Kaiser

Dr öströmisch Kaiser Justinian us em 6. Johrhundert

Der Titel Kaiser trage die ranghöchste Herrscher, wo no über de König stöhn.

In der europäische Gschicht isch dr Kaiserditel in dr Regel nume dene Monarche ge worde, wo über meh as eis Volk gherrscht hai. Dr Kaiser vom Römische Riich isch uf Latiinisch as Imperator bezäichnet worde, dä vom Byzantinische Riich mit em griechische Basileus. Dr Karl dr Groossi het as Kaiser vo Rom s weströmische Kaiserdum widerbeläbt. S Häilige Römische Riich isch under de Ottone us em ehemolige karolingische Ostfrankeriich entstande, mit eme Kaiser as Oberhaupt. Wo s Häilige Römische Riich 1804 undergange isch, häi d Habsburger dr Ditel bhalte und sich Kaiser vo Östriich gnennt. 1871 het dr Köönig vo Pröisse as Herrscher über s Dütsche Riich dr Ditel Dütsche Kaiser aagnoo. Z Russland het mä under em Iwan III. Moskau as Dritts Rom afo aluege und dr Ditel Zar afo bruuche. Im Zweite Wältchrieg hät de italiänischi König Viktor Emanuell III. de Titel Kaiser vo Abessinie agno.

Verschiideni ussereuropäischi Monarche – wie der osmanisch Sultan, dr Schah vo Persie, dr Negus vo Äthiopie oder dr chinesisch Sohn vom Himmel si de europäische Kaiser gliichgsetzt worde. Dr einzig Monarch, wo hüt no as Kaiser bezeichnet wird, isch der Tennō vo Japan.

Etymologii

S althochdütsche keisar wie au s slawische Zar leite sich vom latiinische Personenamen Caesar ab, wo in der Antike „Kaisar“ usgsproche worden isch. Der Wandel vom Cognomen vom Gaius Julius Caesar zum Herrschertitel isch imene e Prozäss bassiert, wo fast 100 Johr duurt het, vom Dood vom Cäsar 44 v. Chr. bis zum Amtsadritt vom Kaiser Claudius im Jahr 41 n. Chr.

In de romanische Sproche bruucht me drgege Wörter, wo vom latiinische Imperator abstamme, öbbe s italiänische imperatore oder s französische empereur, wo au s änglische emperor druf zrugggoht. Au s albanische Wort mbret für „König“ stammt vo Imperator ab.

In mittelhochdütsche Schrifte wird dr Kaiser meistens as Kayser, Keiser oder Keyser bezeichnet.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Kaiser“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.