Louise Odin
D Louise Odin-Pilliod, wo am 14. März 1836 z Tercier i dr Wadtländer Gmäind Blonay uf d Wält cho und am 19. Jänner 1909 au döört gstoorben isch, isch e Schwiizer Leererin und Mundartforscherin gsi.
Si isch d Dochter vom Jean François Pilliod und vo dr Marie Antoinette geb. Bonjour gsi. Si het dr André-Martin Odin, e Dütschen us em Kurland, ghürootet, wo si e Zyt lang als Leererin z Düütschland und z Russland gsi isch. Wo iire Maa früe gstorben isch, isch si anne 1868 mit de beede Chinder zrugg in iiri Heimet i dr Riviera oben am Gämfersee. Iire jünger Soon, dr Auguste Odin, Mathematiker z Lausanne, isch anne 1890 bim ene Unglück ufem Bäärg Rochers de Naye gstorbe, und iire elter, dr Filoloog Alfred Odin, 1896 an ere Chranket.
D Odin-Pilliod het sech wyters s Lääbe lang mit dr lokale Mundart vo Blonay beschäftiget. Si het es halbs Joorhundert lang d Wörter und Gschichte vo dämm frankoprovänzalische Patois ufgschribe. Iires grosse Glossaar het zletscht öppe zwölftuusig Nummere gha, und drzue no öppe füüfhunderet Sprüüch und Redewändige, und me findet drin au Gschichtli, Sache vom lokalen Alltagslääbe, Chindersprüüch, Verzellige vo den alte Brüüch und Spuure vom alten Aberglaube. I dr Sproochwält vo däm Winzerdoorff oben a Vevey und am Fuess vo de Wadtländer Voralpe chunt au öppis vo dr Terminology vo dr Arbet im Räbbäärg und am Bäärg Les Pléiades vor.
Wo änts 19. Joorhundert dr Romanischt Louis Gauchat mit anderne zämen am Plaane vom Grossprojäkt vom Wälschschwiizer Mundartwörterbuech Glossaire des patois de la Suisse romande gsi isch, het men au vo dr flyssige Sproochsammlerin im Gämferseedoorff unde ghöört. Dr Gämfer Profässer Ernest Muret isch ere bi dr riisigen Arbet zää Joor lang go hälffe bi de sproochliche Froogen und der foneetische Schrybwys vom Patois. Und dr Odin iiri gsamlete Beleeg sind für s Glossaire psunders wärtvoll gsi, wil i däm Täil vo dr Romandie dr Dialäkt als läbigi Sprooch grad scho am Vrschwinde gsi isch.
D Louise Odin het sälber nümmen erläpt, wie iires Wörterbuech vo Blonay anne 1910 im Truk usechoo isch. Das Wäärch het d Georges Bridel et Cie z Lausanne mit Hilf vo dr Äiggnosseschaft und dr Filologische Kommission vom Glossaire useprocht, und es het 715 Syte. Dr Glossaire-Redakter Ernest Tappolet säit, dr Odin iires Wörterbuech sig eis vo de beschte Wäärch vo deren Aart über en lokali Mundart, z vrglyche nume no öppe mit em Jurassier François Fridelance sym Glossaire de Charmoille.
Iire äint Soon, dr Romanischt Alfred Odin (1862–1896), het syni Arbet au uf d Wadtländer Mundarten usgrichtet. Er het anne 1886 s Buech Phonologie des patois du canton de Vaud gschribe.
Wäärch
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Glossaire du patois de Blonay. Lausanne 1910. Mit eme Vorwort vom Ernest Muret.
Literatur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Gilbert Coutaz: Louise Odin In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Le Patois de Blonay. In: Conteur vaudois, 49, 1911, s.