Zum Inhalt springen

Plaffeie

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Plaffeie
Wappe vo Plaffeie
Wappe vo Plaffeie
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Friburg (FR)
Bezirk: Sensew
BFS-Nr.: 2299i1f3f4
Poschtleitzahl: 1716 Plaffeien
1716 Oberschrot
1716 Schwarzsee
1719 Zumholz
UN/LOCODE: CH PFN
Koordinate: 588301 / 176731Koordinate: 46° 44′ 30″ N, 7° 17′ 8″ O; CH1903: 588301 / 176731
Höchi: 856 m ü. M.
Flächi: 66.59 km²
Iiwohner: 3619 (31. Dezämber 2022)[1]
Website: www.plaffeien.ch
Plaffeie
Plaffeie

Plaffeie

Charte
Charte vo PlaffeieMurtenseeGreyerzerseeSchiffenenseeSchwarzseeKanton BernKanton BernSeebezirk (Freiburg)Kanton BernKanton WaadtGreyerzbezirkSaanebezirkBroyebezirkSeebezirk (Freiburg)AlterswilBösingen FRBrünisriedDüdingeGiffersHeitenriedPlaffeienPlasselbRechthaltenSchmitten FRSt. Antoni FRSt. Silvester FRSt. UrsenTafersTentlingenUeberstorfWünnewil-Flamatt
Charte vo Plaffeie
w

Plaffeie (seislertütschi Ussprooch [ˌplɑˈfeɪ̯ə], amtlich Plaffeien, franzöösisch Planfayon, Patua Pyanfayon/?) isch di gröschti Gmiin im Seisebezirk vom Kanton Friburg i dr Schwiiz.

S Dorf Plaffeie, wo grad überem Rand vom Seisegraabe ligt, isch ufgnoo is Inventar vo de schützenswärte Ortsbilder vo dr Schwiiz.

D Gmiin ligt im Oschde vom Kanton und chunnt a Kanton Bärn a. D Gmeind- und d Kantonsgränze sind i dr Seise. Bym Wiiler vo Zouhuus, wo zu Plaffeie ghört, chäme us de Bärge di Chauti Seisa ù di Waarmi Seisa zäme. S Taau vo de Warmi Seisa hiist im undere Tüu Seeschlund ù hed witer obe de Schwarzsee. Ganz hinder im Taau Muschereschlund giit a Fuesswääg über de Chänelpass uf Oberwil im bärnische Simmetaal übere.

De grösser Tüu vom Gmiinbann im Süde ligt i de Bärge vo de Voraupe, wo mee aus 2000 Meter hoi sy. De markantist isch d Chaiseregg (2185 m). Vo Plaffeie us giit a Bärgstrass übere Gurnigelpass uf Riggisbärg ù i z Gürbetaal.

Bym Schwarzsee chunt de Gmiinbann a d Gmiin Val-de-Charmey a, wo im Friburger Greyerzbezirk ligt. Grad a de Gmiingrenza isch as inderessants sprachlìchs Grenzgebiet zwüsche de Dütschschwiiz und de Wäutschschwiiz. Dütschi Fluernäme und settigi, wo vom Friburger Patua prägt si, vermüsche sich i där topografisch zümlich bewegti Bärglandschaft. De Name Wäütschi Ryppa im Beccaschlund vo Val-de-Charmey beziet sich uf d Sprachgrenza.

Nachpuurgmiine vo Plaffeie si Brünisried, Gǜfersch, Jùùn, Plassäub, Rächthaute, Taafersch ù Val-de-Charmey im Kanton Fryybùrg ù Boltigen, Guggisberg, Oberwil im Simmental im Kanton Bärn.

Plaffeie isch zum eerschte Mau gnamset choo im Jaar 1148.

Am 1. Jänner 2017 hei sech die ehemolige Friburger Gmeinde Zumholz und Oberschrot mid Plaffeie zämetoo.

Quela: Bundesamt für Statistik 2005[2]

Jaar 1850 1860 1870 1880 1888 1900 1910 1920
Yywoner 1720 1684 1708 1929 1871 1966 2243 2281
Jaar 1930 1941 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Yywoner 2349 2502 2478 2320 2435 2401 2815 3403

De Uusländeraatèu isch 2010 by 5 % gläge.[3]

80,4 % vo de Yywoner si im Jaar 2000 römisch-katholisch gsii, 9,4 % evangelisch-reformiert.[3]

Spraach und Tialäkt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bi de Vouchszelig 2000 hii va de 3403 Yywoner 93,6 % Tüütsch ùs Hùùptspraach aaggää, 2,3 % Franzöösisch ù 4,1 % anderi Spraache.[3]

De seislertüütsch Tialäkt vo Plaffeie ghöört zum Hööjschtalemannisch.

 Commons: Plaffeien – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023
  2. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
  3. 3,0 3,1 3,2 Bundesamt für Statistik: Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[5] [6] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Mai 2012