Zum Inhalt springen

Dalbebrugg

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dialäkt: Baseldütsch

D Dalbebrugg isch e Rhiibrugg in dr Schwizer Stadt Basel gsi. Si isch vo 1955 bis 1973 in Bedriib gsi, bis si mit dr zääspurige Schwarzwaldbrugg ersetzt worden isch.

Wo am Aafang vom 20. Joorhundert, im Joor 1901, e Baulinieblaan für d Erwiterig vo de Quartiere Wettstäi, Dalbe und Bräiti gmacht worde isch, isch din au e Stroossebrugg blaant gsi, wo 120 Meter bachab vo dr Verbindigsbaanbrugg hätt sötte baut wärde. Die Brugg het mä zerst emol uf Iis gläit und erst noch em Erste Wältchrieg het d Bevölkerig afo verlange, ass mä d Brugg wurd baue. 1926 isch e Kredit für e Vorstudie für e witeri Rhiibrugg bewilligt worde und am 7. August im gliiche Joo het e Volksiniziative verlangt, ass bald e „Hallwilerbrugg“ baut wurdi. D Dreiroosebrugg isch aber bressanter gsi, und usserdäm het mä zerst no welle uusefinde, öb e nöiji Brugg, e Hallwiler- bzw. Bräitubrugg villicht e dobbelstöckigi Kombinazioon mit dr Iisebaanbrugg, wo het müesse umbaut wärde, sött wärde. Und will mä au no vorghaa het, d Wettstäibrugg z verbräitere, isch dr Bau vo dr Brugg no äinisch verschoobe worde. Si isch aber immer nöötiger worde, wil si dr Durchgangsvercheer Rhii-Wiisdatal und dr Schweervercheer Rhiihaafe-Innerschwiz hätt sölle kanalisiere. Im Juni 1949 het dr Groossi Root vo Basel e Rootschlaag für e Bau von ere Hängibrugg mit ere Spannwiti vo 220 Meter vorgschlaage, wo de Bedürfniss vo dr Rhiischifffaart wurd Rächnig drääge. E Kommission het s Brobleem denn drei Joor lang studiert und vorgschlaage, ass mä e Spannbetonbrugg mit ere Middelöffnig vo 135 Meter wurd baue. Wil aber d Erfaarig mit Spannbeton no gfeelt het, het sich d Regierig für e Liichtstaalbalke-Brugg über e Rhii entschiide, und am 10. Mai 1953 het s Volk dr Bau von ere Dalbebrugg aagnoo.

Im Juli 1953 häi d Bauarbäite aagfange. D Firma Buss AG, s Ääscheniöörbüroo A. Aegerter, d Dr. O. Bosshardt AG und d Diefbaufirma Ed. Züblin & Cie. AG häi e 250 m langi Staalbalkebrugg mit ere sogenannte orthotrope Faarbaanblatte baut, mit zwäi Pfiiler und drei Fälder mit Spannwiitene vo 57,5 m, 135,0 m und 57,5 m. Si het e maximali Bauhööchi vo 5,6 Meter über de Pfiiler gha und 2,75 Meter im Hauptfäld, isch 22 Meter bräit gsi, het vier Spuure zu 3 m ghaa und zwäi zwäi Meter bräiti Velowääg wo uf dr gliiche Hööchi wie d Autifaarbaan gsi si, und zwäi drei Meter bräiti Drottwaar. Anstatt wie s bis denn üüblig gsi isch, d Brugg z verniete, het mä sä elektrisch verschwäisst. D Faarbaan isch am Scheitel 1,30 m hööcher as d Widerlager gsi. 21½ Mönet het s Baue brucht und am 2. April 1955 isch si für e Vercheer eröffnet worde. Wil si so liicht baut worden isch, het si bald dr Übernaame „Zitterbrugg“ überchoo. Am 18. und 19. Juni 1955 het s e Volksfest zur Iiweijig gee.

Scho bald het mä gsee, ass d Brugg im Zämmehang mit dr blaante Verbindig vo de Autibaane A2, A3 und dr dütsche A5 z chlii isch und mä sä dur e bräiteri Autibaanbrugg muess ersetze. In dr Lugge zwüsche dr Verbindigsbaanbrugg und dr Dalbebrugg het mä denn die zääspuurigi Autibaanbrugg, d Schwarzwaldbrugg, baut. 1973 het mä d Dalbebrugg abbroche und wo dr Nordchopf vo dr Brugg gsi isch, befindet sich hüte s Museum Tinguely.


Koordinate: 47° 33′ 28,7″ N, 7° 36′ 50,6″ O; CH1903: 613204 / 267487

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „St._Albanbrücke“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.