Duurendi Neutralität

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

As duurendi Neutralität bezeichnet mä e grundsätzligi Verpflichdig vom ene Staat zun ere neutrale Ussebolitik, wo dur e völkerrächtlige Verdrag oder dur en Erklärig und die allgemeini Anerkennig entstande isch. Im Fall vo dr Schwiiz und vo Östriich redet mä au vo immerwährender Neutralität.

D Schwiiz[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Die duurendi Neutralität vo dr Schwiiz, wo sich sit dr Schlacht bi Marignano 1515 vor allem wäge dr Zerbrächlikeit vom eidgenössische Staatebund, wo innepolitisch gschwecht gsi isch wäge konfessionelle Differänze, nüme an internationale Chrieg bedeiligt het und sit ihrer völkerrächtlige Lösig vom Heilige Römische Riich 1648 neutral gsi isch, isch 1815 mit em Zweite Pariser Friide vo allne europäische Mächt anerkennt worde. Aber eso wie d Schwiiz gwehlt het, sich in internationale militärische Komflikt neutral z verhalte, und nid dur internationali Verdräg drzue bunden isch, so cha si vo sich us au wider uf d Neutralität verzichte.

Östriich[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Die duurendi Neutralität vo Östriich goht zrugg uf s Moskauer Memorandum vom 15. April 1955, wo zwüschen Östriich und dr UdSSR usghandlet worden isch und zu de Bedingige ghört het, ass Östriich si Souveränität zruggüberchiem. Dört het sich Östriich verpflichdet, «immerwährend eine Neutralität der Art zu üben, wie sie von der Schweiz gehandhabt wird». Die Verpflichtig isch am 26. Oktober 1955 mit dr Festschriibig vo dr „immerwährende Neutralität“ in dr östriichische Verfassig iiglöst worde.

Liste vo neutrale Staate[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Staate, wo international as neutral anerkennt wärde[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Costa Rica: neutral sit 1949, noch dr Uflösig vo siiner Armee
  • Finnland (jetzt ä Mitgliid vo dr EU): 2006 het dr finnisch Premierminister Matti Vanhanen, wo Finnland dr Vorsitz vo dr EU überchoo het, d Neutralität vo sim Land in Froog gstellt[1]
  • Irland (jetzt ä Mitgliid vo dr EU)
  • Japan: dr Artikel 9 vo dr japanische Verfassig verbietet Japan an Chrieg deilzneh. S Land het aber e starki Armee und e militärischi Allianz mit de USA
  • Liechtestei: sit dr Uflösig vo siiner Armee in 1868
  • Malta (jetzt ä Mitgliid vo dr EU): e neutrali Politik sit 1980, garantiert im ene Verdrag mit Italie us em Johr 1983
  • Östriich (jetzt ä Mitgliid vo dr EU): neutral sit 1955
  • Panama: neutral sit 1989
  • Schwede (jetzt ä Mitgliid vo dr EU): het sit em Ändi vo de Napoleonische Chrieg 1814 keini Chrieg meh gfüehrt
  • Schwiiz: en immerwährendi und bewaffneti Neutralität wo im Wiener Kongräss 1815 international anerkennt worden isch
  • Turkmenistan: het e duurendi Neutralität proklamiert, wo 1995 vo de Vereinet Natione anerkennt worden isch[2]
  • Ukraine: het sich in 2010 zum ene blockfreie Land erklärt
  • Vatikan: het 1929 d Lateranverdräg mit Italie underschriibe, wo sich dr Bapst din zun ere immerwährende Neutralität in internationale Beziehige verpflichdet het

Staate, wo sälber ihri Neutralität erklärt hai[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Kambodscha : het sich vo 1955–1970 neutral erklärt und wider sit 1993 in mehrere völkerrächtlige Verdräg festgleit
  • Mexiko: sit 1939, isch aber im Zweite Wältchrieg uf dr Site vo de Allierte gstande.
  • Moldau: dr Artikel 11 dr Verfassig vo 1994 erklärt en immerwährendi Neutralität
  • Serbie: S Parlamänt het 2007 die bewaffneti Neutralität erklärt.

Fuessnote[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Debates – Wednesday 5 July 2006 – Presentation of the programme of the Finnish presidency (debate). http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+CRE+20060705+ITEM-002+DOC+XML+V0//EN&language=EN
  2. A/RES/50/80; U.N. General Assembly. Abgrüeft am 29 December 2009.