Zum Inhalt springen

Bäuch

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Bellach
Wappe vo Bellach
Wappe vo Bellach
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Soledurn (SO)
Bezirk: Läberew
BFS-Nr.: 2542i1f3f4
Poschtleitzahl: 4512
UN/LOCODE: CH BEL
Koordinate: 604650 / 229373Koordinate: 47° 12′ 55″ N, 7° 30′ 0″ O; CH1903: 604650 / 229373
Höchi: 450 m ü. M.
Flächi: 5.31 km²
Iiwohner: 5399 (31. Dezämber 2022)[1]
Website: www.bellach.ch
Blick uf Bäuch
Blick uf Bäuch

Blick uf Bäuch

Charte
Charte vo BellachBellacher WeiherKanton BernKanton BernKanton BernKanton JuraBezirk BucheggbergBezirk SolothurnBezirk ThalBezirk WasseramtBalm bei GünsbergBellachBettlach SOFeldbrunnen-St. NiklausFlumenthalGrenchenGünsbergHubersdorfKammersrohrLangendorf SOLommiswilOberdorf SORiedholz SORüttenenSelzach
Charte vo Bellach
w
Dialäkt: Soledurnerdütsch

Bäuch (amtlich Bellach) isch e Iiwohnergmein im Bezirk Läbere im Kanton Soledurn, Schwiiz.

Bäuch ligt westlich vo Soledurn. Witeri Nochbergmeinde si Söuze im Weschte, Lommiswiu im Nordweschte, Oberdorf im Norde, Längedorf im Nordoschte und Biberischt im üsserschte Südoschte. Im Süde gränzt Bäuch a d Aare, änedra isch Lüsslige. Dr Name Bäuch stoht zur Fasnachtszyt sogar am Ortsigangsschild.

D Gmeindsflächi umfasst 50,6 % langwirtschaftlichi Flächi, 14,6 % Waud, 30,4 % Sidligsflächi und 4,4 % suschtigi Flächi.[2]

D Gägend isch scho sit öppe drütusig Jor besidlet, die erschti urkundlechi Erwänig isch aber ersch 1294 as Bella gsi (1307 Bellacho). Uf ere Charte us em Jor 1822 gset me, dass Gebiet denn no zu Bäuch ghört hei, wo hüt zu Soloturn ghöre.

Dr Bäucher Weiher het früecher zur Isversorgig vor Schtatt Solothurn dient. Hüt schtot er unter Naturschutz. Bäuch isch als Dorf no immer sehr aktiv, obwohl Solothurn grad näbedra isch.

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[3]

Johr 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Iiwohner 686 629 697 736 736 964 1063 1138
Johr 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Iiwohner 1289 1377 1606 2319 3871 4361 5079 5027

De Uusländeraateil isch 2010 bi 26,3 % gläge.[2]

32,6 % vo dr Iiwooner si im Johr 2000 evangelisch-reformiert gsii, 38,3 % römisch-katholisch.[2]

Bi dr Nationalrootswaale 2011 hät s das Ergebnis gää:[2] BDP 5,1 %, CVP 15,4 %, EDU 0,6 %, EVP 1,1 %, FDP 18,4 %, GLP 3,2 %, GP 7,0 %, SP 16,8 %, SVP 30,2 %, Suschtigi 2,3 %.

Gmeindspresidänt isch dr Fritz Lehmann (Stand 2021).

D Bäucher Wirtschaft isch lang vo de Landwirtschaft prägt gsi, auerdings si d Äcker immer wider überschwemmt worde, ersch sit de zwoite Korektur vo de Juragwässer got s besser. No hüt gits z Bäuch mereri Bure. Bis i d Füfzgerjor vom letschte Jorhundert het s e erfoulrichi Bouelewäberei gä, 1969 isch de Betrib igschtöut worde. Aus sich d Ureindustri und d Isebane sich vergrösseret hei, si me Arbeiter nach Bäuch cho. I däre Zit si vüu Betrib gründet worde, die meischte gits aber hüt nümm. Hüt gits mereri, au grösseri Betrib, vor auem im Industrisektor. Entlang vo de Bieustros gits vüu Autogarage und im Dorf hets mereri Läde.

D Arbetslosigkeit isch im Johr 2011 bi 3,1 % gläge.[2]

Bäuch isch guet a öffentlich Verkehr mit der Linie 2 und 3 vor BSU a Solothurn agschlosse. Die beide Bus fahre jewils jedi 30 Minute, und sind ab Bäuch Franziskanerhof zum ene 15 Minute Takt zämegschlosse. Zuedem gits e Bahnhof, wo im 20/40 Takt e Regionalzug nach Solothurn und Biel fahrt. Au für Autofahrer isch dlag ideal, da d Autobahnifahrt Solothurn Wescht ned mal 2 km vom Ortschärn wäg isch. Sit Autobahn off isch, hets Bäuch weniger Durchgangsvercher, was dr Ort attraktiver gmacht het.

Uf em Wappe gset me uf blauem Hingergrund e rächsstigende Schimmu mit zerrisnige Flügu.

Sproch und Dialäkt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bi dr Voukszellig 2000 hei vo dr 5027 Iiwohner 83,4 % Dütsch aus Hauptsproch aagää, 0,9 % Französisch, 4,2 % Italienisch und 11,5 % angeri Sproche.[2]

Dr hochalemannisch Dialäkt vo Bäuch ghört zue dr Dialäkt vo dr Region Soledurn, wo ähnlich si zum Bärndütsch.

Bekannti Persönlichkeite vo Bäuch

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
 Commons: Bellach – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Bundesamt für Statistik: Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Mai 2012
  3. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[5] [6] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)