Bulgèbach
Bulgenbach Gmeind Grõfuusè
| |
|---|---|
 | |
| Dialekt: | Alemannisch |
| Hauptvariante: | Hochalemannisch |
| Regionalvariante: | Südschwarzwälderisch |
| Höchi: | 950 m |
| Flechi: | 4,39 km² |
| Iiwohner: | 30 |
| Bevölkerigsdichti: | 7 Iiwohner/km² |
| Iigmeindig: | 1. April 1974 |
| Regierigsbezirk: | Regyrigsbezirk Fryburg |
| Landchreis: | Waldshüet |
| Poschtleitzahl: | 79865 |
| Vorwahl: | 07748 |
| Nummereschild: | WT |
Bulgèbach (amtlich Bulgenbach) isch èn Ortsdeil vo dè Gmeind Grõfuusè im Südschwarzwald, welli diè nördlischti Gmeind im mittlerè Landchrais Waldshuèt z Badè-Württèbärg darschtellt. Bulgèbach isch als Ortsdeil vo Schtaufè zämmè mit Schtaufè dè einzigè Gröfuusemer Ortsdeil, wo weschtlich vom Mettmadal lyt, d Vobindig zum 3,7 km entfèrntè Gmeinde-Hauptort wörd übber diè beidè Müllènè Klausèmülli un Heidèmplli hèrgschtellt, beidi hèn wiè Bulgèbach zuè dè selbschtändigè Gmeind Schtaufè ghört.
Geography
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Bulgèbach lyt uff dè halbè Höchi a dè öschtlichè Flankè vum Brändemer Bärg, èn Bärgruggè, wo obberhalb vo Bulgèbach bis zum Schtaufèchopf bi 1037 m Höchi uè gòt. Dè Brändemer Bärg volauft in Nord-Süd-Richtig vo Seebrugg am Oschtzipfel un dè Staumuèr vom Schluchsse wäg bis zum Wyler Witznau im Schlüècht-Dal. Öschtlich vo Bulgèbach gòt i s Loch ab bis i s Mettmadal, wo diè beidè Müllènè im Schwarzwälderdal (Klausèmülli dirèkt unterhalb vo Bulgèbach, Heidèmülli südlich vo Bulgèbach) vor sich hy klapperèt. Uff dè Höchi gegèübber lyt dè Grõfusemer Ortsdeil Mettèbärg.
Dialäkt
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Bulgèbacher Mundart ghört zum Hochalemannischè. D Isoglossè isch Südschwärzwälder Dialäkt, diè öppis witer nördlich lokalisyrte Hochschwarzwälder Isoglossè mit dè ü-y Luttvoschybig isch dõ nò nit usèzhörè. Ebbèso sait mò z Bulgèbach nò Wisè un nit Mattè, well d Isoglossè-Gränz am Höchèschwander Bärg geg Weschtè im Hotzèwaald zuè nò nit übberschrittè worrè isch.
Gschichtè
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Ort
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Bulgèbach isch im Johr 1169 èrschtmòls urkundlich erwäänt worrè. Am 1. April 1974 isch Bulgèbach als Wyler, wo zuè Schtaufè ghört hèt, uff Grõfuusè ygmeindet worrè. Sèll isch è baar Johr in Frõg gschtellt worrè, i dèm sich die ehemòls sèlbschtändigè Gmeindè uff èm Brändemer Bärg zämmè duè hèn un è Yschprõch gegèd Gmeindereform vo 1975 hèn wellè erhebbè. S Zyl isch gsi, è Gmeind Brändemer Bärg z etablyrè, wo uss dè Aarainerört Schönèbach, Schtaufè, Brändè und un Berau hèt söllè bschtò. Diè Korrektur isch am Ènd nit durrègfüürt worrè, well diè beidè gröschtè Dörfer Berau un Brändè sich im letschtè Moment widder zruggzogè hèn. S kommunalpolitische Ränkeschpyl wörd z Bulgèbach momentan (Stand: 2016) ehnder als unwichtig empfundè, Sorgè macht dè zuènämende Iiwoonerschwund un s Wègschterbè vo dè Bulgèbacher.
Buèrèchrièg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Bulgèbach isch zitèwys Deil vo dè Landgrõfschaft Stüèlingè gsi. Èn Untertan vom Landgrõf zu Lupfè, dè Hans Müller vo Bulgèbach, hèt sich im Buèrèchrièg 1524-1525 èn Nammè als Aafüürer von èm bis zu 18.000 Maa starkè Schwarzwälder Buèrèhuufè gmacht.
Vokeer
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Vo dè Dorfmitti vo Schtaufè gòt è Ortsvobindungsschtrõß abbè bis Bulgèbach, vo dört zwygt è Strôßli ab in Bachdobel abbè bis zu dè Klausèmülli. D Schtaufemer Strõß gòt witer d Mettmahaaldè abbè bis zu dè Heidèmülli, wo s Aaschluss git witter uff Brändè übber diè Innerè Hööf odder uff Buggèrièd un Mèttèbärg, beidi ennèt dè Mettma un zwei witèri Ortsdeil vo Grõfuusè.
Weblinggs
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Bulgenbach – Sammlig vo Multimediadateie