Ringzug

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dä Artikel beschriibt s 3er Ringzug (churz Ringzug) benamste Naavokeerssischteem i dè Region Schwarzwald-Baar-Heubärg. Ringförmigi Baanlinniè beschriibt dè Artikel Ringlinniè.


Logo vum 3er-Ringzug
Èn Ringzug-Drybwagè z Rautweil
Streggèblaan vum Ringzug

Ringzug odder 3er-Ringzug isch è Schinnèpersonènaavokeerssischteem i dè Landchrais Duttlingè, Rautweil un Schwarzwald-Baar im südlichè Baddè-Württèbärg. Dè Ringzug hèt sin regulärè Bedryb am 31. Auguscht 2003 uffgnõ un wörd sit èm 12. Dezembèr 2004 i sinèrè hütigè Form bedribbè. Konzäpt vum Ringzug isch èn votagtetes un uff è Villzaal vo andrè Bus un Baanè abgschtimmtes S-Baan-äänlichs Aagebot im ländlichè Raum z schaffè. Im März 2006 hèt dè Faargaschtvoband Pro Baan dè Ringzug als vorbildlichs Naavokeerssischteem mit èm „Fahrgastpreis 2006“ uuszeichnèt.[1] Dè Ringzug hèt übber d Region usè witti Beachtung gfundè un cha uff toujours stygèndi Bassagyrzaalè vorwysè, dè Zuèschussbedarf wörd immer wènniger.

Bezeichnung[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Bezeichnung „Ringzug“ isch gwäält worrè, well sini Streggèfüürung urschprünglich èn Ring bildè hèt söllè, unterbrochè wörd er abber nõch wiè vor durch d Luggè zwǜschè Immèdingè un Eschingè. Vovollschtändigt wörd s Netz durch Streggè, wo nit Deil vum Ring sin. Dèzuè ghörèd d Drossinger Ysèbaa sowiè Deile vo dè Brägdalbaan, d Aitrachdalbaan un dè Baanschtreggi Duttlingè-Inzikofè. Diè alternatyvi Benamsung „3er-Ringzug“ söll druff hywyysè, dass sich drei Landchrais am Brojèkt bedeiligt hèn.

Gschichtè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

No Mitti vu dè 1990er-Johr vo dè Stilllegung bedroot: Dè Baanhof Drossingè Stadt vo dè Drossinger Ysèbaa

Uusgangslaag[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dié Dütsch Bundesbaan hèt i dè 1970er- un 1980er-Johr èn Großdeil vo dè Baanhööf un Haltepüngt im Ringzug-Gebièt wègèm sognenntè eilzugmäßigè Faarè uffglõ, d Naavokeerszüüg sin witgehend ygschpart worrè. Uff èm 28 Kilometer langè Gäubaan-Abschnitt zwǜschè Duttlingè un Rautweil isch dè Baanhof Spaichingè dè einzige Zwǜschèhaalt blibbè. Sèlbscht i dè 7500-Ywooner-Chlyschtadt Aldingè hèt kei Zug mee ghaaltè, wa d Pendler un Schüèler i sèllèm Gebièt endgültig uff d Strõß (Auto, Bus) dribbè hèt.

Uff dè Baanschtreggi Mabä-Diirä isch dè Personèvokeer schu 1953 uffgää worrè, d Heubärgbaan isch 1966 draa chò un s nördliche Deilschtugg vo dè Wuètèdalbaan, d Aitrachdalbaan, isch ab 1967 ooni blaanmäßigè Personèvokeer gsi. Sit 1972 hèt sèll au für d Brägdalbaan Furtwangè-Hifingè goltè. D Drossinger Ysèbaa hèt nõch eim 1996 gfasstè Bschluss vum Drossinger Gmeinderõt sogar ganz stillglait wörrè söllè.

Lediglich im Berych vum Nadurpark Obberi Donau zwǜschè Duttlingè un Fridingè isch mit èm „Donaudal-Modèll“, wo im Septembèr 1990 gschtartet isch, vum Landchrais Duttlingè é Rüggvolagerung von èm Deil vum Schüèlervokeer uff di Schinnè hèrrè brocht worrè. Dèvor sin d Schüèler mit èm Bus durch d Gegend karrèt worrè.

Wèg sèbbèm Rüggzug uss dè Flächi sin dè Region Schwarzwald-Baar-Heubärg nu no übberregionali Vobindungè erhaaltè blibbè, dõdèvo zwei im Schinnèpersonèfèrnvokeer. Uff dè Schwarzwaldbaan sin näbb dè Eilzüüg Interregio-Züüg im Zwei-Stundè-Tagt zwǜschè Hamburch un Konschdanz gfaarè. Uff dè Gäubaan sin ußer dè Eilzüüg D-Züüg bezièungswys EuroCitys vo Stuègètt übber Züri gu Italiè gfaarè. Ußerdèmm git s langlaufendi Eilzüüg uff dè Relationè Ulm–Duttlingè–Eschingè–Neuschtadt im Schwarzwald un Rautweil–Villingè–Eschingè–Neuschtadt im Schwarzwald.

Bolitischi Entscheidungè uff èm Wäg zum Ringzug 1995–2001[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Region Schwarzwald-Baar-Heubärg
Logo vo dè Hoèzollerischè Landesbaan

Im Januar 1995 hèt dè Regionalvoband Schwarzwald-Baar-Heubärg d Studiè „Integraler Taktfahrplan Bus und Bahn für die Region Schwarzwald-Baar-Heuberg“ vorgschtellt, wo vum Tibinger Naavokeersberater Gerd Hickmann gmacht worrè isch. I sèllèrè Studiè isch vorgschlagè worrè, èn integralè Tagtfaarblaan i dè Region yzfüürè un Schinné- un Busvokeer mitènand z vochnüpfé. Rügggròt vo sèllèm neuè Vokeerskonzèpt hèt èn „Ringzug“ sy söllè. Im Aaschluss vom Hickmann sinèrè Studiè hèt sin Kolleeg, de Grosse Ulrich, s Konzèpt witter bedrèut un diè bolitisch Voantwortlichè bis zuè dè Umsetzung berõtè. Schu im Januar 1996 hèn die Landrôt vo dè Landchrais Duttlingè un Rautweil sowiè vum Schwarzwald-Baar-Chrais i dè asè benamstè „Trossinger Vereinbarung“ bschlossè, d vorbreitete Konzèpt umzsetzè. Dè dõmòlige Minischterbräsidènt Erwin Teufel, wo i dè Region gwoont hèt, hèt als Vodrètter vum Land Baddè-Württèbärg zuègsicherèt, s neu yzfüürende Naavokeerssischteem fördèrè z wellè.

Nõch dè Drossinger Voybarung hèn sich diè drei Chraisdääg mit ém Konzèpt befasst un sèllèm 1999 zuègschtimmt. Druffhy hèt s Land Baddè-Württèbärg aagfangè, mit èrè Priisaafrõg nõch èm Bedriiber für s Ringzug-Sischteem z suèché. Unter meerèrè ygangenè Aagebot vo insgsamt vyr Ysèbaavokeersunternammè, drunter au è Aagebot vo dè Dütschè Baan AG, hèt sich Èndi 1999 schlièßlich diè Hoèzollerischi Landesbaan (HzL) mit yrèm Aagebot durrègsetzt. Vo 1999 bis 2001 hèt s gharzèt bi dè witterè Blaanung, well zwǜschè dè Landchrais èn Stritt übber d Vodeilung vo dè Bedrybskoschté uffchò isch. Sèllè Konflikt isch 2001 glöst worrè, im glychè Johr isch au dè Finanzyrungsvodraag mit èm Land Baddè-Württèbärg abgschlossè worrè. Im Dezembèr 2001 isch dè Zwèckvoband Ringzug is Läbbè gruèfè worrè, dèm sin èrschtè Vorschtand dè dõmòlige Duttlinger Landrõt Hans Volle worrè isch.

Vobesserung vo dè Vokeersinfraschtruktur 2001–2003[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Ringzug-Bw vo dè HzL z Immendingè

D Streggè, wo deilwys sit Johrzeentè stillglait gsi sin, un diè fäälendè Haltepüngt hèn massyvi Inveschtitionè i d Vokeersinfraschtruktur nötig gmacht. Au d Sicherungstechnig, wo deilwys uss dè Früèzit vum 20. Johrhundert gstammt hèt, hèt grundsätzlich sanyrt wörrè müèsè un isch schlièßlich durch è computergschtüèrtes Sischteem ersetzt worrè. Dõdemit sin elegtronischi Stellwärch ygfüürt worrè, wo nõch dè Sanyrung uss Karlsruè fèrngschtüèrèt wörrèd. Insgsamt hèn allei diè neu Sicherungstechnig, d Haltepüngt un s sanyrte Streggènetz (Obberbau, Gleis, technisch gsicherti Baanübbergäng) circa 67 Millionè Euro koschtet. S neue Rollmatriaal hèt 33 Millionè Euro koschtet, dèsèll Chlutter isch für diè 20 uusgliferte Regio-Shuttles aafangs 2003 uusgää worrè, wo sit dèm s neue Streggènetz vum Ringzug befaarèd. D HzL hèt für d Ringzug-Kompositionè è neus Bedrybswärch südlich vo dè Weschtuusfaart vum Bhf. Immèdingè baut.

Ygeschränktè Ringzug-Bedryb 2003/2004[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Urschprünglich isch dè 15. Dezembèr 2002 als Start vum Ringzug vorgsää gsi. Massyvi Voschpôtungè bi dè Sanyrungsarbètè hèn dè Bedrybsaafang uff dè 31. Auguscht 2003 vozögerèt. Well allerdings au zuè sèllèm Zitpungt d Infraschtruktur no nit vollschtändig in Bedryb gsi isch, isch es mit èm ygschränktè Bedryb losgangè. Vill vo dè blaantè neuè Haltepüngt sin no nit fèrtiggschtellt gsi, sèllèwäg hèt si è baar Mönèt lang aafaarè chönnè. Ußerdèmm hèt wègè dè Umschtellung uff elegtronischi Stellwärch dè Abzwyg vo dè Aitrachdalbaan vo dè Schwarzwaldbahn èwäg, wo urschprünglich a dè Weschtuusfaart vum Hintschinger Baanhof glègè isch, znägscht nit mit i d Ringzug-Streggi mit uffgnõ wörrè chönnè. Dè Ringzug isch also ooni Südzipfel un z wènnig Haltepüngt in Bedryb gangè, wa zum Ysatz vo Büss gfüürt hèt, wo im èrschtè Bedrybsjohr no barallel zuè dè Baanschtreggè gfaarè sin.

Streggènnetz[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dè Ringzug als Deil vum HzL-Streggènetz, èbbèfalls uffgfüürt isch dè Vokeer ußerhalb vum Stammnetz

Integryrti Streggè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

De Ringzug uff em Donaudalbaan-Abschnitt Immedinge-Duttlinge mit fascht allne Statione
Ringzug-Bedryb a dè Abzwygung Aitrachdalbaan/Schwarzwaldbaan bi Hintschingè im Donaudal

S Ringzug-Streggènetz bschtòt uss folgendè sibbè Ysèbaaschtreggè:

  • d Bregdalbaan vo Briilingè (urschprünglich vo Furtwangè gu Bhf. Eschingè in yrer gsamtè no vorhandènè Längi,
  • d Schwarzwaldbaan vu Offèbürg uff Konschdanz im Abschnitt uff dè Baar zwǜschè Eschingè un Villingè
  • d Baanschtreggi Rautweil-Villingè uff dè ganzè Längi,
  • d Gäubaan Stuègètt–Singè im Abschnitt Rautweil–Duttlingè,
  • d Baanschtreggi Duttlingè–Inzigkofè als Deil vo dè Donaudalbaan im Abschnitt Duttlingè–Fridingè a dè Donau,
  • d Baanschtreggi Duttlingè–Immèdingè als Deil vo dè Donaudalbaan resp. aaltè Gäubaan,
  • Wuètèdalbaan vu Immendingè gu Waldshuèt uff èm Aitrachdalbaan-Abschnitt Immendingè–Blummbärg-Zollhuus,
  • dè Drossinger Ysèbaa vom Drossinger Baanhof bis Drossingè Stadt uff dè gsamtè Längi.

Nit eini vo dè uffglischtètè Baanstrèggè ghört zum Stammnetz vo dè HzL. Bim Großdeil vo dè Strèggè isch d DB Netz AG s zuèschtändige Ysèbaainfraschtrukturunternämmè, d Drossinger Ysèbaa ghört im Stadtwärch vu Drossingè, d Aitrachdalbaan dè Baanbedryb Blummbärg (BB) un dè Abschnitt Hifingè–Briilingè dè Südweschtdütschè Vokeers-AG (SWEG). Diè beidè Letschterè sin für dè Ringzug reaktivyrt worrè, nõchdèm si schu è baar Dekadè lang stillglait worrè sin. Uff dè drei Streggè, wo nit zum DB-Netz ghörèd, vokeert hüt uusschlièßlich dè Ringzug als ganzjöhrigs Regelaagebot im Personèvokeer. Uff dè übbrigè Streggèabschnitt vokeerèd zuèsätzlich au Züüg vo dè Dütschè Baan.

Luggè zwǜschè Eschingè un Immèdingè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

D Ringzug-Luggè zwǜschè Eschingè un Immèdingè uff dè Südoschtbaar mit beidè Èndbaanhööf un èm Luggèschluss bi Hintschingè

Zwǜschè Immèdingè un Eschingè bschtòt è Luggè im Sischteem, sèllèwäg hèt mò dè Ring für dè Ringzug sèlber nit zuèmachè chönnè. D Ursach dõdèfür isch d Faarblaangschtaltung Mitti vo dè 1990er-Johr, wo s Konzèpt entwicklèt worrè isch. Zuè sèllèrè Zit sin d Interregio-Züüg uff dè Schwarzwaldbaan zwǜschè Eschingè un Immèdingè gnau zuè dènnè Zitè gfaarè, wo dè dè Ringzug bruucht het. Dõrum isch znägscht dèvu abgsää worrè, d Streggi i s Konzèpt uffznää. Statt sèllèrè hèt mò sich dèfür entschiddè, d Aitrachdalbaan im vohältnismäßig dünn bsidlètè Aitrachdal bzw. uff dè Längi i dè Ringzug yzbeziè. Sèll hèt zuè dè urschprünglich nit blaantè Reaktivyrung vom 1967 stillglaitè Abschnitt, zuè dè providurischè Eksischtenz vo sèllèrè Luggè im Ring un schlièßlich zum Offenè-Ring-Zug gfüürt.

Nõch èm Ändi vum Interregio-Vokeer uff dè Schwarzwaldbaan un èm Aabassè vo dè Faarzitè auf sèllèrè Streggi wär s hüt möglich, sèbbi Luggè zwǜschè Immèdingè un Eschingè mit èm Ringzug z befaarè. Dõdemit chönntèd Geisingè Baanhof, Geisingè-Guètmadingè, Eschingè-Neudingè sowiè Eschingè-Pfoorè an Ringzug aagschlossè wörrè. Sèll isch immer widder Gegèschtand vu bolitischè Diskussionè, aktuèll abber nit blaant. Um s klar z sägè, git s trotzdèm Schinnèaaschluss für sèlli Ortschaftè uff dè südöschtlichè Baar, nämlich mit èrè RB-Linniè vo dè DB, nu muè mò z Eschingè bzw. z Immèdingè ggf. uff dè Ringzug umschtyygè.

Stationè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dè Haltepungt Weilheim a dè Gäubaan; dè Ort hèt durch dè Ringzug widder Baanaaschluss chriègt
Bi Geisingè-Kirchè uff dè Aitrachdalbaan
Bim Haltepungt Eschingè Mitte/Sidlung uff dè Schwarzwaldbaan
Blummbärg-Zollhuus isch dè südlichè Èndpungt vum Ringzug

Bis 2004 hèt dè DB Station&Service für dè Ringzug-Bedryb 18 neui Haltepüngt ygrichtet (z. B. dè Haltepungt Geisingè-Kirchè) un 16 nümmi bediènti Stationè reaktivyrt. Dõdèby hèt mò uff vorhandèni Stationè nit immer Rüggsicht gnõ, um d Haltepüngt in è günschtigeri Laag zuè dè jewyligè Ortschaft z bringè, z. B. bim Bhf. Rièdöschingè a dè Aitrachdalbaan. Dè durchschnittliche Abschtand zwǜschè dè Zuègangsschtellè bedrait 1,9 Kilometer. S sin i dè Reglè alli alli Gmeindè un Deilort aagschlossè worrè, wo a dè Streggi ligèd, asè vofüègèd au chlyneri Dörfer widder übber eini odder sogar è baar Stationè. Èn Großdeil vo dè Ringzug-Stationè sin Bedarfshalteschtellè, diè meischtè sin barrièrefrei. Bedryblich spezièll isch dè Haltepungt Immèdingè-Zimmèrè, wo als Ersatz für dè Bhf. Hintschingè dirèkt bi Zimmèrè aaglait worrè isch. Dè einzig Perron vu sèllèm Haltepungt lyt donauabsi aagluègèt am rächtè Strèggègleis vo dè Schwarzwaldbaan, wörd abber vo dè Ringzüüg in beidi Richtungè (gu Lipferdingè/Zollhuus un gu Immèdingè) im Gleiswechsèlbedryb bruucht.


Station km Streggi Vobund
Briilingè Baanhof 0 Bregdalbaan VSB
Briilingè Induschtrygebièt 3 Bregdalbaan VSB
Hifingè Mitti 6 Bregdalbaan VSB
Eschingè Allmändshoffè 7 Bregdalbaan VSB
Eschingèr Baanhof 8 Bregdalbaan / Schwarzwaldbaan VSB
Eschingè Mitti / Sidlung 9 Schwarzwaldbaan VSB
Eschingè Aufè 11 Schwarzwaldbaan VSB
Eschingè Grüèningè 14 Schwarzwaldbaan VSB
Brigachdalbaan Klèngè 17 Schwarzwaldbaan VSB
Brigachdal Kirchdorf 18 Schwarzwaldbaan VSB
Mabä Wescht (Villingè) 19 Schwarzwaldbaan VSB
Bhf. Villingè im Schwarzwald 22 Schwarzwaldbaan / Rautweil–Villingè VSB
Mabä Oscht (Villingè) 25 Rautweil–Villingè VSB
Villinger Zollhuus 28 Rautweil–Villingè VSB
Schwenningen Schwenninger Iisschtadion 30 Rautweil–Villingè VSB
Schwenningè (Neggar) 31 Rautweil–Villingè VSB
Schwenninger Hammerschtatt 32 Rautweil–Villingè VSB
Bhf. Drossingè 37 Rautweil–Villingè TUTicket, VSB, VVR
Daißlingè Mitti 40 Rautweil–Villingè VVR
Rautweil Salinè 46 Rautweil–Villingè VVR
Rautweiler Baanhof 49 Rautweil–Villingè / Gäubaan VVR
Rautweil Göllsdorf 50 Gäubaan VVR
Rautweil Salinè 52 Gäubaan VVR
Rautweil-Neufra 56 Gäubaan VVR
Aldingè (b Spaichingè) 60 Gäubaan TUTicket
Spaichingè Mitti 62 Gäubaan TUTicket
Spaichingè 64 Gäubaan TUTicket
Balgheim 66 Gäubaan TUTicket
Riètheim im Schwõbèland 69 Gäubaan TUTicket
Weilheim im Schwõbèland 71 Gäubaan TUTicket
Wurmlingè Nord 73 Gäubaan TUTicket
Wurmlingè Mitti 74 Gäubaan TUTicket
Duttlinger Schuèlè 76 Gäubaan TUTicket
Duttlinger Baanhof 77 Gäubaan / Baanschtreggi Duttlingè–Inzigkofè TUTicket
Duttlingè Gänsäcker 78 Baanschtreggi Duttlingè–Inzigkofè TUTicket
Möhringè Baanhof 81 Donaudalbaan TUTicket
Möhringè Rõthuus 82 Donaudalbaan TUTicket
Immèdingè Mitti 87 Donaudalbaan TUTicket
Immèdingè 88 Donaudalbaan TUTicket
Immèdingè-Zimmèrè 89 Schwarzwaldbaan/Aitrachdalbaan TUTicket
Geisingè-Huusè 93 Aitrachdalbaan TUTicket
Geisingè-Kirchè 94 Aitrachdalbaan TUTicket
Geisingè-Aulfingè 96 Aitrachdalbaan TUTicket
Geisingè-Lipferdingè 99 Aitrachdalbaan TUTicket, VSB
Blummbärg-Rièdöschingè 103 Aitrachdalbaan VSB
Bhf. Blummbärg-Zollhuus 107 Aitrachdalbaan VSB

Stationsgallery[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bedryb un Organisation[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Voknüpfung mit andrè Vokeersmittel[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Mit dè Bedrybsuffnaam isch dè Naavokeer i dè Region grundlegènd neu organisyrt worrè. Baralleli Busvokeer a dè Baanschtreggè nõch sin allermeischtens ygschtellt worrè. D Buslinniè diènèd sitdèm als Zuèbringer für d Schinnè un sin konsequent mit èm Ringzug mit èm Tagtfaarblaan voknüpft. Wichtigi Voknüpfungspungt zwǜschè Schinnè un Bus sin dè Briilingèr Baanhof, dè Eschinger Baanhof, dè Hp Brigachdal-Klengè, Brigachdal-Kirchdorf, dè Villinger Baanhof, dè Schwenninger Baanhof, dè Rautweiler, dè Aldinger, Duttlinger un Immendinger Baanhof, sowiè d Hp Geisingè-Huusè un Geisingè-Lipferdingè.

Z Rautweil sin d Ringzüüg us beidè Richtungè mit èm Fèrnvokeer uff dè Gäubaan im Tagt voknüpft, demit alli Haltepüngt zwǜschè Lipferdingè un Rautweil Aaschluss a diè zweischtündlich vokeerendè Intercitys uff Stuègètt hèn. Z Immendingè un Villingè bschtòt regelmäßigè Aaschluss a d Schwarzwaldbaan in Richtung Karlsruè reschpektyv Konschdanz. Im Summer diènt dè Ringzug ußerdèmm als Zuèbringer für d Sauschwänzlebaan mit Aaschluss im Bhf. Blummbärg-Zollhuus.

Vokeer un Tagtfaarblaan[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Èn Drybwagè ußerhalb vum Streggènetz z Neuschtadt im Schwarzwald

Dè Ringzug bediènt sowoll wärchtigs als au am Wuchèänd d Linniè vu Briilingè uff Lipferdingè reschpektyv Zollhuus im Zwei-Stundè-Grundtagt. Wärchtigs chömmèd zuè sèllèrè Grundleischtung nòmmòls zaalrychi zuèsätzlichi Voschtärker-Leischtungè dèzuè, wo abber meischtens nit übber diè komplètti Streggi faarèd. Èn Huufè Züüg hèn yrèn Aafangs- bzw. Ändpungt z Rautweil odder z Drossingè Stadt un faarèd vo un nõch Lipferdingè. Wärchtigs git s sèllèwäg zwǜschè Briilingè un Drossingè sowiè zwǜschè Rautweil un Lipferdingè mindeschtens èn Stundètagt. Sèllè Stundètagt wörd uff mengè Relationè zuè dè Hauptvokeerszitè nòmmòls voschtärcht, asè ergit sich byschpillswys zwǜschè Duttlingè un Spaichingè wärchtigs zwǜschè 15:00 Uhr un 18:00 Uhr uugfäär èn Halbschtundè-Tagt. Zwǜschè Drossingè un Rautweil bschtòt abber au wärchtigs ußerhalb vo dè Hauptvokeerszitè nu èn Zwei-Stundè-Grundtagt, sodass dè Haltepungt Deißlingè ußerhalb vo dè Hauptvokeerszitè au wärchtigs nu zweischtündlich vom Ringzug bediènt wörd.

È Meefachtragtion uff èm nit votagtètè Streggèabschnitt zwǜschè Duttlingè un Fridingè

È baar Züüg keièd sowoll uss èm Tagtschema wiè au uss dè Linnièfüürung usè. D Züüg vokeerèd uff dè Drossinger Ysèbaan so, dass am Drossinger Baanhof grundsätzlich alli dört haltendè Züüg chriègt wörrè chönnèd. Uff èm Abschnitt Duttlingè–Fridingè uff dè Donaudalbaan isch dè Ringzug-Vokeer nit votagtet. Dört vokeerèd nu einzelni Züüg a Wärchtig. Am Wuchèänd git s dört kein Ringzug-Vokeer. Dört wörd dè Großdeil vum öffentlichè Vokeer au witterhy übber Büss abdeggt. Uff dè Aitrachdalbaan isch dè Aafangs- un Ändbaanhof für diè meischtè Ringzüüg wärchtigs z Lipferdingè statt z Zollhuus-Blummbärg, asè wörd dè Aitrachdalbaan-Abschnitt Lipferdingè–Zollhuus, ergo d Baanhööf Rièdöschingè un Zollhuus, wärchtigs gröschtèdeils èbbèfalls vo chlynè Büss bediènt. È baar Ringzüüg vokeerèd übber s eigentliche Streggènetz drübber usè bis uff Sigmaringè im Donaudal un uff Neuschtadt im Hochschwarzwald. È Zugbärli faart a dè Schuèldääg èbbèfalls vo Immendingè übber Geisingè Baanhof gu Eschingè.

Jöhrlich absolvyrèd d Ringzüüg 1.258.000 Zugkilometer.

Gleiswechsèlbedryb[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Dè Ringzug im GWB zwüschè Hintschingè un Immèdingè mit Barallèlfaart ab Immèdingè

Uff èm Abschnitt Bhf. Immèdingè-Abzwygung Hintschingè vokeert dè Ringzug in beidi Richtungè nu uff èm südlichè, donauabsi rächtè Strèggègleis vo dè Schwarzwaldbaan. Um dè Ringzug-Bedryb asè durrèfüürè z chönnè, hèt mò s südliche Streggègleis mit beidè Zuèfaartè (Yfaart Aitrachdalbaan, Weschtuusfaart Bhf. Immèdingè) für dè Gleiswechselbedryb (GWB) ekstra für dè Ringzug umgmodlèt. Sèll isch nötig gsi, well mò nõch dè Stillegung vom Güètervokeer uff dè Aitrachdalbaan anno 1997 diè dopplèti Chrützungsweichè a dè Weschtuusfaart vum Bhf. Hintschingè uusbaut hèt, dõdemit isch d Yfaart vom nördlichè Strèggègleis uff d Aitrachdalbaan nǜmmi möglich gsi. Statt d Chrützungsweichè widder yzbauè, hèt mò sich bi dè Yfüürung vum Ringzug für dè GWB entschiddè. Dè dörtzmòl neu bauti Hp Zimmèrè i dè Mitti vum GWB-Abschnitt dürft au mitentscheidend gsi sy, well mit GWB nu ein Sitèperron für sèllèn Hp notwèndig worrè isch. D Züüg uff èm Schwarzwaldbaan-Abschnitt Geisingè-Immèdingè vokeerèd im Gegèsatz zum Ringzug im dütschè Regèlbedryb uff èm rächtè Streggègleis. Dè Ringzug un d DB-Züüg faarèd also vo Hintschingè bis Immèdingè hinderènand wèg uff èm südlichè Strèggègleis, gschtüèrèt vo dè beidè Yfaartsignaal a dè Hintschinger Weschtyfaart. Vo Immèdingè uff Hintschingè faarèd d Ringzüüg un d DB-Züüg abber mèngmòl barallel uff èm rächtè un linkè Strèggègleis, dõdemit isch es möglich, dass dè eint Zug dè ander übberhollè cha. Barallelfaartè im GWB sin z Dütschland üßerscht seltè.

Faarzüüg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Drybwagè in Meefachtragtion

D Faarzüüg vum Ringzug sin Diseldrybwägè mit ènèm Unterfluraadryb vum Tǜp Stadler Regio-Shuttle RS1, vo wellèm dotal 20 aagschafft worrè sin. Vo andrè Faarzüüg vum glychè Tǜp unterscheidet si sich dõdurrè, dass an è baar Sitzblätz Steggdosè für Notebooks vorhandè sin. Alli sin klimatisyrt un hèn è Bordklo.

Deilwys sin i dè morgendlichè Hauptvokeerszit Ringzüüg in Zämmèarbèt mit dè DB Regio AG gfaarè worrè un mit èm Elektrodrybwagè vo dè Baureiè 425 durrègführt worrè. Ursächlich dõdefür isch d Datsach, dass d Ringzug-Regio-Shuttles deilwys au in Meefachtragtion dè hochè Nõchfròg i sèllè Zitè nit gwachsè sin. Au d Baureiè 611 isch schu blaanmäßig als Ringzug gfaarè.

Diè hochè Passagyrzaalè, wo so nit erwartet worrè sin, hèn schu früè zuè Kapazidätsängpäss gfüürt, wo ab Dezembèr 2004 unter andrèm dèzuè gfüürt hèn, dass uff dè Drossinger Ysèbaa d Altbaudrybwägè T3 un T5 vo dè Baujohr 1938 un 1956 widder zum blaanmäßigè Ysatz chò sin. Diè modernè Regio-Shuttles, wo für dè Vokeer uff dè Drossinger Ysèbaan vorgsää sin, hèn als Meefachtragtion uubachè stark uusglaschteti Züüg uff andrè Streggè voschtärkè müèsè.

Passagyrzaalè un Püngtlichkeit[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bsunders stark frequèntyrt isch dè Duttlinger Baanhof

Dè Ringzug bfördert däglich 10.000 Passagyr im Durchschnitt.[2] A dè Schuèldääg chömmèd Wärt zwǜschè 12.000 un 12.500 Faargäscht däglich zschtand. D Faargaschtzaalè sin sèllèwäg sit èm Start im Johr 2003 dütlich gschtigè.

Bsunders stark frequentyrti Baanhööf sin Villingè, Duttlingè, Schwenningè un, zimli spezièll, Aldingè als reaktivyrtè Halt mit mee wiè 1000 Faargäscht jedè Daag. Insgsamt faarèd 53,7 Brozènt vo dè Faargäscht uff èm Gebièt vum Landchrais Duttlingè, 36,6 Brozènt innerhalb vum Schwarzwald-Baar-Chrais un nu 9,7 Brozènt uff èm Gebièt vum Landchrais Rautweil. 20 Brozènt vo dè Passagyr übberschrittèd bi nèrè Faart è Chraisgränz.

Dõdeby faarèd 54,8 Brozènt vo dè Faargäscht diè zentralè Ortschaftè Villingè-Schwenningè, Duttlingè, Rautweil un Eschingè aa. Durchschnittlich lait èn Faargascht 10,5 Kilometer mit èm Ringzug zrugg, woby 53,4 Brozènt vo dè Passagyr Haltepüngt bruuchèd, wo mit èm Ringzug reaktivyrt odder neu ygrichtet worrè sin. Dè durchschnittlich högschte Bsetzungsgrad git s zwǜschè Villingè un Brigachdal. D Püngtlichkeit vum Ringzug lyt bi nèm Wärt vo übber 97 Brozènt.

Organisation un Finanzè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Ußèaasicht vum HzL-Bw Immèdingè. wo für d Ringzug-Regio-Shuttles baut worrè isch

Dè Bedryb isch uff zwei Organisationè vodeilt. Für dè technische Bedryb sowiè s Bw z Immendingè isch d HzL zuèschtändig. Sèbbi bschäftigt für dè Bedryb zurzit 50 Lüt un hèt für iri Uffgaabè fixi Bedrybskoschtèzuèschüss chriègt. Uffbaut worrè isch dè Vokeersbedryb durch dè Frank vo Meißner, wo 2009 zuè dè SBB GmbH uff Konschdanz gwechslèt hèt.

Zwèckvoband Ringzug dõdegegè fungyrt als Dachorganisation vo dè drei bedeiligtè Chrais. Sèllèm Zwèckvoband, wo inzwǜschè èbbèfalls zum Ysèbaavokeertsunternämmè worrè isch, oblygèd diè kaufmännischi Gschäftsfüürung, dè Vodryb, s Marketing sowiè d Koordination vo dè Taryf. Dè Zwèckvoband drait èbbèfalls s Gwinnrisiko vum Bedryb un vodeilt s Bedrybsdefizit bzw. dè Gwinn a diè drei bedeiligtè Landchrais. Alli Ynaamè uss dèm Faarchartèvokauf sowiè d Zuèschüss uss dè Schüèlerbeförderung gän a dè Zwèckvoband un dõdemit a d Landchrais. Dè Gschäftsfüürer vum Zwèckvoband isch sit èm 1. Januar 2019 dè Michael Podolski.[3] Dè Zwèckvobandsvorsitzende isch akuèll (Stand: März 2019) dè Landrõt vum Schwarzwald-Baar-Chrais.

Vor èm Ringzug-Aafang isch è jöhrlichs Bedriebsdefizit vo 2,9 Millionè Euro eschtimyrt worrè, welles hälftig vom Land Baddè-Württèbärg un dè drei bedeiligtè Landchrais drait wörrè sött. D Mischfinanzyrung un diè langfrischtigè Vodrääg mit dè Naavokeersgsellschaft Baddè-Württèbärg un dè Landchrais sin au dè Grund gsi, wõrum dè Ringzug vo dè Zugschtriichungè uusgnõ worrè isch, wo s wèg dè chürztè Regionalisyrungsmittel 2007 z Baddè-Württèbärg gää hèt. Diè stygendè Faargaschtzaalè un diè gschtigènè Ynaamè uss dè Schüèlerbeförderung hèn villmee dèzuè gfüürt, dass dè urschprünglich berèchnète Zuèschussbedarf stark abgnõ hèt un d Vodeilung vo dè Laschtè un Erlös in è schäbs dèhèr chò isch. Wôrènd dè Aadeil vum Land in öppè stabil blibbè isch, hèt sich dé Zuèschussbedarf vo dè Landchrais stark vorringerèt, well diè höchèrè Faargeldynaamè un d Zuèschüss für d Schüèlerbeförderungè a d Landchrais gangè sin. 2005 un 2006 hèt s sogar für èn Überschuss glangèt, wo a d Landchrais gangè isch. Druffhy hèt s Land d Landchrais zuè nèm neuè Finanzyrungsvodraag drängt, mit dèm sèlli sich ab 2007 mit ènèrè jöhrlichè Sonderzaalung vo 750.000 Euro widder a dè Ringzugkoschtè bedeiligt hèn un asè s Land finanzièll entlaschtet hèn.[4]

Vokeersvobünd un Taryfsischteem[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Logo vom TUTicket, eim vo dè drei Vokeersvobünd im Ringzug-Gebièt

Am Aafang vom Ringzug-Vokeer hèt kein einheitlichè Vokeersvobund für s gmeinsame neue Vokeerssischteem gschaffè worrè. Villmee eksischtyrèd drei Vokeersvobünd uff Landchrais-Ebèni: TUTicket im Landchrais Duttlingè, dè Vokeersvobund Rautweil im Landchrais Rautweil un dè Vokeersvobund Schwarzwald-Baar im Schwarzwald-Baar-Chrais. S sin abber uusglychend dõdèfür mit dè Regionalè Taryfkooperation Schwarzwald-Baar-Heubärg, au 3er-Taryf benamst, èn Dachtaryf zwǜschè dè drei Vobünd etablyrt. Sèllè hèt au Faartè übber d Chraisgränzè usè gwôrleischtet un biètet dõdemit èn einheitlichè Taryf im gsamtè Ringzug-Gebièt. Für ein- un uusbrèchendi Faartè gildèt dègegè s Priissischteem vo dè DB inklusyv vo dè BahnCard. Im Binnèvokeer vo dè Taryfkooperation gildèt d BahnCard nit, Schöns-Wuchèänd un Baddè-Württèbärg-Ticket gèltèd abber ooni Yschränkung.

Dōdèmit gèltèd hüt füüf voschiddèni Taryfsischteem. Sèll Sischteem, wo öfters als unübbersichtlich aagluègèt wörd, gildèt als ein vo dè Hauptkritikpüngt.

Zuèkumpftsblään[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Innerschtädtischè Volauf vo dè vorgschlagènè Duttlinger Stadtbaan

Schon sit Aafang vom Bedryb git s d Forderung, d Netzluggè zwǜschè Immèdingè un Eschingè zuè z machè. Sèll würd è dirèkti Ringzug-Vobindung vo Duttlingè gu Eschingè möglich machè. Sit èm Johr 2006 isch ußerdèm i dè Diskussion, dè Donaudalbaan-Abschnitt Duttlingè-Fridingè, wo nit Tagtfaarblaan dinnè isch, voll i s Netz yzbindè. Näbbè dè Städt Fridingè un Müllheim im Donaudal würd vor allem d Chraisschtadt Duttlingè brofityrè, uff dèrrè irèm Gebièt dè Ringzug demnõch als S-Baan vokeerè un d Innèschtadt, s Induschtrygebièt Nord sowiè Nändingè èrschtmòls mit èm votagtetè Baanvokeer aaschlièßè würd.[5] Dè Vowaltungsuusschuss vom Landchrais Rautweil hèt im Juni 2008 ußerdèmm s Uuswittè vom Bedryb uff dè Gäubaan-Abschnitt vo Rautweil uff Horb im Obberè Neggardal prüèft, hèt dèsèll Blaan abber im Novembèr 2008 widder uffgää.[6]

Literadur[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  • Frank von Meißner: Eine S-Bahn auf dem Lande: Der 3er-Ringzug auf Erfolgskurs. In: Tagungsband der Horber Schinnè-Dääg 2005. Münchè 2005
  • Zweckverband Ringzug Schwarzwald-Baar-Heuberg (Hrsg.): Der 3er Ringzug: Eine Investition für die Zukunft der Region Schwarzwald-Baar-Heuberg. Villingè-Schwenningè 2006
  • HzL-Ringzug fährt ab September. In: Eisenbahn-Revue International, Heft 8–9/2003, S. 383.
  • Frank von Meißner: Ringzug-Konzept erfolgreich gestartet. In: Eisenbahn-Revue International, Heft 11/2003, S. 522 f.

Weblingg[ändere | Quälltäxt bearbeite]

 Commons: Ringzug – Sammlig vo Multimediadateie

Fuèßnotè[ändere | Quälltäxt bearbeite]

  1. Mèldung Fahrgastpreis für Ringzug. I dè: Eisenbahn-Revue International. Heftli 5/2006, S. 215.
  2. Artikel „Ringzug-Beliebtheit führt zu Problemen“ i dè Regionaluusgaab vo dè Schwôbischè Ziting für Duttlingè (Gränzbot) vum 19. Juli 2008
  3. Impressum Zweckverband Ringzug. Abgruefen am 25. Januar 2019.
  4. Landrõtsamt Duttlingè, Chraisdaag, Vorlaag Nr. 162, öffentlich berõtè am 19. Juli 2007 (nit voöffentlicht)
  5. Lokaluusgaab vo dè Schwôbischè Ziting Duttlingè (Gränzbot) vom 21. Auguscht 2006 online: Sitè zuè dè Stadtbaan Duttlingè (Memento vom 27. Dezämber 2018 im Internet Archive)
  6. Ringzug wird nicht nach Horb rollen (Memento vom 20. Mai 2009 im Internet Archive) Neui Rautweiler Ziting vom 3. November 2008, abgruèfè am 19. Januar 2012.
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Ringzug“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.