Zum Inhalt springen

D Baasler Iisebaanbrugg

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Koordinate: 47° 33′ 29″ N, 7° 36′ 52″ O; CH1903: 613233 / 267497

Iisebaanbrugg
Iisebaanbrugg
Iisebaanbrugg
D Iisebaanbrugg, linggs d Schwarzwaldbrugg
Brucht as Iisebaanbrugg mit eme Wääg für Fuessgänger
Überfüerig über Rhii
Ort Basel
Gsamtlengi 216,30 Meter
Grössti Stützwiti 59,42 Meter
Aafang vom Baue 1870
Fertig worde 1873
Eröffnig Novämber 1873
Lage
Eisenbahnbrücke (Basel) (Schweiz)
Eisenbahnbrücke (Basel) (Schweiz)
Eisenbahnbrücke (Basel)
Eisenbahnbrücke (Basel)

D Baasler Iisebaanbrugg isch e Brugg für Züüg und Fuessgänger, wo z Baasel über e Rhii goot.

D Iisebaanbrugg isch s Härzstück vo dr Baasler Verbindigsbaan und verbindet dr Badisch Baanhoof uf dr rächte Site vom Rhii mit em Schwizerische Bundesbaanhoof und em Streckenetz vo dr SBB linggs vom Rhii. Dr Persoone- und Güetervercheer vo Norde uf Süüden goot doo drüüber; si isch dorum e Däil vo äinere vo de wichdigste Iisebaanstreckene in dr Schwiz.

1860 het mä blaant, ass d Gläis vo dr Verbindigsbaan zämme mit ere Strooss as Harzgraabebrugg über e Rhii gienge. E sone Meerzwäckbrugg weer aber seer düür choo und usserdäm weer s enorm schwiirig gsi, mit de Stiigige und Kurve z Rank choo.

1869 isch d Baasler Verbindigsbaan gründet worde, und mä het sich entschlosse e Fachwärk-Balkebrugg mit äim Gläis und eme Stääg für Fuessgänger unde an dr Birsmündig z baue. D Undernääme Lauterburg & Thormann (Pfiiler und Widerlaager) und Schneider & Cie. vo Creuzot (Iisekonstrukzioon) häi 1870 afo baue. D Pfiiler het mä dobblet so bräit konzipiert, so dass mä spööter e zwäiti Balkebrugg chönnt druf baue und eso uf zwäi Spuure über d Brugg chönnt faare. Im Novämber 1873 isch d Brugg iigweit worde. Si isch uf drei Pfiiler glääge und 216,30 Meter lang gsi. Scho 1896 und und wider 1924 het mä d Brugg müesse versterke, wil immer schweereri Lokene und Züüg iigsetzt worde si. Vo 1913 aa isch s au immer dringender worde, d Dobbelspur uszbaue, het s aber non e chli ufgschoobe, und wil denn dr Zwäit Wältchrieg usbroche isch, het mä non emol müesse warte. Am 25. Juni 1957 het sich d SBB entschlosse, e nöiji Iisebaanrugg uf de alte Pfiiler z baue. Es isch e dobbelgläisigi Staalbrugg mit eme Chastekwerschnitt und eme Fuesswääg rhiiab worde und 1962 isch si fertig gsi. D Stützwitene si 48,24 Meter bräit bi de bäide Ändfälder und 59,42 Meter bi de bäide middlere Öffnige.

Wil dr Nord-Süüd-Vercheer immer mee gwaggse isch, het mä e zwäiti Iisebaanbrugg über e Rhii afo blaane. Sit em Aafang vo de 1990er Joor isch d Reed gsi von ere Brugg, wo witer östlig wurd ligge, as «Bypass um Baasel, wo vom ene Infarkt bedroot sig». Schliesslig het mä aber doch abgmacht, e Brugg grad näbe dr alte Brugg z baue und eso d Linie uf vier Spuure z verbräitere. Am 26. Novämber 2009 het mä afo baue und am 22. Oktober 2012 isch si iigweiht worde.[1] Die zwäiti Rhiibrugg het drei Fälder, isch us Spannbeton und öbbe 240 Meter lang. D Stützwitene si 59,7 Meter bi de bäide Ändfälder und 117,2 Meter bi dr middlere Öffnig.[2] Die nöiji Brugg het e Fuesswääg, wo au Behindereti chönne bruuche.

D Sanierig vo dr alte Brugg

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Jetz muess no die alti Brugg saniert wärde, was bis 2017 sött goo. D Bauchöste mit de Streckenaaschlüss si uf 57 Millione Franke veraaschlagt worde. D Finanzierig vom Brojekt wird dur en Ardikel 23 vo dr Läistigsveriibaarig zwüsche dr Schwizerische Äidgenosseschaft und dr Akziegsellschaft Schwizerischi Bundesbaane (SBB) für d Joor 2007 bis 2010 greeglet.

  1. eisenbahn-magazin 12/2012, S. 28
  2. Eisenbahn-Revue International, 1/2010, S.40


Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Eisenbahnbrücke_(Basel)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.