Bueß- un Bättdag

Dr Bueß- un Bättdag isch e Fyyrtig vu dr evangelische Chilche z Dytschland, wu uf Notzyte zruckgoht. Im 20. Johrhundert isch er wie au hite zmaischt am Mittwuche vor em Dotesunntig, em letschte Sunntig vum evangelische Chilchejohr, begange, also elf Däg vor em erschte Adväntssunntig.

In dr Schwyz git s au e sonige Fyyrtig, lueg Aidgnessische Dank-, Bueß- und Bättdag.

Vorgschicht

Im Mittelalter het s zwaierlai Bueßdäg gee. Di aine sin vu dr Obrigkait bi Bedarf aagordnet wore, di andere, zem Byschpel d Quatemberdäg hän sich us dr chilchlige Ornig ergee. Beedi sin vu dr evangelische Chilche ufgnuu un furtgfiert wore. Dr erscht Bättdag isch anne 1532 z Stroßburi gfyyrt wore wäg dr Tirkechrieg.

Gsetzlige Fyyrtig

In dr unterschidlige Territorie vu Dytschland sin fir dr Bueß- un Bättdag unterschidligi Termin feschtglait wore. Anne 1878 het s in 28 dytsche Länder insgsamt 47 Bueßdäg an 24 unterschidlige däg gee. Dr Termin am letsche Sunntig vum Chilchejohr goht uf dr preußisch Chenig Friedrich Wilhelm III. zruck, wu anne 1816 aagordnet gha het, ass an däm Dag e Fyyrtig zur Mahnig an di Verstorbene soll begange wäre. Dää Termin isch derno im Lauf vu dr Zyt au vu dr andere Landeschilche ibernuu wore. In dr Johre 1852 un 1878 hän di evangelische Chilche vu Dytschland in dr „Eisenacher Konferenz“ iber d Yyfierig vu aim Bueß- un Bättdag berote, was derno bis anne 1893 vu fascht allne evangelische Landeschilche umgsetzt woren isch.

Im Zweete Wältchrieg isch dr Bueß- un Bättdag uf e Sunntig glait un dodermit as separate Fyyrtig abgschafft wore.

Noch em Chrieg isch dr Bueß- un Bättdag wider yygfiert wore. In der DDR isch er e arbetsfreie Fyyrtig gsii, bis er anne 1966 im Zug vu dr Yyfierig vu dr 5-Däg-Wuche abgschafft woren isch. Di weschtdytsche Bundesländer hän e noch em Chrieg zum gsetzlige Gedänk- un Fyyrtig erklert, Bayern erscht anne 1952. In dr katholische Regione vu Bayern sich dr Bueß- un Bättdag erscht ab 1981 e arbetsfrei Fyyrtig gsii.

No dr Widerverainigung 1990 isch dr Bueß- un Bättdag au vu allne neie Bundesländer ibernuu wore.

Abschaffig as gsetzlige Fyyrtig

Anne 1994 isch bschlosse wore, ass dr Bueß- un Bättdag as arbetsfreie Dag mit Wirkig ab 1995 gstriche wird go d Mehbelaschtig vu dr Arbetgäber dur d Yyfierig vu dr Bflägeversicherig uuszglyche, nume im Land Sachse git s dr Bueß- un Bättdag bis hite as gsetzlige Fyyrtig.

Termin

Dr frieschtmegli Termin isch dr 16. Novämber, dr spotschtmegli dr 22. Novämber.

Lueg au

• Aidgnessische Dank-, Buess- un Bättdag (Schwyz)