Sankt Petersburg (Entremont)
| Dialäkt: Wallisertitsch |
| Bourg-Saint-Pierre | |
|---|---|
 | |
| Basisdate | |
| Staat: | Schwiiz |
| Kanton: | Wallis (VS) |
| Bezirk: | Entremont |
| BFS-Nr.: | 6032 |
| Poschtleitzahl: | 1946 |
| Koordinate: | 582142 / 88648 |
| Höchi: | 1'632 m ü. M. |
| Flächi: | 90.2 km² |
| Iiwohner: | 218 (31. Dezämber 2022)[1] |
 Sankt Petersburg im Wallis | |
| Charte | |
 | |
Sankt Petersburg isch en Munizipaalgmei im Bizirk Entremont im Kanton Wallis, Schwiz. Dr titsch Namu isch nimme gibrüüchlich und wegu deschi brüücht mu hitu du offiziell französisch Namu Bourg-Saint-Pierre (fp. [y bɔr də sɛ̃ˈpjɛr].
Geografii und Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Ds Doorf liggut aner Straass vam Höipttaal bi Martinach ufu Bäärgpass vam Groossu Sankt Bernhard und uf Aoschta z Itaaliu. Ufum Bäärg geit z Gmeigibiet bis zer Landesgränza zu Itaaliu, iner Neechi vam briemtu Hoschpiz vam Sankt Bernhard, wa im 11. Jh. gigründuts cho isch. Ds wäärtvoll Archiiv va dem Konwänt chunt hitu im Doorf unnena üfbiwaarts.
Friener heint d Lit va Bourg-Saint-Pierre ds exklusiiv Rächt gcha, d Handelslit mit iru Waare uberu Bäärg z fieru. Fer das heintsch du uraalt Söimpfaad gibrüücht, was scho sit dr Röömerzit het gigä. Als diräkti Ruuta inu Süüdu isch dr Pass öi fer Wallfaarer, Chiniga, Pääbscht, Bischef, Apta und de öi fer ds Militeer immer wichtig gsi. Wegu deschi hets de im Doorf Bourg-Saint-Pierre Raschthiischer gibrüücht. En Wäg, fer ufu Bäärg z faaru, het mu eersch im Jaar 1905 gibüwt. Bis hitu het mu d Straass de immer mee verbessrut und het de ds Nummer 21 im Schwizer Netz vanu Höiptstraasse vercho und isch öi en Teil vaner Europastraass 27, wa va Belfort z Frankriich uber Lausanne in ds Aoschtataal fiert. Sit dum 19. März 1964 chamu oberhalb va Bourg-Saint-Pierre ima Tünel unnerum Pass durch faaru. Dr italenisch Namu vam Tünel isch Traforo del Gran San Bernardo.[2]
Vam Doorf üs, wa ufera Heechi va 1600 Meter uber Meer liggut, fiert d Straass ds Taal feremüf bis uber di Böimgränza, naa säggsch Kilometer chunnt mu zum Tünel. Dem Oort seit mu nu hitu Bourg Saint Bernard (oder uf titsch friener Sankt Bernhardsburg). Friener hets oberhalb derfa en Schgiistazioo mit dum Namu Super Saint Bernard gigä. Va daa geit d aalt Straass nu steiler embrüf, bis mu naa zirka sibu Kilometer ufer Passheechi (2460 m) achunt.
Vam Bäärg embri fliesst di Dranse, dr Bach, wa mu oberhalb vam Doorf sit dum Jaar 1963 im Toules-Stausee üffaat und ds Wasser fer di beidu Wasserchraftwäärch z Liddes und zu Orsières witer embri im Entremont liifrunt.[3] Unnerhalb vam Doorf seit mu dum Bach Dranse d’Entremont. Deer fliesst anner Dranse, wa üsum Bangistaal chunnt, bi Sembrancher zämu und fliesst z Martinach inu Rottu.
Im Doorf gits es par wäärtvolli aalit Giböide:
- di Doorfchircha mit dum Turu, wa fasch tüüsigjäärige isch
- ds Hoschpiz ufum Bäärg, wa öi nu wägu du Bernhardinerhind bekannt isch
- d Ruiine vaner Burg Allinges
- di Burgschtell vaner ehemaalig Burg Quart
- en Loretokapälla
- dr aalt Spittel
- ds Woonhüüs vanu Challant
- ds aalte Priorat
Gschicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Bourg-Saint-Pierre isch zum eerschtu Mal im Jaar 1125 als Burgus Sancti Petri erwäänts cho.
Iwoner
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Quälla: Bundesamt fer Statistik 2005[4]
| Jaar | 1850 | 1860 | 1870 | 1880 | 1888 | 1900 | 1910 | 1920 |
| Iwoner | 305 | 336 | 400 | 392 | 393 | 355 | 327 | 271 |
| Jaar | 1930 | 1941 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 |
| Iwoner | 266 | 295 | 227 | 524 | 236 | 218 | 200 | 212 |
Dr Üsländerateil isch 2010 bi 7,3 % glägu.[5]
Religioo
[ändere | Quälltäxt bearbeite]85,4 % vanu Iwoner sind im Jaar 2000 römisch-katholisch gsi, 4,2 % evangelisch-reformiert.[5]
Politik
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Gmeipresidänt va Bourg-Saint-Pierre isch dr Gilbert Tornare (Stand Oktoober 2017).
Spraach und Dialäkt
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Bi dr Volchszellig 2000 heint vanu 212 Iwoner 92 % Französisch als Höiptspraach agigä, 0,9 % Titsch, 2,8 % Italienisch und 4,3 % annri Spraache.[5]
Dr tradizionell Dialäkt va Bourg-Saint-Pierre gcheert zum Frankoprovenzalischu.
Bilder
[ändere | Quälltäxt bearbeite]-
dr fasch tüüsig Jaar aalt Chirchuturu -
dr röömisch Meilustei im Doorf -
ds Hüüs vanu Challant -
ds Hoschpiz ufum Groossu Sankt Bernhard
-
dr Gipfel vam Viertüüsiger Grand Combin ganz im Oschtu va Bourg-Saint-Pierre -
ds Hüüs, wa dr Napoleon ufum Wäg uf Itaaliu het ubernachtut -
dr Stausee va Toules -
ds Hüüs vanu Zöllner im Doorf, mituma Bild vanu Schmugler
.jpg)
Literatüür
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Louis Blondel: L'Eglise et le Prieuré de Bourg St Pierre. In: Vallesia 1, 1946, S. 21–41.
- Lucien Quaglia: Les services du passage du Saint-Bernard établis à Bourg St Pierre. In: Annales valaisannes, 1973, S. 43–76.
- Pierre Dubuis: Ceux qui passent et ceux qui restent. Etude sur les trafics transalpins et leur impact local. Actes du Colloque de Bourg-Saint-Pierre, 23–25 septembre 1988. Saint-Maurice 1989.
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Commons: Bourg-Saint-Pierre – Sammlig vo Multimediadateie- Catherine Raemy-Berthod: Bourg-Saint-Pierre In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Amerkige
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023
- ↑ Tünel vam Sankt Bärnhard
- ↑ Wasserchraftwäärch vanu Forces Motrices d'Orsières
- ↑ Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) , Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) )
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Bundesamt für Statistik: Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) , Mai 2012
