6.) (2014)[2]
Währig Euro (EUR)
Unabhängigkeit 6. Dezämber 1921
(vom Vereinigte Königriich)
Nationalhimne Amhrán na bhFiann
Nationalfiirtig 17. Merz (St. Patrick’s Day)
Zitzone UTC±0
UTC+1 (Merz bis Oktober)
Kfz-Kennzeiche IRL
ISO 3166 IE, IRL, 372
Internet-TLD .ie
Vorwahl +353
ÖsterreichBelgienBulgarienRepublik ZypernTschechienDeutschlandDänemarkDänemarkEstlandSpanienFinnlandFrankreichFrankreichVereinigtes KönigreichVereinigtes KönigreichGriechenlandGriechenlandUngarnIrlandItalienItalienItalienLitauenLuxemburgLettlandNiederlandePolenPortugalRumänienSchwedenSlowenienSlowakeiIslandMontenegroMazedonienKroatienTürkeiTürkeiMaltaSerbienGrönlandFäröerNorwegenNorwegenIsle of ManGuernseyJerseyAndorraMonacoSchweizLiechtensteinVatikanstadtSan MarinoAlbanienKosovoBosnien und HerzegowinaMoldawienWeißrusslandRusslandUkraineAutonome Republik KrimKasachstanAbchasienSüdossetienGeorgienAserbaidschanAserbaidschanArmenienIranLibanonSyrienIsraelJordanienSaudi-ArabienIrakRusslandTunesienAlgerienMarokko
Ladys View in County Kerry

Irland (amtlechi dütschi Name, irisch Éire [ˈeːrʲə], engl. Ireland), oft au Republik Irland (irisch Poblacht na hÉireann, engl. Republic of Ireland) isch en Inselstaat uf de Insle Irland. Er grenzt im Norde a Nordirland, wo zum Vereinigte Königriich vo Großbritannie und Nordirland ghört, und isch im Oschte vo de Irische See und im Weschte un Süde vom Atlantik umgä. Irland isch Mitgliid vo de Europäische Union. De Grossteil vo de Bevölkerig isch katholisch.

Irland, früener s "Armehus" vo de damalige EG, isch im Jahr 2005 eis vo de riichste Länder weltwit. Jahrelang hets es starchs Wachstum gäh. S inflationsbereinigte Pro-Chopf-Iikomme z Irland isch in de EU uf em zweite Platz noch Luxemburg gsi, was aber nid ganz dr Wirkligkäit entsproche het, sondern wäge finanzielle Drick z hooch isch. Irland isch weg sinere guete wirtschaftliche Entwicklig au keltische Tiger gnennt worde. Weg em gsetzlich festgleite Mindeschtlohn isch s monatliche Iikomme bi Vollzitagstellte bi mindischtens 1'183 Euro glääge. De Stüürsatz für Unternähme isch gsenkt worde uf numme 12,5 %.

D Finanzkrise, wo 2007 usbroche isch, het Irland bsundrigs hert droffe. Die irisch Wirtschaft isch im Usland seer stark verschuldet gsi. D Rezession, wo die konserwativi irischi Regierig mit ere Austeritäätspolitik het welle beände, isch erst 2013/14 ume gsi, wo s BIP wider het afo waggse. D Arbetsloosekwoote, wo bis 2007 öbbe fümf Brozänt hooch gsi isch, isch 2012 uf 14,7 Brozänt gstiige und isch vo denn aa wider gfalle.

S git es grosses wirtschaftlichs Gfäll zwüsche de grosse Zentre (Dublin, Limerick, Cork) uf de einte Site un de ländliche Gebiet uf de andere.

  1. World Economic Outlook Database, April 2012 des Internationalen Währungsfonds
  2. Human Development Reports, Table 1: Human Development Index and its components United Nations Development Programme (UNDP), Abruf 2016-02-08