Dr Dalbeschwibbooge

Dialäkt: Baseldütsch

Dr Dalbeschwibbooge vom hütige Kunstmuseum us gseh (Fotopositiv, 1878)

Dr Dalbeschwibbooge (au Kunos Door, spöter au s Innere Dalbedoor gnennt) isch en ehemoligs Stadtdoor vo dr Stadt Basel und emol Bestanddeil vo dr innere Basler Stadtmuure gsi. Er isch dr Vorläufer vom Dalbedoor gsi, wo scho vor dr Stadterwiiterig im 14. Joorhundert witer usse as Wachdurm gstanden isch. S Kunos Door, e Durm mit meerere Stöck, het sicher scho 1254 bestande, aber wil es uf dr Hööchi vo dr erste, dr innerste Stadtmuure vom Bischof Burkhard vo Fenis gstanden isch, also e baar Meter hinder dr Innere Muure us em früeje 13. Joorhundert, isch s mööglig, ass es as Door in dr eltere Muure baut worde isch. Vor em Door isch dr Ärddamm, wo as Zuefaart über e Dalbegraabe dient het, usgrabt und mit ere Brugg ersetzt worde. Dr Dalbeschwibbooge het sini ursprüngligi Funktion mit de Aarbede an dr üssere Stadtmuure wo us em freistehende Wachdurm e Stadtdoor gmacht het, verlore, er isch aber no langi Zit erhalte bliibe und erst 1878 abgrisse worde.

E zitlang isch er as Gfängnisdurm brucht worde. Sini Zälle häi Nääme gha wie Bääreloch und si im Winter nid ghäizt worde. Im Bääreloch iigspert z wärde isch offesichtlig fast so schlimm wie e Folterig gsi. E Bärnere, wo 1693 im Spaaleschwibbooge gfolteret worde isch und doch nüt zuegee het, isch in s Bääreloch im Kunos Durm gheit worde und het sich bald druf s Lääbe gnoo. 1746 het men en Uur mit drei Zifferbletter installiert und im Muurechranz zwäi Giibel iibaut und dört d Glogge ufghänggt, wo d Stund gschlaage häi. Und wil s jetz en Uuredurm gsi isch, het men en au nid abbroche, wo 1821 s Gfängnis ufghoobe worde isch, au wenn e Hufe Lüt dr Durm häi welle loos si. Erst wo d Wettstäibrugg baut worde isch und mä die üsseri Riddergass uf e niidrigers Niwoo het müesse bringe, het s letschte Stündli vom Kunos Door gschlaage. Im August vom Joor 1878 het en d Basler Firma Holzmann & Cie abbroche. D Durmuur het mä 1879 im soledurnische Metzerle gschänggt für d Dorfchille, wo vom ene Füür beschäädigt worde isch und s Rölief mit em Maa uf em Löi über em Dorbooge het dr Vorsteher vo dr Middelalterlige Sammlig, dr Moritz Heyne, grettet.

Lueg au

• D Baasler Riddergass, wo s en Uschnitt us dr Stadtaasicht vom Merian vo dr Riddergass us em Joor 1642 het.

Kwelle

• mybasel.ch - Die Stadt der sieben Tore
• Der St. Alban-Schwibbogen uf altbasel.ch

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „St._Alban-Schwibbogen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.

47.5548916666677.5944472222222