Bärner Alpe
| Bärner Alpe | ||
|---|---|---|
 Hauptgipfel vo de Bärner Alpe rund ums Finsteraarhorn | ||
| Höchst Gipfel | Finsteraarhorn (4'274 m ü. M.) | |
| Lage | Kantöön Bärn und Wallis, Schwiz | |
| Deil vo | Westalpe | |
| ||
| Koordinate | 646902 / 153742 | |
D Bärner Alpe si en Undergrubbe vo de Westalpe in dr Schwiz und lige in de Kantöön Bärn und Wallis. Si bilde äins vo de grösste und höggste Gebirgsmassiv in de Alpe zwüschen em Bärner Oberland im Norde und em Rhonedaal im Süde. D Bärner Alpe häi die grössti Vergletscherig vo alle Gebirgsgrubbe vo de Alpe. Die bäide lengste Iisströöm in de Alpe, dr Aletsch- und dr Fieschergletscher, fliesse uf dr Südsite vo de Bärner Alpe ins Wallis aabe. Dr höggst Bärg isch s Finsteraarhorn mit ere Hööchi vo 4274 m.
Geologii
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Bärner Hochalpe si im Wääsentlige e Däil vom Aarmassiv, bestöön also us Kristallin, wo meer oder weniger am Ort entstande (autochthon) isch, und zwar zum grösste Däil us Zentralem Aaregranit, Luterbrunner Granit, Amphibolit, Gnäis und Schiifer. Zmiddst dur d Bärner Alpe gooz dr Lengi nooch s Alpine Lengsdaal, vo dr Grimsel über e Konkordiablatz ins Lötschedaal und witer uf Leukerbad. Im Nordweste het s vor em Aarmassiv e Mantel vo Jura-Chalch, wo vom Druck vo Süde us stäil ufgstellt isch, und wo zum Däil sogar s Kristallin drübergschoobe isch. Dr ufgstellti Chalch gseet mä am beste am Wätterhorn und am Eiger, s Kristallin, wo drüber gschoobe isch, an dr Jungfrau.
Dr Mantel vo Chalch bildet e Räije vo markante Gipfel, vom Wätterhorn über en Eiger zur Blüemlisalp und witer über s Doldehorn und s Balmhorn bis zum Gemmibass. Er isch wien e riisigi Muure 2 bis 3 km hooch und fast 50 km lang, mit em Eiger, em Mönch und dr Jungfrau as Kärnstück. S Kristallin isch im Beriich vo dr Jungfrau äng mit em Chalchmantel verflochte, witer westlig isch s aber drvo dur d Furche vom Kanderfirn, Lötschebass und dr obere Dala (Leukerbad) drennt. Do daucht s Kristallin noo di noo under und verschwindet samt em Chalchmantel under em Rhonedaal.
Die westlige Bärner Alpe bestöön im Wääsentlige us Chalch us dr Undere Chriide, nume in dr Südabdachig über Sion au us Jurachalch.
Turismus
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Randberiich vo de Bärner Alpe, bsundrigs uf dr Site vom Bärner Oberland, si in dr Zit vom Barock und dr Romantik Ziil für Dichder (Goethe), Mooler (William Turner, Samuel Birmann, Caspar Wolf) und Forscher (Louis Agassiz, Hugi) worde. Bsundrigs d Grindelwaldgletscher und dr Schmadribachfall, Rooselauigletscher und dr Unteraargletscher häi as seenswärt gulte.
Die innere Bärner Alpe si vom Grimselbass här erschlosse worde. Dört häi scho in dr Barockzit Naturforscher iire Stützpunkt gha, und vo dört us häi d Expedizioonen zur Erstbestiigig vo dr Jungfrau (1811) und vom Finsteraarhorn (1812 und 1829) aagfange.
S Lötschedaal isch erst en Usgangspunkt für Turiste worde, wo d Lötschbärgbaan eröffnet worden isch. 1894-1912 isch d Jungfraubahn baut worde, und so het mä diräkt vom Bärner Oberland zur Jungfrau oder uf e Mönch chönne. 1913 isch dr Lötschbärgdunnel fertig worde, wo au hüte no die äinzigi diräkti Vercheersverbindig über d Bärner Alpe zwüsche dr Grimsel und Saint-Maurice isch.
Am Südrand vo de westlige Bärner Alpe si grösseri Schiigebiet entstande, über Crans-Montana, Anzere und Les Diablerets, und mit Säilbaane uf d Gipfelgebiet (Pointe de la Plaine Morte, Sex Rouge) cha mä au im Summer no Schii mache. Au am Südrand vo de östlige Bärner Alpe het s chliineri Schiigebiet, so z Leukerbad, uf dr Belalp und dr Bettmeralp (mit em Eggishorn). Helikopter für s Heliskiing chönne vom Wildhorn, dr Ebneflue und Rosenegg us starte.
Gipfel
[ändere | Quälltäxt bearbeite]-
Panorama vo de Bärner Alpe vom Fuulhorn us gsee -
D Hauptgipfel in ere Luftufnaam vo Süde
Die nüün Vierduusiger vo de Bärner Alpe
- Finsteraarhorn, 4274 m
- Aletschhorn, 4195 m
- Jungfrau, 4158 m
- Mönch, 4107 m
- Schreckhorn, 4078 m
- Gross Fiescherhorn, 4049 m
- Luteraarhorn, 4042 m
- Gross Grüenhorn, 4043 m
- Hinter Fiescherhorn, 4025 m
Anderi bedütendi Hochgipfel, gordnet noch iirer Höchi
- Gletscherhorn, 3983 m
- Eiger, 3970 m
- Äbeni Flue (Ebneflue), 3963 m
- Agassizhorn, 3946 m
- Bietschhorn, 3934 m
- Gross Wannehorn, 3905 m
- Chläi Fiescherhorn (Ochs), 3895 m
- Mittaghorn, 3892 m
- Nästhorn, 3822 m
- Schinhorn, 3797 m
- Lötschedaaler Bräithorn, 3785 m
- Luterbrunner Bräithorn, 3780 m
- Sattelhorn, 3745 m
- Balmhorn, 3698 m
- Wätterhorn, 3692 m
- Blüemlisalp, 3664 m
- Doldehorn, 3650 m
- Oeschinehorn, 3486 m
- Gspaltehorn, 3436 m
- Fründehorn, 3369 m
- Wildhorn, 3248 m
- Wildstrubel, 3243 m
- Petersgroot, 3163 m
Liddratuur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Sergio Marazzi: Atlante Orografico delle Alpi. SOIUSA. Pavone Canavese (TO), Priuli & Verlucca editori, 2005. ISBN 978-88-8068-273-8 (ital.)
- Sergio Marazzi: La “Suddivisione orografica internazionale unificata del Sistema Alpino” (SOIUSA) - der komplette Artikel mit detaillierten Illustrationen (PDF, ital.)
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Berner Alpen – Sammlig vo Multimediadateie- Umgrenzung der Berner Alpen uf GeoFinder.ch
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Berner_Alpen“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |