Sidonia Klainguti

Dialäkt: Undermarkgreflerisch

D Sidonia Klainguti (* 1978; vu Samedan un Poschiavo) isch e Schwyzer Romanischti un Mittelschuelleereri.

Lääbe

Si isch e Doochter vum Schriftsteller Göri Klainguti un syre Frau Seraina geb. Famos. Si het no ne Schweschter, Rea Luisa. Iri Muetersproch isch Oberengadinisch (Putèr).

D Sidonia Klaingut het d Schuelen im Engadin bsuecht; vo iirere Matuurarbet am Gimnasium vo Samaade, wo si im romanische Dialäkt Vallader s Underengadiner Tal Val d’Uina beschrybt, isch dr gschichtlich Teil de grad i der rätoromanische Zytschrift Annalas da la Societad Retorumantscha abtrukt worde. Der Familie Famos isch e Teil vo der Alpsidlig Uina Dadora, was uf dütsch Usser-Uina heisst, und d Sidonia isch mit iirere Schwöschter vill dört obe gsi. Es git vo däm Tal, wo men derduur vo Sent übere Schlinigpass is Vintschgau übere goot, Urkunde sid em Mittelalter, wo d Maturandin gsamlet und usgwärtet het.

D Klainguti het denn an dr Universiteet Züri studiert un anne 2004 s Lizenziat mit dr Arbet «Uniteds linguisticas inventedas ed insolitas e lur funcziun litterara i’ls duos texts principels da Reto Caratsch» abgschlosse.

Zum 1. Juni 2005 het d Klainguti as wisseschaftligi Assischtänti bim Dicziunari Rumantsch Grischun (DRG) aagfange, ab em 1. April 2007 het si deert as as Redaktoori gschafft. Si het fir s DRG d Artikel mantinadas un d Strecki marvegliun – maschina (unter anderem d Artikel marz un mas-chalch) redigiert. Zum Ändi Augschte 2008 isch si us dr Redakzioon uusgschiide. Syterhär schafft si as Romaanischleereri an dr Academia Engiadina Mittelschuel z Samedan.

Vu 2009 bis 2016 het d Klainguti zäme mit irem Vater dr Chalender Ladin uusegee.

Si isch syter 2010 ghyroote mit em Amos Sciuchetti (Buurger vu Poschiavo) un läbt mit iim un em gmainsame Suun Curdin Geremia z Samedan.

Schrifte

• Uina Dadora. In: Annalas da la Societad Retorumantscha 111, S. 159–178. Societad Retorumantscha, Cuira 1998.
• Uniteds linguisticas inventedas ed insolitas e lur funcziun litterara i’ls duos texts principels da Reto Caratsch. Lizenzarbeit, Universität Zürich 2004.
• Pleds inventos ed insolits e lur funcziun litterara in Il commissari da la cravatta verda da Reto Caratsch. In: Annalas da la Societad Retorumantscha 117, S. 271–311. Societad retorumantscha, Cuira 2004.
• L’influenza dal latin en las linguas romanas cun consideraziun speziala dal rumantsch. In: Annalas da la Societad Retorumantscha 120, S. 7–17. Societad retorumantscha, Cuira 2007.
• Raquints da Schimun Vonmoos (1868–1940) in fuorma da comics. In: Chalender Ladin, 2018, S. 65–68.

Weblink

• Bestseller gegen den Zeitgeist: Romanische Volkskalender, SRF Schnabelweid, 29. Dezämber 2016